, Inleiding tot het recht 4 – Justitie
1 De kenmerken van Justitie
1.1 Justitie als bewaker van de rechtsstaat
Juridische structuur van België = drie pijlers
Wetgevende macht
Brengt recht tot stand, wijzigt of schaft ze af
Politieke instellingen
Uitvoerende macht
Past recht toe en bestuurt de overheidsadministratie
Rechterlijke macht (juridische structuren en organen)
1.1.1 Toegang tot de rechter
Één vd belangrijkste kenmerken van rechtsregels is dat de naleving ervan kan worden
afgedwongen en dat het staatsapparaat (RM) de burger hierbij helpt = vrije toegang tot de
rechter!
In principe = rechtbank relatief goedkoop
Startbedrag 20 euro tot max. 200 euro
Handig beroep te doen op advocaat, MAAR duur => probleem
Pro-deoadvocaat: om minderbedeelden de kans te geven toegang te krijgen tot het
gerecht als hun rechten geschonden zijn of als ze gedagvaard worden
- Achteraf door overheid betaald voor geleverde prestaties (laag loon)
Rechtsbijstand: procedurekosten worden betaald door overheid
Er moet aan een aantal voorwaarden voldaan worden om een rechtsvordering te kunnen
stellen:
Hoedanigheid houdt in dat de eiser de juridische & feitelijke geschiktheid bezit om zich
als titularis van een recht aan te dienen en te handelen => eiser moet dus
rechtsbekwaam en handelingsbekwaam zijn
Belang houdt in dat de eiser baat heeft bij de vordering of er baat bij kan vinden
Om te zorgen dat iedereen zomaar zou procederen tegen eender wie zijn een aantal
veiligheidsmechanismen ingebouwd => bescherming van de verweerder
2
, Tergend en roekeloze vordering = eiser die een vordering instelt die ongegrond en te
kwader trouw blijkt te zijn, de rechter zal de eis afwijzen & eiser veroordelen tot
schadevergoeding (die moet dat in tegenvordering vragen) => misbruik van procesrecht of
procesrechtmisbruik
1.1.2 Recht van verdediging
Recht van verdediging = ‘aangevallen’ moeten zich kunnen verweren tegen de eisen en
beweringen van de eisende partij
Voor de natuurlijke rechtbank (= woonplaats van verweerder)
Termijnen voorgeschreven: verweerder gelegenheid geven nodige maatregelen te
nemen
Advocaat raadplegen
Tegenargumentatie voorbereiden …
Officiële kennismaking: verweerder moet via betekening van gerechtsdeurwaarder op
hoogte gebracht worden van dagvaarding, vonnis, voornemen SE beslag te leggen op
goederen SN
Stukken overmaken
Beide partijen moeten bewijsstukken voorleggen aan de rechter, maar ook aan elkaar
= zodat er geen ‘surprise’ is tegen rechtszaak => anders stillegging van rechtszaak
Bepaalde tijd hiervoor
Rechtsmiddelen: regels die partijen beschermen tegen willekeurige beslissingen of
vergissingen van rechters
Tegen elk vonnis in hoger beroep gaan en bij juridische fout naar Hof van Cassatie
Tergend en roekeloos verweer: willekeurige vorderingen moeten vermeden of bestraft
worden, maar ook het verweer kan willekeurig zijn => misbruik van procesrecht
1.1.3 Onafhankelijke en onpartijdige rechter
Onafhankelijkheid: de rechter moet autonoom zijn in zijn besluitvorming, de overheid
(Belgische overheid) moet ervoor zorgen dat een rechter zo weinig mogelijk beïnvloed wordt
door partijen
Onpartijdigheid: rechter moet onbevooroordeeld en dus neutraal blijven, geen van beide
partijen bevoordelen
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zovandorpe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.