Dit is een samenvatting van het vak Organisatieontwerp. De samenvatting bevat het volgende: aantekeningen van college's, video-college's, werkgroepen en de uitwerkingen van de individuele en groepsopdrachten.
,Week 1
Hoorcollege 1
Arbeidsorganisatie = het organiseren van het werk van een bedrijf dat niet uitbesteed wordt.
Productie structuur/ uitvoeren = maken/leveren, voorbereiden, ondersteunen.
Ontwerpen is toekomstgericht. Het gaat om keuzes over functies, vorm en structuur van de
organisatie, om daarmee een beoogd effect te behalen. Ontwerpen is het eisen stellen aan
het ontwerp en de randvoorwaarden. ‘Goed’: als ontwerp voldoet aan alle eisen en
randvoorwaarden.
Organisatiestructuur = een organisatiestructuur ontstaat als je een totale klus (een primair
proces) verdeelt in deelklussen. Het uitvoerende en regelende werk is verdeeld over mensen
(socio-) en machines (techniek) en dat heet arbeidsverdeling.
Hoorcollege 2
Diverse benaderingen van organisatieontwerp:
1. Chart → organogram. Je zegt niks over de samenhang tussen het werk in afdelingen
beneden de ‘grote baas’. Voordeel van een organogram is dat het samenvat hoe een
organisatie er uit ziet.
2. Configuratie: patronen in organogrammen. Meestal zijn organisaties combinaties van
configuraties.
3. Contingency → fit. Wat werkte in het verleden in deze omgeving → ontwerp voor de
toekomst (path dependency). Structure follows strategy (Chandler). Economies of
scale/efficiency.
4. Communicatie → info-processing. Galbraith: verlagen behoeften aan infoprocessing.
Zorgen voor lateral linking mechanisms (= manieren om verschillende afdelingen die
met elkaar te maken hebben op een goede manier te laten communiceren).
5. Computer-processen benadering: computer-paradox: resultaten van automatiseren
vallen vies tegen. Business process redesign (= je stopt een proces in een computer
om het te laten controleren, je gaat een chaos automatiseren). Procesmanagement
en lean ‘flows’.
6. Cybernetische benadering → viable system model (Beer → system theory!).
Sociotechniek (modern): social structure follows strategy, eerst organiseren dan
automatiseren. Strategy shaped by structure (De Sitter).
Nederlandse systeembenadering: moderne sociotechniek (MST)
Ontwerpeisen van oudsher: kwaliteit van de organisatie (KvdO)
Toevoeging van De Sitter: kwaliteit van de arbeid (KvdA) → mens als belangrijkste ‘resource’.
Kwaliteit van de arbeidsrelaties (KvdAr) → gedeeld belang ‘arbeid en kapitaal’. Als
aandeelhouder krijg je niks meer als een bedrijf failliet gaat. Je moet top-down kijken vanuit
de techniek en kijken hoe je de besturing goed kunt krijgen.
Drie besproken theorieën in de colleges:
MST: integraal, theoretisch onderbouwd en praktisch bewezen.
Lean: uit de praktijk, verwante aanpak met ‘flows’.
JD (job design): meer nadruk op werkplekniveau.
, Vier organisatieregimes
Organisatie: samenhangend en doelgericht stelsel van mensen, system, structuur en cultuur.
Is ook een rechtspersoon en heeft een arbeidsorganisatie. Regime verwijst naar het hele
ontwerp. Infrastructuur van organisatie: structuur, HR en technologie.
1. Pionier regime (klein, jong en informeel)
2. Bureaucratisch regime (functioneel, veel vaste procedures en hiërarchisch)
3. Flexibel regime (MST-alternatief voor bureaucratisch regime)
4. Netwerkregime (idee in ontwikkeling voor organisaties die projectmatig voor
klantenspecificatie iets doen. Geldt voor projectmatige, turbulente orderstromen →
innovatieorderstroom = innovatiestructuur). Nodig voor ‘netwerken van organisaties’
die samenwerken → taakverdelingsvraagstukken tussen organisaties.
Het integrale perspectief op organiseren
Technisch werk heeft invloed op sociale aspecten → mensen moeten gebruik maken van jou
producten.
De integrale ontwerpketen is een iteratief proces:
1. Systeemgrens
2. Missie, doelen,
3. Ontwerpspecificaties
4. Structuurontwerp
5. Systeemontwerp
6. Ontwikkeling
Integraal zit in 10 kenmerken (dikgedrukt is belangrijk):
1. Systeem en omgeving
2. Organizational choice
3. Integraal (probeer de hele organisatie te herontwerpen, niet maar één deel)
4. Combineren van eisen: KvdO, -A en -Av
5. Betrokkenheid
6. Complexiteitsreductie
7. Structuur denken
8. Sub- en aspectensystemen (systemen die je min om meer uit elkaar kan halen, of
kijken naar ‘resource’ stromen)
9. Hoofd in de wolken, benen op de grond (je mag af en toe wel een beetje
optimistisch zijn, als je maar met beide benen op de grond blijft. Ontwerpen is
denken in veel alternatieve mogelijkheden. Je moet ook altijd een ‘onmogelijk’
alternatief bedenken, zodat je een richting hebt voor de toekomst)
10. Proces van veranderen (integraal herontwerpen: betrokkenheid van medewerkers en
decentralisatie van regeltaken → meer zelf sturen en verantwoordelijkheid)
Opstapelende markteisen: efficiëntie, kwaliteit, flexibiliteit, duurzaam, sociaal verantwoord,
ethisch verantwoord en innovatief. Je moet als organisatie aan steeds meer eisen voldoen
om competitief te kunnen zijn in je markt.
Integraal ontwerpen: zoveel factoren & variabelen → is een intellectuele uitdaging.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Radbouduniversiteit3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,62. Je zit daarna nergens aan vast.
