Dit is een volledige samenvatting voor het vak "ontwikkeling stimuleren" in het eerste jaar Lager Onderwijs aan HoGent. De samenvatting omvat zowel het boek als de PowerPoints.
Inhoud
terreinverkenning........................................................................................................ 6
1 een korte historiek.................................................................................................... 6
1.1 De verre voorgeschiedenis................................................................................. 6
1.2 Start van de ‘genetische’ psychologie................................................................6
1.2.1 Begin van systematische observaties.........................................................6
1.2.2 Beginnende wetenschappelijke theorievorming..........................................6
1.3 Omvorming tot een ontwikkelingspsychologie...................................................7
1.4 Uitgroei tot een volwaardige levenslooppsychologie..........................................7
2 de indeling in fasen.................................................................................................. 7
2.1 continuïteit of discontinuïteit in de ontwikkeling................................................7
2.2 Poging tot synthese............................................................................................ 8
2.3 Ontwikkelingsfasen............................................................................................ 8
2.4 Concrete fasenindeling....................................................................................... 8
3 factoren die de ontwikkeling sturen..........................................................................9
3.1 Rol van de erfelijkheid........................................................................................ 9
3.2 Invloeden vanuit het milieu................................................................................ 9
3.3 Kritische/gevoelige periodes.............................................................................. 9
3.4 Interacties tussen erfelijkheid en milieu...........................................................10
3.5 Zelfsturing als derde factor.............................................................................. 10
de cognitieve ontwikkelingstheorie van piaget..........................................................11
1 wie was piaget?...................................................................................................... 11
2 basisbegrippen....................................................................................................... 11
2.1 Inhoud en functie van de intelligentie..............................................................11
2.2 De cognitieve structuren.................................................................................. 11
2.3 Adaptatie via assimilatie en accommodatie.....................................................11
2.4 Equilibratie en organisatie................................................................................ 12
2.4.1 Equilibratiemodel....................................................................................... 12
3 Ontwikkelingsfasen (4) volgens Piaget...................................................................13
3.1 Korte samenvatting.......................................................................................... 14
4 korte evaluatie........................................................................................................ 14
4.1 Pluspunten........................................................................................................ 14
4.2 Beperkingen..................................................................................................... 14
5 oefenen.................................................................................................................. 14
de taalontwikkeling.................................................................................................... 16
1 overzicht................................................................................................................. 16
2 taalontwikkeling baby (p.135)................................................................................ 16
2.1 1ste levensjaar = prelinguale periode (Schaerlaekens)......................................16
1
,3 taalontwikkeling peuter (p. 169)............................................................................. 17
3.1 Vroeglinguale fase (1-2,5 jaar).........................................................................17
4 taalontwikkeling kleuter (p. 204)............................................................................ 17
4.1 Differentiatieperiode......................................................................................... 17
4.2 Werken aan taal met kleuters: tips rijke taalomgeving....................................17
5 taalontwikkeling schoolkind (p. 242)......................................................................17
5.1 Voltooiingsfase................................................................................................. 17
lichamelijke en motorische ontwikkeling (de baby)...................................................18
1 algemeen................................................................................................................ 18
2 uitrusting van de pasgeborene............................................................................... 18
2.1 Motorische reacties.......................................................................................... 18
2.2 Reflexen............................................................................................................ 19
2.2.1 Permanente of blijvende reflexen...............................................................19
2.2.2 Voorbijgaande of archaïsche reflexen.........................................................19
3 de verdere motorische ontwikkeling.......................................................................19
3.1 Stadia............................................................................................................... 19
3.1.1 Het kijkstadium (0-3m)............................................................................... 19
3.1.2 Het grijpstadium (3-6m)............................................................................. 19
3.1.3 Het zitstadium (6-9m)................................................................................ 20
3.1.4 Het kruip- en optrekstadium (9-12m).........................................................20
3.1.5 Het loopstadium – cefalo-caudaal (12-15m)...............................................20
lichamelijke en motorische ontwikkeling (de peuter)................................................21
1 lichamelijke ontwikkeling........................................................................................ 21
2 gebruik van de skeletspieren.................................................................................. 21
2.1 Grove motoriek................................................................................................. 21
2.2 Fijne motoriek................................................................................................... 21
3 de zindelijkheidstraining......................................................................................... 21
lichamelijke en motorische ontwikkeling (de kleuter)................................................23
1 lichamelijke veranderingen..................................................................................... 23
2 motorische ontwikkeling......................................................................................... 23
2.1 Grove motoriek................................................................................................. 23
2.2 Fijne motoriek................................................................................................... 23
3 de tekenontwikkeling.............................................................................................. 23
3.1 Het kabbelstadium (peuter 1,5-3j)...................................................................23
3.2 Toevallig realisme (kleuter).............................................................................. 24
3.3 Mislukt realisme (vanaf 3 à 4j).........................................................................24
3.4 Verstandelijk realisme (vanaf 5 à 6j)................................................................24
3.5 Visueel realisme (vanaf 8 à 9j).........................................................................24
3.5.1 Vanaf 8 jaar................................................................................................ 24
2
, 3.5.2 10-12 jarigen.............................................................................................. 24
lichamelijke en motorische ontwikkeling (het schoolkind).........................................25
1 lichamelijke veranderingen..................................................................................... 25
2 motorische ontwikkeling......................................................................................... 25
3 schoolrijpheid (evolutie van het begrip).................................................................25
cognitieve en perceptuele ontwikkeling (pasgeborene)............................................26
1 Waarneming en cognitie......................................................................................... 26
1.1 De verschillende zintuigen.............................................................................. 26
1.2 Elementaire leerprocessen.............................................................................. 26
2 ontwikkeling in de waarneming en cognitie............................................................27
2.1 De sensomotorische ontwikkelingsperiode.......................................................27
2.1.1 Ongecoördineerde reflexhandelingen........................................................27
2.1.2 Primaire circulaire reacties (1-4m).............................................................27
2.1.3 Secundaire circulaire reacties (4-8m).........................................................27
2.1.4 Intentioneel handelen (8-12m)...................................................................28
2.1.5 Tertiaire circulaire reacties (12-18m)..........................................................28
2.1.6 Mentale voorstellingen (18-24m)...............................................................28
2.2 Bespreking van enkele afzonderlijke processen...............................................28
2.2.1 De waarneming.......................................................................................... 28
cognietieve en perceptuele ontwikkeling (peuter).....................................................30
1 einde van de sensomotorische periode..................................................................30
2 begin van het preoperationele denken...................................................................30
2.1 De semiotische of symboolfunctie....................................................................30
2.2 Verwarren tussen fantasie en werkelijkheid.....................................................31
2.3 Het preconceptuele denken.............................................................................. 31
2.3.1 Overgeneraliseren...................................................................................... 31
2.3.2 Overdiscrimineren...................................................................................... 32
3 bespreking van enkele afzonderlijke processen......................................................32
3.1 De waarneming................................................................................................ 32
3.2 Leren en geheugen........................................................................................... 32
3.3 Denkprocessen................................................................................................. 32
cognitieve en perceptuele ontwikkeling (kleuter)......................................................33
1 het preoperationele denken van kleuters...............................................................33
1.1 Einde van de preconceptuele denken...............................................................33
1.2 Het intuïtieve denken....................................................................................... 33
1.2.1 Typische denkfouten................................................................................... 33
2 bespreking van enkele afzonderlijke processen......................................................34
2.1 De waarneming................................................................................................ 34
2.2 Het geheugen................................................................................................... 34
3
, 2.3 Het denken....................................................................................................... 34
2.4 De fantasie....................................................................................................... 35
cognitieve en perceptuele ontwikkeling (schoolkind)................................................35
1 het concreet-operationele denken..........................................................................35
1.1 Op weg naar een nieuw evenwicht...................................................................35
1.2 Nieuwe mogelijkheden..................................................................................... 35
1.2.1 Conservatie................................................................................................ 35
1.2.2 Classificatie................................................................................................ 35
1.2.3 Seriatie....................................................................................................... 36
2 bespreking van enkele afzonderlijke processen......................................................36
2.1 De waarneming................................................................................................ 36
cognitieve ontwikkeling (adolescent)........................................................................38
1 het formeel-operationeel denken........................................................................... 38
1.1 Kenmerken van het formeel-operationeel denken............................................38
1.1.1 Het gebruik van abstracte begrippen.........................................................38
1.1.2 Propositioneel denken................................................................................ 38
1.1.3 Het inschakelen van hypothesen................................................................38
1.1.4 Hypothetisch-deductief denken..................................................................39
1.1.5 Experimenteel denken............................................................................... 39
1.1.6 Combinatorisch denken.............................................................................. 39
1.2 Enkele gevolgen van het formeel-operationeel denken....................................40
1.2.1 Het aannemen van een kritische houding..................................................40
1.2.2 Invloed op het zelfbeeld............................................................................. 40
sociale- en persoonlijkheidsontwikkeling (baby)........................................................41
1 sociale ontwikkeling................................................................................................ 41
1.1 Differentiatie in de sociale gerichtheid.............................................................41
1.2 Het ontstaan van een hechtingsrelatie.............................................................41
1.2.1 Sociale banden in het dierenrijk: de proeven van Harlow..........................41
1.2.2 Hechting bij mensen: John Bowlby.............................................................41
1.2.3 Ontstaan hechting en gehechtheidsgedrag...............................................42
1.2.4 Meten van de hechtingskwaliteit: Mary Ainsworth.....................................42
1.2.5 Gehechtheidspatronen............................................................................... 42
1.3 Indeling van de babytijd op verschillende gebieden.........................................43
2 dynamisch-affectieve ontwikkeling.........................................................................43
2.1 Differentiatie in het gevoelsleven.....................................................................43
sociale- en persoonlijkheidsontwikkeling (peuter).....................................................44
1 sociale ontwikkeling................................................................................................ 44
1.1 Naar een evenwichtiger relatie met de volwassene.........................................44
1.2 Beginnende interesse voor leeftijdsgenoten....................................................44
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper adzaman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
