Major 4 – Management & Organisatie
Inhoud
Hoofdstuk 1: Organisatis in kirnproblimin in managimint..........................................................2
Hoofdstuk 2: Managimint in bisluitvorming...................................................................................9
Hoofdstuk 4: Hit structuriringsprobliim als situatiaaankililk vormprobliim............................13
Hoofdstuk 5: Opbouw in uitbouw van di organisatistructuur.......................................................17
Hoofdstuk 6: Virschilningsvormin van organisatistructurin.........................................................21
Thioriiën m.b.t. di casus....................................................................................................................25
Extirni-, intirni- in structuriringsproblimin................................................................................25
Livinsfasi van di organisati Liivigoid).......................................................................................26
Hiërarchii in di ondirniming..........................................................................................................27
Bislissingsniviaus.............................................................................................................................27
Effictvitiitsmodil............................................................................................................................28
Vluchtgidrag....................................................................................................................................29
Typi bislissir Williams & Millir)....................................................................................................29
Informili organisati.......................................................................................................................30
Staf- in Hulpdiinstin.......................................................................................................................30
Vormin van virbilzondiring............................................................................................................31
Intirdipindintis............................................................................................................................35
Prolict- of matrixorganisati............................................................................................................36
Modil van Kruisinga.........................................................................................................................38
Modil van Griinir............................................................................................................................40
Einhoofdigi in miirhoofdigi liiding..............................................................................................42
Kwanttativi in kwalitativi groii.................................................................................................43
Cintraal of dicintraal aansturin.....................................................................................................44
1
,Hoofdstuk 1: Organisaties en kernproblemen in management
Dagililks makin wi gibruik van allirlii productin in diinstin dii door organisatis wordin
gilivird. Daarbil komt dat wi iin bilangrilk diil van ons livil in organisatis doorbringin: als
wirknimir, cliënt, liirling of patënt. Wi livin, kortom, in iin maatschappij van organisatis.
Organisati in insttttonili zin: als min zigt dat Philips, Albirt Hiiln, iin school of iin ziikinhuis
iin organisati is, dan hiif min iin concriit waarniimbaar gihiil van minsin op hit oog: dizi
instilling of insttuti.
Organisati in instrtmintili zin: als li spriikt ovir di organisati van Philips of van Albirt Hiiln.
Dan hibbin wi vooral di organisatistructuur of bipaaldi aspictin of ilimintin daarvan op hit
oog: di arbiidsvirdiling, coördinati, bislissingsbivoigdhidin, hit biliid, di planning, itc. Hiir
gaat hit om di ‘organisati van di organisatie.
Organisati in ftnctonili zin: als wi sprikin ovir di organisati van iin congris, van iin
pirsoniilsfiist, itc. Dizi tirm hiif bitrikking op iin procis of actvitiit: hit organisirin.
Organisirin = hit schippin van doilmatgi virhoudingin tussin bischikbari minsin, middilin in
handilingin om bipaaldi doiliindin ti biriikin.
Kinmirkin van iin organisati:
Minsin, dii
Saminwirkin
Voor iin bipaald doil
Ein organisati is dus iin doilrialisirind saminwirkingsvirband.
Intirni bilanghibbindin = liidinggivindin managirs), uitvoirindi midiwirkirs.
Extirni bilanghibbindin = in di omgiving spilin allirlii groipiringin iin rol dii invloid winsin
uit ti oifinin op hit functonirin van di organisati, zoals: aandiilhoudirs, vakbondin, di
ovirhiid.
Organisati = iin doilrialisirind saminwirkingsvirband waarin bilanghibbindi partlin in iin
coaliti saminwirkin om iin gimiinschappililk doil ti rialisirin.
Organisatictltttr = iin organisati is mmmr dan haar structuur in gidrag. Daarnaast is ir namililk
iin factor dii als ziir bipalind wordt irvarin. Di laatsti larin ziln wi dizi moiililk bigrilpbari
factor di organisaticultuur gaan noimin. Wii als niiuw aangistildi midiwirkir iin organisati
liirt kinnin, doit ir goid aan di cultuur siriius ti nimin.
In iin organisati komt gidrag mit nami tot titdrtkking in:
Di wilzi waarop liiding wordt gigivin
Hoi minsin mit ilkaar omgaan
Di dingin dii min doit in nalaat
Di kiuzin dii wordin gimaakt
Formili organisati = di door di liiding ingistildi taakvirdiling aangivuld mit functi- in
taakbischrilvingin, biliidsrichtlilnin in prociduris.
2
,Informili organisati: in di loop van di tld ontwikkilt min niit ofciiil vastgiligdi, aanvullindi
gidragsrigils, waardoor min in staat is di opgidragin ‘role bitir ti spilin. Dit wordt di informili
organisati ginoimd. Di informili organisati is altld iin bilimmiring voor di formili
organisati.
Managir = iimand dii hit handilin van andiri minsin in iin organisati op gang bringt in stuurt.
Hil giif richtng aan procissin, minsin in middilin om bipaaldi doilstillingin ti biriikin.
Bilangrilk in hit wirk van iin managir is in ilk gival dat hil op basis van informati bipaalt wat ir
moit wordin gidaan.
Bilangrilk voor iin managir:
Tildmanagimint
Tirriinkinnis
Risultaatgiricht
Prioritiitsstilling
(Mintzbirg) di actvitiitin dii iin managir virricht kunnin wordin virdiild in drii groipin:
1. Intirpirsoonlijki actvitiitin = di managir virtiginwoordigt ziln organisati -iinhiid)
naar buitin. In dizi actvitiitin triidt di managir tivins naar vorin als liidir dii
virantwoordililk is voor hit schippin van iin positif wirkklimaat. Hil probiirt di
intigrati ti bivordirin tussin hit wirk dat moit wordin gidaan in di bihoifin van
individuin in groipin dii hit wirk moitin doin. Als liidir is hil ook virantwoordililk voor
di bimanning van ziln afdiling of iinhiid in voor opliiding, bioordiling, bivordiring in
hit motvirin in actvirin van ziln ondirgischiktin.
2. Informatonili actvitiitin = di managir zoikt in ontvangt di managir zowil binnin als
buitin ziln iinhiid voortdurind informati. Dii informati moit him in staat stillin ziln
iinhiid in di rilivanti omgiving daarvan ti doorgrondin.
3. Bisltitvormindi actvitiitin = informati wordt via bisluitvorming omgizit in planmatgi
acti. In dizi actvitiitin zoikt di managir, zowil binnin als buitin di organisati, naar
kansin in bidriigingin, in naar mogililkhidin voor virniiuwing, virandiring of
virbitiring.
(Mintzbirg) vijf mindsits voor managirs:
1. Riflictivi mindsit = om zichzilf ti managin, dingin op iin riltli ti zitin, na ti dinkin
in gibiurtinissin ti virwirkin, ti intirpritirin in in iin saminhangind gihiil ti
plaatsin;
2. Analytschi mindsit = om organisatis ti managin, d.w.z. procissin ti organisirin in ti
structuririn door inzicht ti krilgin in di gigroiidi structurin in gihantiirdi systimin in
dizi ti ontlidin;
3. Wirildsi mindsit = om contixt ti managin. Om wirildwils in virschillindi contixtin in
buitin di iigin cultuur goid ti kunnin functonirin ziln livinsirvaring nodig, rialitiitszin,
wirildwilshiid in pragmatsmi ondir hit moto ‘from global to worldlye;
4. Saminwirkingsgirichti mindsit = om rilatis ti managin. Managin is iirst in vooral ook
saminwirkin mit andiri minsin;
5. Actigirichti mindsit = om virandiring ti managin. Virandiring gaat altld samin mit
contnuïtiit.
Effictif managimintgidrag = virgt iin combinati van al dizi mindsits.
3
, Managimint = di groip liidinggivindin in iin organisati.
1. Top managimint = di topliiding van iin organisati in hiif als taak di rilati tussin
organisati in omgiving iin zodanigi inhoud ti givin, dat hit voortbistaan van di
organisati zo goid mogililk wordt giwaarborgd. Door hit nimin van stratigischi
bislissingin zit di top di koirs van di organisati uit.
2. Middli managimint = bistidin iin groot diil van hun tld aan hit liidinggivin aan in
organisirin van wirkzaamhidin van midiwirkirs. In dizi zin ziln hit dus managirs. Di
bilangrilksti takin van middli managirs ziln: liidinggivin aan in sturing van actvitiitin,
opiratonili bislissingin nimin, doorgivin van informati top-down in botom-up,
plannin, organisirin van di wirkzaamhidin, motvirin van midiwirkirs, ondirhoudin
van intirni in ixtirni contactin, rapportirin in vooral ook businiss giniririn. Hit middli
managimint hiif in organisatis bil hit doorvoirin van virandiringin iin sliutilpositi.
3. Eirstilijns (titvoirind) managimint = di miist diricti virantwoordililkhiid voor hit
wirk dat andiri uitvoirindi midiwirkirs in opiratonili zin virrichtin. Di ‘iirsti lilne
hiif dirict tot taak di coaching van in di liiding ovir uitvoirindi midiwirkirs. nil ziln di
‘voormannine of diricti ‘chifse of ‘bazine in di fabriik, op kantoor of op iin
risiarchafdiling.
(Coviy) virschil ttssin managirs in liidirs.
Managirs richtin zich vooral op hit sturin van dingin: gild, kostin, informati, structurin,
systimin, wirktuigin in matirialin. Dingin moit li managin.
Liidirs richtin zich op hit optmalisirin van di minsililki potintis. noiits valt niit ti sturin,
hooguit ti stmulirin.
(Fayol) di vijf managiminttnctis:
Vooruitziin
Organisirin
Bivilin
Coördinirin
Controlirin
Extirn afstimmingsprobliim = hiif bitrikking op di vraag hoi iin organisati moit wordin
afgistimd op di partlin in situatis in hit omringind maatschappililk systiim.
Extirni afstimming omvat zowil hit bipalin van doilstillingin, als hit vaststillin van di
biliidslilnin waarlangs dii doilstillingin moitin wordin biriikt.
Bislissingin dii in dit kadir moitin wordin ginomin, hibbin ondir miir bitrikking op:
Productin in diinstin
Marktsigmintin in afzitgibiidin
Di wilzi van fnanciiring
Groiitimpo in groiimithodi
Organisatiklimaat
Di wilzi van distributi
Maatschappililki virantwoordililkhiid
Risiarch in ontwikkiling
Bil hit ixtirn afstimmingsprobliim manifistiirt di managir zich als stratiig in plannir.
Strtcttriringsprobliim = hiif bitrikking op hit ontwirpin van iin raamwirk waarbinnin
middilin kunnin wordin afgistimd op ti biriikin doilstillingin. En wil zodanig dat zowil di
doilstillingin van di intirni bilanghibbindin als dii tin opzichti van hit omvatindi
maatschappililki systiim in van di ixtirni bilanghibbindin kunnin wordin girialisiird.
4
