Samenvatting
Financieel- economisch strafrecht
(2023)
, Inhoudsopgave
Week 1: introductie, financiële markten en trends 6
Hoorcollege 6
M. Nelemans, Verantwoord financieel strafrecht 8
F.G.H. Kristen e.a., Bijzonder strafrecht (hoofdstukken 6 en 10) 15
Casuspositie 19
Week 2: de regulering van voorwetenschap 20
F.G.H. Kristen e.a., Bijzonder strafrecht (hoofdstuk 11) 25
P.J. Engelen en L. van Liederkerke, An Ethical Analysis of Regulating Insider Trading 25
M. Nelemans en M.C. Schouter, Takeover bids and insider trading 25
CBb 14 februari 2014 (Corporate Express) 27
HvJ EU, 22 november 2005, zaak C-384/02, JOR 2006/49 m.nt. Kristen (RealDanmark) 27
HvJ EU, 10 mei 2007, zaak C-391/04, JOR 2007/156 m.nt. G.T.J. Hoff (Georgakis) 28
HvJ EU, 23 december 2009, zaak C-45/08, JOR 2010/70 m.nt. M. Nelemans (Spector Photo Group) 29
HvJ EU, 28 juni 2012, zaak C-19/11, JOR 2012/259 m.nt. G.T.J. Hoff (Geltl/Daimler) 29
CBb, 14 februari 2014, JOR 2014/165 (Staples) 30
CBb, 5 februari 2014, JOR 2014/71 (VEB/Super de Boer) 30
Casuspositie 31
Week 3: de regulering van marktmanipulatie 32
F.G.H. Kristen e.a., Bijzonder strafrecht (hoofdstuk 11) 34
M. Nelemans, Redefining Trade-Based Market Manipulation 34
Schikking FSA en UBS m.b.t. LIBOR manipulatie 34
Schikking FSE en Citibank m.b.t. FOREX manipulatie 34
CBb 22 februari 2012, JOR 2012/146 m.nt. C. Bruil en M. Nelemans (IMC) 34
Week 4: de regulering van effectenfraude 36
F.G.H. Kristen e.a., Bijzonder strafrecht (hoofdstuk 4) 43
Hoge Raad 20 december 2016, ECLI:NL:HR:2016:2889 (Overzichtsarrest oplichting). 44
, Rb. s’-Hertogenbosch 26 april 2012, ECLI:NL:RBSHE:2012:BW4011; Hof ’s- Hertogenbosch 30 november 2015,
ECLI:NL:GHSHE:2015:4835; optioneel: Hoge Raad 28 februari 2017, ECLI:NL:HR:2017:318 (Easy-life). 44
M. Nelemans & S.S. Buisman, ‘De mondkapjesdeal: de fraudeur ontmaskerd?’, TBS&H 2022, nr. 5, p. 315-
320. 44
M. Dabrowski & L. Janikowski, V
́ irtual currencies and central banks monetary policy: challenges ahead ,́ PE
619.009 - June 2018, par. 2.1., 2.2., 2.4. and 2.6. 47
R. van Wegberg, J. Oerlemans, O. van Deventer, (2018) "Bitcoin money laundering: mixed results?: An
explorative study on money laundering of cybercrime proceeds using bitcoin", Journal of Financial Crime, Vol.
25 Issue: 2, pp.419-435 47
Casuspositie 47
Week 7: WED, aansprakelijkheid en handhaving 49
Juridisch kader functioneel daderschap 49
Juridisch kader feitelijk leidinggeven 50
J. De Hullu, Materieel strafrecht, Deventer: Wolters Kluwer 2021, hoofdstuk II, par. 4.3, hoofdstuk III, par. 1,
hoofdstuk IV, par. 6, hoofdstuk VII, par. 6 (wordt verondersteld bekend te zijn). 53
M.J. Hornman, ‘Feitelijk leidinggeven. Hoe een weinig vernieuwend arrest toch veel nieuws kan brengen; een
kritische beschouwing’, TBS&H 2016, nr. 3, p.128- 139. 54
M.J. Hornman, ‘Feitelijk leidinggeven: één aansprakelijkheidsfiguur onder twee rechtsgebieden’, Tijdschrift
voor Sanctierecht & Onderneming 2018, nr. 1, p. 14- 27]. 56
HR 16 december 1986, NJ 1987, 32 (Slavenburg II) à feitelijk leidinggeven 57
HR 21 oktober 2003, NJ 2006/328 (Drijfmest) à aansprakelijkheid rechtspersoon 58
HR 23 februari 1954, NJ 1954/378 (IJzerdraad) à functioneel daderschap 59
HR 26 april 2016, ECLI:NL:HR:2016:733, NJ 2016, 375 m.nt. Wolswijk (via Kluwer Navigator voor wat betreft
de noot in de NJ). 60
Hoofdstuk 17 paragraaf 3 uit F.G.H. Kristen, R.M.I. Lamp, J.M.W. Lindeman, e.a., Bijzonder strafrecht -
Strafrechtelijke handhaving van sociaal-economisch en fiscaal recht in Nederland, Den Haag: Boom Lemma
2019. 62
F. van Tulder, Ronald Meijer en Sandra Kalidien, Van schikking naar strafbeschikking. Een eerste balans, NJB
2017/310. 63
N.G.H. Verschaeren, (Buitengerechtelijke) strafrechtelijke, bestuursrechtelijke, duale of dubbele
handhaving?, TPWS 2017/27. 64
, R.T. de Jong & R.M.I. Lamp, ‘Het transigeren in grote fraudezaken: een blik op de toekomst’, TBS&H 2021, nr.
6, p. 369-373. 64
Hoofdstuk 17 paragrafen 4-8 uit F.G.H. Kristen, R.M.I. Lamp, J.M.W. Lindeman, e.a., Bijzonder strafrecht -
Strafrechtelijke handhaving van sociaal-economisch en fiscaal recht in Nederland, Den Haag: Boom Lemma
2019. 64
R. Stijnen, Een vergelijking tussen de rol van de straf- en bestuursrechter bij boeteoplegging, TvS&C 2014, p.
75-83 64
Week 8: (internationale) sanctiemaatregelen 65
J. Pauwelussen & M.W.P. Pijls, ‘De werking van internationale sancties in Nederland’, TBS&H 2019, nr. 4, p.
221-229. 72
Y. Amar & S. Bennink, ‘De handhaving van het Amerikaans sanctierecht’, TBS&H 2019, 4, p. 238-242. 74
E.R. Mooring, E.S.J. Wever & T.J. Kodrzycki, ‘Sanctieovertredingen als ‘EU-misdrijf’: een stap dichter bij
uniforme Europese handhaving’, TBS&H 2023, 4, p. 149-156. 76
Leidraad Financiële Sanctieregelgeving (12 augustus 2020) van het Ministerie van Financiën. 78
Addendum bij Leidraad Financiële Sanctieregelgeving (versie 17 augustus 2022). 78
Casuspositie 78
Week 9: witwassen 80
Hoofdstuk 5 uit F.G.H. Kristen, R.M.I. Lamp, J.M.W. Lindeman, e.a., Bijzonder strafrecht - Strafrechtelijke
handhaving van sociaal-economisch en fiscaal recht in Nederland, Den Haag: Boom Lemma 2019. 83
T. Kooijmans, ‘Witwassen: communicatie tussen rechter en wetenschap, maar waar is de wetgever?’, DD
2014/39, p. 407-419 (via Kluwer Navigator). 84
T. Kooijmans, ‘Witwassen van voorwerpen uit eigen misdrijf’, Ars Aequi 2016, p. 110-120 (via Legal
Intelligence). 86
F.C.W. de Graaf, ‘De witwasgedragingen van de a-grond nader beschouwd’, NTS2020/81 (via Legal
Intelligence). 91
T.J. van der Rijst, L. Stevens & B. Hola, ‘Zwijgen als bewijs in witwaszaken. De rol van het zwijgen van de
verdachte in de bewijsconstructie van witwassen’, DD 2022/2 (via Kluwer Navigator). 94
HR 23 november 2010, ECLI:NL:HR:2010:BN0578 95
HR 8 januari 2013, ECLI:NL:HR:2013:BX6910 96
HR 16 december 2014, ECLI:NL:HR:2014:3618 (Witwassen: geen eigen misdrijf) 97