Ketonen in urine
Klein & wateroplosbaar => vrije glomerulaire filtratie met tubulaire reabsorptie,
echter tubulair maximum (saturatie)
o Renale excretie bij stijgende plasma concentratie
o Ketonuria (aceton-uria) meetbaar via dipstick analyse, bv bij diabetes
mellitus of uithongering
- veel ketonen bij vasten of diabetes
Excretie van weefsel metabolieten
Huisdieren
o Urine => nier
o Faeces => darm
o Verschillend bij vogels
Oxidatieve afbraak => polariteit/wateroplosbaar
Modelvoorbeelden
o AZ/purines => ureum/urinezuur: urine
o Porfyrines => galpigmenten: faeces >> urine
1) RENALE SECRETIE VAN N: species
Primaten – scheiding van katabole wegen
o AZ – transaminatie glu -> -ketoglutaraat (krebs) + NH3 -> arg -> ureum
o Purinen -> inosine -> (hypo)xanthine -> urinezuur
Huisdieren – kruising katabole wegen AZ/purines
o Gradaties van urinezuur -> tussenproducten -> ureum
Katabolisme purinen
Centraal purine = IMP
o Uitwisseling op niveau van XMP
o Vorming d(eoxy) op niveau van XDP via NADPH
IMP -> urinezuur -> … (species-specifieke excretie producten)
,- katabolisme pyrimidines niets te maken met urinezuur
AZ katabolisme (lever)
2 delen
o Afbraak C-skelet
o Detoxificatie NH3
1) Principe bestemming C-skelet
Voorbereidende stap => transaminatie
o AZ + -ketoglutaraat -ketozuur + glu
Extra reactie => oxidatieve deaminatie
o Glu + NAD+ -ketoglutaraat + NH4+
Netto
o AZ + NAD+ -ketozuur + NH4+ + NADH
Bestemming C-skelet => -ketozuren -> krebs
2) Principe bestemming NH3 = ureogenese
Synthese ureum exclusief in lever
- vogels kunnen geen ureum maken want hebben geen argenase
Verandering C-skelet & # N
Voorbereiding
o Glu + asp => leveranciers NH3
Stap 1
o Carbamoyl-P = 1C + 1N
Stap 2
o Citrulline = 6C in anti-port met 5C ortinine (zwitter-ionen)
o + 1N & 4C asp uit Krebs in anti-port met glu (aminozuren)
, Species in elimenatie NH3
Vissen
o Geen metabolisatie => diffusie NH3 via kieuwen
Zoogdieren
o Metabolisatie in lever tot ureum
Ureum = goed wateroplosbaar excretieproduct (nier)
Vogels & reptielen
o Geen arginase => geen ureum
o Urinezuur = slecht water-oplosbaar excretieproduct (wit beslag)
Species N-katabolisme
Ureoteel
o AZ -> ureum, behalve vissen -> NH3
o Purinen
Primaten -> urinezuur (primaten)
Andere zoogdieren, amphibiën, vissen -> allantoïne
Uricoteel
o Urinezuur als gemeenschappelijke metaboliet van AZ + purinen
o Vogels & reptielen
Ammonoteel
o NH3 als gemeenschappelijke metaboliet van AZ + purinen
o Andere waterdieren
- vogels & reptielen zowel uit AZ als purines, primaten enkel uit purines
Bloed ureum concentratie & nierfunctie
Klein + wateroplosbaar
o Vrije glomulaire filtratie met passieve tubulaire reabsorptie
Stijging bloed ureum “N” (BUN) o.a. bij verlaagde filtratie nierfunctie
Alternatief
o Creatinine => irreversiebele & niet-enzymatische cyclisatie creatine-P
(spier)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yasminehuys. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.