Vraagfunctie en vraagcurve:
• Vraagfunctie: De wiskunde relatie tussen de gevraagde hoeveelheid (Q), de prijs (p) en
andere factoren die de vraag beïnvloeden
o Q = D(p, ps, pc, Y)
o Met:
▪ Ps de prijs van een substituut goed
▪ Pc de prijs van een complementair goed
▪ Y het inkomen van de consument
• Verwachte relatie met p, ps, pc, Y?
o dQ/dp < 0 (“law of demand”)
o dQ/dps > 0 en dQ/dpc < 0
o dQ/dY > 0 (maar hangt af van type goed, zie H4)
Wat gebeurt er als:
• Ps stijgt?
o De curve schuift naar links. Doordat er een ‘-‘ in de formule staat is er sprake van een
complementair goed.
• Y stijgt?
o De curve verplaats naar rechts, doordat er en ‘+’ in de formule staat.
• P stijgt?
o Een beweging over de curve.
Aanbodfunctie en –curve:
• Aanbodfunctie?
o De wiskundige relatie tussen de aangeboden hoeveelheid (Q), de prijs (p), en andere
factoren die het aanbod beïnvloeden (bijv. kosten en inputs):
▪ Q = S(p, ph)
▪ (met hier ph als de prijs van een input)
• Verwachte relatie p en ph
o dQ/dp > 0 --> verschuiving langs de curve
o dQ/dph < 0 --> verschuiving van de curve
1
,Voorbeeld aanbodfunctie:
Elasticiteiten:
• Termen die je moet kennen:
o Prijselasticiteit en kruisprijselasticiteit van de vraag
o Aanbodelasticiteit
o Inkomenselasticiteit
• Besef verschil elasticiteiten op korte en lange termijn
• Prijselasticiteit van de vraag:
𝑝𝑒𝑟𝑐𝑒𝑛𝑡𝑎𝑔𝑒 𝑐ℎ𝑎𝑛𝑔𝑒 𝑖𝑛 𝑞𝑢𝑎𝑛𝑡𝑖𝑡𝑦 𝑑𝑒𝑚𝑎𝑛𝑑𝑒𝑑 𝑄/𝑄 𝜕𝑄 𝑝
• = 𝑝𝑒𝑟𝑐𝑒𝑛𝑡𝑎𝑔𝑒 𝑐ℎ𝑎𝑛𝑔𝑒 𝑖𝑛 𝑝𝑟𝑖𝑐𝑒
= 𝑝/𝑝 = 𝜕𝑝 𝑄
• Elasticiteit bij lineaire vraagcurve Qd = a – bp?
Prijselasticiteit van de vraag
𝑑𝑄 𝑝 𝑝
• Lineaire vraagfunctie heeft variabele vraagelasticiteit = -b
𝑑𝑝 𝑄 𝑄
• Wat zou er moeten gebeuren om een constante elasticiteit te krijgen?
o Dan moet helling niet constant zijn, bijv. Q = Ap
2
,Andere elasticiteiten
• Inkomenselasticiteit van de vraag
• Kruiprijselasticiteit van de vraag
• Aanbodelasticiteit
Marktevenwicht is gedefinieerd als de situatie waarbij: vragers noch aanbieders hun gedrag willen
veranderen.
Marktevenwicht
• Wanneer spreken we van marktevenwicht?
--> Wanneer de prijs zodanig is dat vraag gelijk is aan aanbod
• Wat bepaalt het marktevenwicht?
--> Interactie van de vraagcurve en de aanbodcurve
• Is de markt altijd in evenwicht?
--> Ja, mits er geen marktverstoringen zijn: prijsmechanisme zorgt voor prijs waarbij markten
ruimen (“market clearing”)
--> Nee, wanneer de markt niet vrij kan functioneren, bijvoorbeeld bij een effectieve
minimumprijs (“price floor”) of maximumprijs (“price ceiling”).
• Wanneer marktevenwicht?
o Normaliter wanneer markten ruimen (vraag=aanbod)
o Maar bij marktenverstoringen (bijv. minimum of maximumprijs) ruimt markt niet en
komt er geen evenwichtsprijs tot stand overschotvraag dan wel –aanbod
Wanneer kunnen we het vraag- en aanbodmodel gebruiken?
Model is toepasbaar wanneer er volledige concurrentie is op de markt (perfect competition –
volledige vrije mededinging)
1. Er zijn een groot aantal vragers en aanbieders;
2. Alle ondernemingen produceren identieke producten;
3. Alle markt participanten hebben volledige informatie over prijzen en producten;
4. Transactiekosten zijn verwaarloosbaar;
5. Bedrijven kunnen eenvoudig toe- en uittreden tot de markt.
3
, Marktevenwicht:
• Qd = a – b∙p en Qs = c + d∙p
• Marktevenwicht: Qd = Qs --> a – b∙p = c + d∙p
• Oplossen voor p --> p* = (a-c)/(b+d)
en invullen in Qd of Qs --> Q* = (a∙d+b∙c)/(b+d)
Comparatieve Statica
• Wat is het effect van veranderingen in exogene variabelen op de endogene variabele?
o Exogene variabele: bij verandering leidt dit tot een verschuiving van de curve
o Endogene variabele: bij verandering een verschuiving over de curve
• Dit kunnen we grafisch en wiskundig analyseren
o Grafische analyse: zie EvdM
o Wiskundige analyse: vraag- en aanbodfuncties gebruiken om het effect te bepalen
• Twee manieren:
o Grote veranderingen: vergelijk evenwicht door voor en na schok met elkaar
o Kleine veranderingen: gebruik wiskunde afleiding (calculus)
Comparatieve Statica met grote veranderingen
• De vorm van de vraag- en aanbodcurven bepaalt de mate van het effect
Wiskundig voor grote schokken:
• Bij lineaire vraag en -aanbodfuncties van….
o Qd = a – b∙p en Qs = c + d∙p
• ….is evenwichtsprijs en –hoeveelheid:
o p* = (a-c)/(b+d) en Q* = (a∙d+b∙c)/(b+d)
• Stel van c1 naar c2 met c2 > c1 (S-curve ↑).
Dan: (ga dit na!)
o Q2* - Q1* = b(c2 – c1)/(b + d)
o p2* - p1* = (c1 – c2)/(b + d
Comparatieve statica met kleine veranderingen:
• Noteer vraag- en aanbodfuncties als algemene functie van de prijs en de aanbodschok
(daarom alleen expliciet in aanbodfunctie:
Qd = D(p) en Qs = S(p,a)
• Qd=Qs bepaalt de evenwichtsprijs als functie van aanbodschok a:
o p* = p(a) als impliciete uitkomst van D(p) = S(p, a)
o Feitelijk de evenwichtsprijs voor alle mogelijke waarden van a
• Dan moet ook gelden: D(p(a)) = S(p, a)
o Vraag bij evenwichtsprijs die geldt bij a is gelijk aan aanbod bij evenwichtsprijs die
geldt bij a.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bleussink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.