Een samenvatting van Maatschappijleer. Het hoofdstuk Pluriforme samenleving wordt behandeld(alles behalve paragraaf 7). Met duidelijke begrippen en de uitleg ervan.
1.1 De langzame eenwording van Nederland
Pluriforme samenleving: Een land waarin mensen van verschillende sociale klassen,
godsdiensten en levensstijlen samenleven.
Bij de eenwording van Nederland hebben communicatiemiddelen een grote rol gespeeld;
denk bijvoorbeeld aan de telegrafie of aan de spoorwegen.
1.2 Zijn wij tolerant?
De pragmatische kant van tolerantie
Tolerantie:
Tolerantie was in eerste instantie een pragmatische keuze:
- Morele geografie: De mate waarin mensen dicht op elkaar wonen, heeft invloed op
de wijze waarop men met elkaar omgaat. Gecombineerd met het pluriforme karakter
van de samenleving maakte dit een klimaat van tolerantie noodzakelijk. Die tolerantie
was als eerst een pragmatische keuze: de bestuurders realiseerden zich hoe
kwetsbaar de maatschappelijke vrede was in een land met religieuze minderheden.
- Door pluriformiteit was maatschappelijke vrede kwetsbaar.
- Als handelsland waren economische belangen dermate belangrijk dat er minder aan
principes van het geloof werd gehecht.
De principiële kant van tolerantie
Vrijplaats voor dissidenten
Vrijheid van geweten in NL: De vrijheid om het geloof te kiezen dat je wilde. Dat betekende
nog geen godsdienstvrijheid, want dan worden alle religies op dezelfde manier behandeld.
Nederland was een toevluchtsoord voor dissidenten (= religieus en politiek
andersdenkenden) bijvoorbeeld:
- gecensureerde schrijvers (wetenschappers), Hugenoten uit Frankrijk, Portugese
joden.
1.3 Democratie van natte voeten
Door grote pluriformiteit heeft Nederland in een lange geschiedenis een cultuur van
compromissen ontwikkeld.
Die cultuur noemen we ook wel het poldermodel en de pacificatiedemocratie.
De vroegste vorm van democratie zijn de: waterschappen die door samenwerking ‘natte
voeten’ moesten voorkomen.
Vrijheidsdrang en conformisme
Een cultuur van compromissen heeft sterk bijgedragen aan het beheersen van conflicten.
De zoektocht gaat hand in hand met een neiging tot conformisme.
Conformisme: Het verlangen om zich aan te passen aan de opvattingen en gedragingen
van de meerderheid in de samenleving.
Verschillend denken over maatschappelijke vraagstukken blijkt vaak moeilijk. In de praktijk
zie je dat denkbeelden meer geconformeerd raken(overeenkomen).
, 1.4 Een gepolariseerde tijd
Hoe gaan we om met culturele verschillen?
- Sinds de eeuwwisseling neemt de gelijkgestemdheid en verdraagzaamheid snel
af. Ook zijn de politieke en sociale conflict sterker geworden.
- De moorden op Pim Fortuyn (2002) en Theo van Gogh (2004) laten zien dat het
politieke en sociale conflict scherper worden.
Polarisatie en sociale cohesie
Door de toegenomen onverdraagzaamheid is de samenleving sterker gepolariseerd: de
tegenstellingen tussen groepen worden groter.
Polarisatie kan de sociale cohesie (het gevoel bij elkaar te horen) in een land onder druk
zetten. Vergelijkbare ontwikkelingen vinden ook in andere westerse landen plaats.
2.1 Wat is een cultuur?
Cultuur: Alle waarden, normen en andere aangeleerde kenmerken die de leden van een
groep of samenleving met elkaar gemeen hebben en dus als vanzelfsprekend beschouwen/
alles wat men van en aan elkaar leert.
Een cultuur ontstaat wanneer: mensen veel en langdurig met elkaar te maken hebben.
Cultuur wordt vaak geassocieerd met beschaving en kunst, maar het begrip heeft een veel
bredere betekenis.
2.2 De functies van een cultuur
1. De cultuur van de groep waar je bij hoort bepaalt een deel van je persoonlijkheid.
2. Je hebt een gezamenlijk referentiekader met deels dezelfde normen, waarden en
gewoonten, daardoor begrijpen we elkaar en kunnen we makkelijk gedachtes en
gevoelens uitwisselen.
3. Cultuur geeft richting aan het denken en doen en werkt gedragsregulerend.
Gedragsregulerend: zorgen dat het gedrag van mensen geordend en voorspelbaar
verloopt.
Dominante cultuur en subculturen
drie soorten culturen:
- De dominante cultuur: het geheel van waarden, normen en kenmerken dat door de
meeste mensen wordt geaccepteerd.
- Subculturen: we spreken van een subcultuur wanneer binnen een groep bepaalde
waarden en normen en andere cultuurkenmerken afwijken van de dominante cultuur.
- Tegenculturen: groepen die zich verzetten tegen (delen van) de dominante cultuur
of daar zelfs een bedreiging voor vormen.
2.3 Hoe wordt cultuur overgedragen?
Socialisatie:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isisepema. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
