Samenvatting
EZO-10306 samenvatting deel A
- Instelling
- Wageningen University (WUR)
Uitgebreide samenvatting van EZO-10306 / mens & dierkunde 1. Bevat alle hoorcolleges, practica en rom-practica met de nodige oefenvragen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 87 pagina's
Voorbeeld 4 van de 87 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
5 beoordelingen
Door: roosvaneekeren19 • 2 jaar geleden
Door: nxcroonenbroek • 4 jaar geleden
Door: robingroote • 5 jaar geleden
Door: pfdeferrante • 6 jaar geleden
zeer uitgebreid, met genoeg herhaling om alles te onthouden
Door: elizabethputz1 • 6 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting EZO-10306Deel A
Introductie
Hoorcollege 2 – Fenotype; vorm, functie, homeostase en plasticiteit
Fenotypische plasticiteit = vermogen van organisme om zijn fenotype aan te passen in reactie op
veranderingen in het milieu
Fenotypische plasticiteit omvat wel/niet permanente veranderingen in onder andere morfologie,
fysiologie en gedrag onder invloed van flexibiliteit van omgeving (daglengte / klimaat / vogel migratie
etc.)
Vermogen van 1 genotype om meer dan 1 fenotype te produceren
bij verschillende omgevingen
Trait > eigenschap/functie -> vb) enzymactiviteit / orgaanfunctie etc.
Links > omgeving verandert -> trait verandert niet -> geen plasticiteit
Midden > omgeving verandert -> trait verandert -> wel
plasticiteit/aanpassing aan omgeving -> hoe meer naar rechts des te
negatiever
Rechts > omgeving verandert -> trait verandert -> wel
plasticiteit/aanpassing aan omgeving -> positief/negatief verandering
2 soorten plasticiteit >
1. Ontwikkelingsplasticiteit > staat al vast bij geboorte ; niet reversibel (omkeerbaar) ; geen
variatie bij individuen; niet seizoensgebonden
2. Fenotypische plasticiteit > reversibel (omkeerbaar) ; variatie bij individuen ; niet
seizoensgebonden
Seizoensgebonden migratie > vb) vogelmigratie van kanoet
▪ Wanneer weten vogels dat het tijd is om te vertrekken?
Triggers – voedsel tekorten > plaats met veel voedsel / daglengte / temperatuur -> meer jongen
grootbrengen
▪ Waarom migreert de kanoet jaarlijks van broedplaats naar overwinter plaats over vele 10.000
kilometers?
Genetische eigenschappen
▪ Waarom zijn de stop-over plaatsen zo specifiek en ver uit elkaar?
Snavel bepaald plekken voor stop-over plaatsen > plekken met veel mosselen/schelpen etc. in
zachte gronden
,▪ Hoe past het lichaam zich aan aan het lange vliegen zonder eten?
o Vet opslag (bij vertrek 80 g, bij aankomst 15-40 g over) > stop-over plaatsen gebruikt om
vetreserves op te bouwen
o Spieren groter > voor vleugels
o Eiwit opslag in spieren vleugel > herstel/reproductie
o Groter hart > voor verbeterde circulatie tijdens vlucht
o Afname in grootte verteringsorganen tijdens vlucht > na vlucht/bij stop-over plaatsen
toename verteringsorganen voor verhoging vet opslag
Fenotypische plasticiteit voorbeeld > vetopslag
▪ Slaapt kanoet tijdens de migratie?
Onduidelijk > niet-actief zetten van afzonderlijke hersenhelften
▪ Wat is de opbrengst van migratie?
o In warm klimaat planten opgelopen pathogenen/ziekteverwekkers planten zich niet
voort in een koud klimaat > gereduceerde/terugbrengende pathogene druk -> flexibiliteit
van immuun systeem
o Optimale voortplantingsomgeving > beschutting / ontlopen predatie / voedsel
▪ Hoe past een dier in het algemeen zich aan bij grote temperatuurverschillen?
o Warm klimaat >
➢ 30% reductie/afname BMR ; Laag BMR (metabolisme gekoppeld aan
lichaamstemperatuur)
➢ Toename doorbloeding door verwijding vaten in o.a. poten > warmte afgifte aan
water
➢ Uitzetten veren
➢ Reversibele verandering vet + huidsamenstelling
o Koud klimaat >
➢ Hoog BMR
➢ Grotere vet opslag
➢ Andere huidsamenstelling > niet uitzetten veren etc.
▪ Zijn vogels wel zo vrij als wij denken?
Vogels beïnvloedt door menselijk ingrijpen > vb) achteruitgang in foerage gebieden -> vogel
groot adaptatie vermogen óf deel van populatie komt in gebied (vb) grote maagspier komt in
plaats van kleine maagspieren in gebied door verandering voer)
Reversibele aanpassingen wel/niet
▪ Is fenotypische flexibiliteit een zegen of een last?
Fenotypische flexibiliteit is zowel een last als een zegen > fenotypische flexibiliteit is niet
onbeperkt
,Indische gans > vliegt over grote hoogtes -> betere zuurstof opname nodig d.m.v. extreme
fenotypische aanpassingen:
- Toename van 25% longvergroting
- Toename totale ventilatie in longen
- Afname frequentie ademhaling ; toename ademhalingsvolume > effectievere gasuitwisseling
-> verkleining dode lucht volume
- Toename efficiënte gasuitwisseling door bouwlong > bloed stroomt in long richting loodrecht
op luchtstroom in parabronchi
- Hemoglobine kan door aminozuurverandering meer zuurstof binden
- Hemoglobine stimuleert O2 uitwisseling in vliegspier bij hogere temperatuur + 40-60%
toename in O2 transport
- Verbeterde doorbloeding hart > betere circulatie
- Verbeterde spierconstrictie > betere spierwerking
- Verbeterde efficiëntie E productie > hogere capillaire dichtheid van hart + meer
subarcolemmal mitochondriën -> verhoogde cardiac output
- Geen invloed lage PCO2 geen invloed op cerabrale doorbloeding in brein
Hoe hogere hoogtes > des te minder zuurstof tot beschikking / lagere temperaturen -> meer arbeid
verrichten bij hogere hoogtes t.o.v. lagere hoogtes
Hogere zuurstofdichtheid bij koudere temperaturen
Seizoensgebonden migratie > vb) zalmtrek
▪ Wat maakt dat jonge zalmen (smolts) wegtrekken van hun geboortegrond (zoetwater) naar de
zee (zoutwater)?
Verandering in 3e levensjaar door optreden fysiologische veranderingen in het lichaam > trigger
om zich aan te passen aan zoutwater -> zalm trekt naar zee toe
▪ Hoe verloopt de overgang van zoet naar zout water?
Geleidelijke overgang van zoet naar zoutwater > dmv brak water
Adaptatie osmoseregulatie aan hogere zout concentratie > chemoreceptoren geven signalen af
aan brein -> veroorzaakt:
o Toename ADH
o Toename water retentie in nieren
o Toename zoutafgifte
o Toename concentratie urine
Teveel aan zout > uitgescheiden via speciale zoutklieren -> voorkomen dehydratie
, ▪ Wat maakt dat de zalm terugkeert naar zoetwater?
o Geslachtsrijp worden van zalm na 1 tot 6 jaar > omgevingsfactoren (daglengte +
temperatuur) + rijping geslachtsorganen zorgen ervoor dat zalmen teruggaan naar
geboortegrond (= homing)
o Bij terugkeer oceaan naar geboortegrond > gebruikmaken van olfactorisch geheugen
Bij terugkeer oceaan naar rivier > gebruikmaken van sGnRH in olfactorisch systeem +
hypothalamus
Bij terugkeer oceaan naar paai plek > gebruikmaken van olfactorische imprinting
Olfactorisch systeem is een zeer gevoelig sensorisch systeem
▪ Hoe past de zalm zich verder aan aan zoetwater bij terugkeer zoetwater?
Geleidelijke overgang van zoet naar zoutwater > dmv brak water
In brakwater >
➢ Zalm drinkt veel water
➢ Chemoreceptoren nemen veranderde zoutconcentratie waar > signalen naar brein ->
o Afname ADH afgifte
o Verandering urine samenstelling > sterk verdunt + houdt meer zout vast
In zoetwater >
➢ Afname drinkhoeveelheid > osmoseregulatie
➢ Stop met eten > energie opgeslagen in vorm van vet gedurende leven in oceaan ;
vetopslag in zoetwater gebruikt als voedingsbron
➢ Afname maag > ruimte voor sperma/eicellen
➢ Verandering kleur + smaak zalm
➢ Verandering morfologische aanpassingen aan tanden + snuit bij mannetjes zalmen
▪ Hoe zit het met de voedsel inname van de zalm in zoetwater?
Voedsel inname in zoetwater stop.
Energie opslag in vorm van vet gevormd gedurende leven in oceaan > nu voedingsbron voor
leven in zoetwater
▪ Wie eet er nog zalm in rivieren?
Zalmen tijdens de zalmtrek zeer rijke voedselbron voor dieren die lang rivieren leven > beren /
bevers / roofvogels
▪ Wat gebeurt er met zalmen na terugkeer in geboortegebied?
Mannelijke zalmen bereiken als eerst paaigrond > territorium uitzetten met mogelijke gevechten
tot gevolg -> reden morfologische aanpassing aan tanden + snuit bij mannetjes zalmen
Bij aankomst vrouwelijke zalmen bij paaigrond > vormen paren + afzetten eieren + sperma
Soms herhaling ritueel indien zalmen verder stroomopwaarts komen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper angelique6. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 55628 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen