100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Geschiedenis samenvatting havo 4 hoofdstuk 4 t/m 6 €6,49
In winkelwagen

Samenvatting

Geschiedenis samenvatting havo 4 hoofdstuk 4 t/m 6

 0 keer verkocht

Hier een samenvatting van alle stof voor de tweede toetsweek van havo 4 Hoofdstuk 4 t/m 6 ( een nieuwe republiek in europa t/m verlichting en revoluties) + bijhorende kenmerkende aspecten

Voorbeeld 2 van de 10  pagina's

  • 1 januari 2024
  • 10
  • 2021/2022
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (274)
avatar-seller
imaneelarbajii
Geschiedenis samenvatting Hoofdstuk 4: Een nieuwe republiek in Europa:


Tijdvak 5: Tijd van ontdekken en hervormers/ regenten en vorsten.

Kenmerkende aspecten:
22. Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse
staat.
24 De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel
opzicht van de Nederlandse republiek.
25 Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van
eenwereldeconomie.

Paragraaf 4.1: De opstand in Europees perspectief:

- Frankrijk werd in de 16e e 17e eeuw verscheurd door verschrikkelijke
godsdiensttwisten. Toen de Franse adel verdeeld was in een katholiek en een
calvinistisch verbond probeerde beide partijen de koning voor zich te winnen en
tegelijkertijd probeerden ze te voorkomen dat de koning te veel macht kreeg.
Deze oorlogstwisten eindigde en keerde weer tot rust in 1598, toen de hugenoten
een vrijheid van godsdienst kregen. ( Edict van Nances )
- In het Duitse Rijk was de macht verdeeld over allerlei vorsten en geestelijken. Een
aantal van hen had zich bekeerd tot het nieuwe geloof en raakte in conflict met Karel
de V ( katholieke keizer van het Duitse rijk ) —> er ontstonden godsdienstoorlogen.
Karel de V wilde het Duitse politiek meer naar zich toe trekken en de vorsten
probeerden daarom hun zelfstandigheid en regionale macht te behouden.
Deze godsdienstoorlogen eindigde met de godsdienstrellen van Augsburg in 1555
( keizer erkende dat elk vorst zijn eigen religie mocht kiezen )
Vanaf 1618 begon de Dertienjarige oorlog in het Duitse rijk. Deze ging over dat de
keizers en koning te veel macht hadden. Deze oorlog eindigde met de vrede van
Westfalen. ( Duitse rijk werd lappendeken van staatjes in plaats van een centraal
bestuurde staat )

Oorzaken van de Nederlandse opstand:

- De Nederlanden behoorden tot het Spaanse Habsburgse rijk en
Een rijk kon volgens Filips ll en Karel de V maar een geloof hebben.
- Ook was ketterij volgens hen een misdrijf dat streng vervolgd moest worden.
- Invoering van de bloedplakkaten.
- Invoering van een centralisatie politiek.
- Mensen waren tegen het ter door veroordelen van ketters.

- De opstand van de Nederlanden begon in 1566 met de beeldenstorm waarbij de
beelden in de katholieke kerk werden vernield. —> vanaf 1568 waren de
opstandelingen in oorlog met de Spaanse vorst. ( 80 jaar ) —> de noordelijke en
zuidelijke Nederlanden scheidden van elkaar. Het zuiden bleef katholiek en bleef
trouw aan de Spaanse vorst en het noorden waren de opstandige gewesten die

, aansloten in de unie van Utrecht.—> met het opstellen va het plakkaat van
verlathinge ( 1581 ) verbraken de opstandelingen de banden met de Spaanse vorst.
—> de gewesten besloten een zelfstandige republiek te vormen met het calvinisme
als belangrijkste godsdienst.

Paragraaf 4.2: Een bijzondere bestuursvorm:

- Voortaan kwam de soevereiniteit ( hoogste staatsmacht ) in De 7 verenigde
gewesten niet te liggen bij 1 persoon, maar bij bestuursorganen: de gewestelijke
staten. Elk gewest behield zijn eigen privileges en politieke bevoegdheden en
handelde zijn eigen zaken af in de vergadering van de gewestelijke staten, de
statenvergadering.
- Deze vorm van besturen in de republiek was bijzonder in die tijd, want men werd
trots op de vereniging van de 7 gewesten zonder centrale macht van de koning. En in
andere landen zoals Engeland ging het regeren vanuit een centralisatie politiek
lastiger.

- Raadspensionaris: hij zat de staten voor, voerden de correspondentie, ook met het
buitenland en vertegenwoordigde het invloedrijkste gewest in de staten- generaal.
- Stadhouder: was in dienst van één of enkele gewesten en had verschillende taken.
Belangrijkste daarvan was dat hij aanvoerder was voor de legers, die door gewesten
werden betaald. Hierdoor had de stadhouder veel gezag.

- Er werd in de republiek verschillend gedacht over de positie van de stadhouder en
raadspensionaris: De 2 hadden namelijk beiden andere belangen.
- Voor de raadspensionaris stonden de belangen van de machtige Hollandse
regentenfamilies voorop —> voor de stadhouder gelden vooral het eigen prestige.
- De stadhouder genoot door zijn vorstelijke uitstraling vaak de steun van het volk. —>
de raadspensionaris werd daarentegen vereenzelvigd met de regentenklasse.

Paragraaf: 4.3: Internationale handel:

Oorzaken van de economische bloei:

- De genoemde graan- en houthandel. ( geïmporteerde hout werd grotendeels
gebruikt voor de bouw van schepen )
- Zouthandel ( werd gebruikt voor het conserveren van vlees en vis, maar ook voor
productie van belangrijke exportartikel: gezouten haring.
- Ontstaan van de 3 technische uitvindingen:
het fluitschip: hierbij kon je met een kleine bemanning veel vracht vervoeren.
De haringbuis: was een drijvend fabriekje die zorgde voor het verwijderen van
ingewanden en zouten en haring.
Houtzaagmolen: maakte het verzagen van bomen veel eenvoudiger.
; alle 3 zorgden zij voor een flinke toename van de arbeidsproductiviteit.
- Ontwikkelingen van de hoge specialisatiegraad in het arbeidsproces: in het westen
van de republiek werkten maar 20% in de landbouw, want het natte Hollandse
veenlandschap was weinig geschikt voor de akkerbouw en daarom moest men graan

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper imaneelarbajii. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67418 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€6,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd