Samenvatting van alle hoorcolleges en practica van Fanny, Dorien en Katrien.
Aangevuld met eigen notities en informatie uit de cursus.
Inclusief voorbeeldexamenvragen van dwarslaesie en specifieke thema's (Katrien)
Ergotherapie in de fysieke
revalidatie: samenvatting
Hoorcollege 1: dwarslaesie
Wat is dwarslaesie?
= een ruggenmergletsel of een aantasting van de zenuwen in
het wervelkanaal waardoor je tijdelijk of blijvend verlamd
geraakt en autonome stoornissen hebt van de motorische en
sensorische zenuwen
besturing van de ruggenmergreflexen is weggevallen of de
reflexen zelf zijn uitgevallen
Door beschadiging is er geen connectie meer tussen de
hersenen en de spier/huid waardoor je niet meer kan
bewegen.
- Oorzaken:
o Traumatisch (75%)
Ongeval met schade aan de wervels waarbij
ook de zenuwbanen beschadigd worden
zoals bv een motoraccident
Schot- en steekwonden
o Niet – traumatisch (25%)
Gevorderde slijtage van de wervels
Uitgebreide discushernia
Ontstekingen van de ruggenwervels of het ruggenmerg
Bloedingen of infarcten van het ruggenmerg
Tumor in het wervelkanaal
- Prognose:
o Compleet letsel = definitief (komt niets meer door)
o Incompleet letsel = variabel (kunnen nog signalen doorkomen,
er is nog wel wat mogelijk)
o Leeftijd en motivatie spelen een grote rol bij de prognose
o Parapleeg vs tetrapleeg (leven 5 tot 10 jaar korter door
complicaties die optreden zoals ademhalingsproblemen,
urineinfecties en een diep veneuze trombose)
slechte prognose is door de extra complicaties die optreden
De spinale shock fase
= de 1e fase meteen na het ‘ongeval’, ruggenmerg is in shock waardoor
elke verlamming slap is, er geen reflexreacties zijn, blaas is atoon en ook
darmdefaecatiemechanisme is slap
kan enkele uren tot maanden duren en is afhankelijk van persoon tot
persoon wanneer functie terugkomt
! paramedici zijn van groot belang!
1
,- Primaire symptomen na spinale shock – motorische
uitval
o = onderbreking dalende banen in voorhoorncel
ruggenmerg waardoor het bewegingsapparaat is
aangetast
o Belangrijk onderscheid tussen paraplegie
(verlamming thv romp en benen, onder Th1) en
tetraplegie (verlamming thv de armen, romp en
benen)
afhankelijk van letselhoogte
- Primaire symptomen na spinale shock – sensibele uitval
o = onderbreking stijgende banen waardoor je onder het niveau
van de dwarslaesie een volledige uitval
bestaat voor alle sensibele kwaliteiten:
aanraking/druk, pijn, koude en warmte
en proprioceptie
geeft aanleiding tot secundaire
stoornissen en valincidenten!
Decubitus: geen waarneming
van druk en pijn
Contracturen: door het ontbreken
van de houdingszin neemt
patiënt verkeerde houdingen aan
in zijn rolstoel
Seksuele stoornissen
Psychische stoornissen: alleen je
hoofd voelen
o Uitval wordt getest en bekeken volgens
dermatomen – key dermatomen
C4 sleutelbeen
Th4 tepels
Th10 navel
- Secundaire symptomen na spinale shock:
o Spasticiteit, slappe verlamming, contractuur
Spasticiteit: reflexboog intact doordat ruggenmerg onder
het letsel nog intact is
Slappe verlamming
Contractuur: proberen te vermijden door een verkorte
positie van de spier
o Urologische stoornissen
Slappe blaas: sonderen, soms zelf – sondage
Reflexblaas: geen sonderen, lediging oproepen adhv
duwen op de blaas
eerst bespreken met uroloog en
bekkenbodemtherapeuten want is bewezen dat dit niet
goed is
o Gastro-intestinale stoornissen
Obstipatie: controle stoelgang adhv reflex buikpers
kan je ledigen
2
, o Ademhalingsstoornissen
Slijmen ophoesten met ademhalingskine want kunnen
hier in stikken
CAVE: C4 – diafragma paralyse
o Circulatie en temperatuurstoornissen
Orthostatische hypotensie: verticalisatie geeft pomp –
effect
Hypertensie (boven Th7)
Diep Veneuze Trombose
o Seksuele stoornissen
Afhankelijk van hoogte bij man: reflex of psychogeen
Vrouw: menstruatie en vruchtbaarheid niet beïnvloed
o Decubitus/doorligwonden (zie HC Dorien)
o Ossificaties: mobilisatie voor botvorming
o Osteoporose: valpreventie is belangrijk hier
o Arm – handfunctie stoornissen (zie HC Dorien) bepaalt
mobiliteit van de patiënt
Niveaubepaling letsel
Sensorische en motorische stoornissen bepalen het niveau/hoogte van
letsel hoe hoger het letsel, hoe ernstiger!
- Sensibel niveau = het laagste intacte segment is het segment met
een ongestoorde pijn en fijne tastzin
dwarslaesie “sensibel C5” betekent dat het segment C5 sensibel
intact is en dat daaronder de uitval begint
- Motorisch niveau = het mytoom waarvan de kenspier minimaal
graad 3 heeft terwijl de kenspier daarboven graad 5 heeft
Nekspieren, L2 m.iliopsoas, adductoren
C1 – C3
m.trapezius
L3 m.quadriceps femoris
Diafragma, m.
C4 L4 m.tibiales anterior
deltoïdeus
C5 m. biceps brachii L5 m. tibiales posterior,
m.extensor carpi m.extensor hallucis
C6
radialis S1 m.gastrocnemius,
C7 m.triceps brachii m.soleus
m.flexor hallucis
C8 m.flexor digitorum
Intrinsieke S2 m. flexor digitorum
Th1
handmusculatuur
Th2 – Intercostaal S2,S3 en Blaas en darm
Th12 musculatuur S4
Th7 – L1 Buikspieren
Compleet vs incompleet letsel
3
, Een dwarslaesie is compleet wanneer er geen sensibiliteit of willekeurige
motoriek aanwezig is in het laagste sacrale segment S4 – S5 of er geen
motorische functies aanwezig zijn meer dan 3 levels onder motorisch
niveau
elke dwarslaesie waarbij dit wel gevonden wordt, is incompleet
- Compleet letsel = ASIA A
- Incompleet letsel = ASIA B, C of D
ASIA impairment scale
- Mytomen scoor je van 0 – 5: minimaal graad 3 en alles erboven een
5 is het motorisch niveau
- Dermatomen scoor je van 0 – 2: overal waar 2’tjes naast elkaar
staan is het sensibel niveau
- Partiële innervatie: als het een compleet letsel is maar er toch nog
iets doorkomt
Soorten letsels
- C4 en C4 compleet
o Volledig afunctionele arm en hand, iedere mogelijkheid tot arm
– handfunctie ontbreekt
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joniseghers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.