Dit is een samenvatting van psychodiagnostisch werken 1, een vak in het 1e jaar van de bachelor toegepaste psychologie. De samenvatting is afgeleid vanuit de powerpoint met bijhorende notities.
Inhoud
~Introductie psychodiagnostiek en het psychodiagnostisch proces~.....................................................3
1.1 Wat is psychodiagnostiek?............................................................................................................3
1.2 Het psychodiagnostisch proces.....................................................................................................4
~psychologische testen en een kort historisch perspectief op psychodiagnostiek~...............................5
2.1 Wat is een psychologische test?...................................................................................................5
2.1.1 Een test is een beoordelingsprocedure.................................................................................6
2.1.2 een operationalisatie van psychologische eigenschappen.....................................................6
2.1.3 een voorziener van psychometrisch onderbouwde meetresultaten.....................................7
2.1.4 andere kenmerken van een test............................................................................................8
2.2 een kort historisch perspectief op psychodiagnostiek..................................................................8
2.2.1 de eerste sporen....................................................................................................................8
2.2.2 de vroege voorlopers.............................................................................................................9
2.2.3 een aarzelende start..............................................................................................................9
2.2.4 de eerste echte intelligentietest..........................................................................................10
2.2.5 de verdere evolutie..............................................................................................................10
2.2.6 het meten van andere eigenschappen................................................................................12
~soorten psychologische tests ~...........................................................................................................12
3.1 Verschillende benaderingen binnen psychodiagnostiek.............................................................12
3.2 Domeinen van psychologische testen.........................................................................................13
3.3 Prestatieniveautests...................................................................................................................14
3.4 Tests voor gedragswijze..............................................................................................................15
~schaleren~..........................................................................................................................................18
4.1 Psychologische eigenschappen worden indirect gemeten.........................................................18
4.2 Variabelen en meetschalen........................................................................................................18
~Normeren: aanmaken van een vergelijkingsvorm~............................................................................22
5.1 Beschrijving van de ruwe scores van de normgroep...................................................................22
5.2 Standaardscores.........................................................................................................................23
5.3 De normgroep.............................................................................................................................24
~Betrouwbaarheid: de herhaalbaarheid van het meetresultaat~........................................................25
6.1 Theoretische uitgangspunten:....................................................................................................25
6.1.1 Definitie betrouwbaarheid...................................................................................................25
6.1.2 Betrouwbaarheid inschatten...............................................................................................26
6.1.3 De klassieke testtheorie (KTT)..............................................................................................26
6.2 Betrouwbaarheidsintervallen.....................................................................................................27
1
, 6.3 Meten van betrouwbaarheid......................................................................................................27
6.4 Hoe betrouwbaar moet een test zijn?........................................................................................28
6.5 Wat met validiteit?.....................................................................................................................29
~Validiteit: de geldigheid van het meetresultaat~................................................................................29
7.1 Wat is validiteit?.........................................................................................................................29
7.2 Meten van validiteit....................................................................................................................30
7.3 Hoe valide moet een test zijn?...................................................................................................32
~De item-responstheorie als alternatief voor de klassieke testtheorie~..............................................32
8.1 Ontwikkeling van psychologische testen....................................................................................33
8.2 De klassieke testtheorie (en zijn beperkingen)...........................................................................33
8.3 De item-responstheorie..............................................................................................................34
8.3.1 Vaardigheidsniveau.............................................................................................................35
8.3.2 Moeilijkheidsgraad..............................................................................................................36
8.3.3 Discriminerend vermogen...................................................................................................36
8.4 Toepassingsmogelijkheden item-responstheorie.......................................................................37
Werkcollege..........................................................................................................................................38
Toepassingsgericht aan de slag met psychologische testen en vragenlijsten...................................38
Psychometrische kenmerken........................................................................................................38
Andere kenmerken van een test...................................................................................................41
toepassingsgericht aan de slag met de basistesthouding.................................................................42
Leren herkennen van testinstrumenten...........................................................................................44
Domeinen van psychologische testen..........................................................................................44
Toepassingsgericht aan de slag.....................................................................................................45
Leren werken met antwoordschalen................................................................................................45
Opnieuw naar werken met antwoordschalen..............................................................................45
van testuitslagen naar schaalscores.............................................................................................46
opbouw van testen/ handleidingen..................................................................................................46
time for testing (toepassing van de WISC-V-NL)...............................................................................47
richtlijnen bij afnames..................................................................................................................47
2
, ~Introductie psychodiagnostiek en het
psychodiagnostisch proces~
1.1 Wat is psychodiagnostiek?
Psychodiagnostiek = leer van het stellen van een diagnose op het terrein van de psychologie
We vormen een eerste indruk en maken daarbij gebruik van een impliciet, persoonlijk
classificatiesysteem -> o.b.v. eerste indruk bepalen we ons gedrag
Psychodiagnostiek = een gesystematiseerde en theoretisch onderbouwde manier om te komen tot
beschrijven, classificeren, voorspellen en verklaren van gedrag
Psychodiagnostisch handelen maakt vaak gebruik van uitgewerkte testen, vragenlijsten en
gestructureerde interviews (en gesprekken, grondige gedragsobservaties) daardoor nauw verwant
met psychometrie
Doel psychodiagnostisch onderzoek:
• Beschrijving: gedrag, sociale omgeving, ontwikkeling over tijd
-> descriptieve diagnostiek = onderzoekt en beschrijft symptomen en
persoonlijkheidstrekken zoals deze naar voren komen in waarneembare fenomenen
• Ordening: psychologische eigenschappen, psychische stoornissen
-> categoriaal vs dimensionaal
-> classificatiesysteem voor bepaalde stoornissen => DSM-5: verschillende psychische
stoornissen en de symptomen ervan en hoe vaak ze voorkomen om diagnose te geven
ICF model: volledig plaatje, geeft meer nuance
• Voorspelling: toekomstig gedrag
• Verklaring: oorzaken, vergelijking met anderen
-> hypothese toestand model = oorzaken achterhalen
• bijdrage aan stellen van diagnoses (bv. ADHD, ASS, dyslexie, …) in een multidisciplinair team
• profielanalyse maken (sterkte-zwakteprofiel)
• bepalen van oriëntatie/ behandelingskeuze
DSM 5 (= Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders)
• belang: hanteren gemeenschappelijk systeem zodat eenduidig kan worden gecommuniceerd
• van groot belang voor wetenschappelijk onderzoek naar psychische stoornissen
samenvattend
=> geen hokjesdenken, niet alleenstaand, niet alleen maar testen, niet subjectief
=> psychodiagnostiek is de leer van het stellen van een diagnose (wat is er aan de hand)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liendepoorter. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
