Inhoudsopgave
Week 1...............................................................................................................................3
Hoorcollege 1, 16/11/2023............................................................................................................3
Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adoloscenten....................7
Hoofdstuk 1......................................................................................................................................................7
Hoofdstuk 2....................................................................................................................................................12
Hoofdstuk 3....................................................................................................................................................14
De diagnostische cyclus...............................................................................................................18
Hoofdstuk 1....................................................................................................................................................18
Hoofstuk 2......................................................................................................................................................18
Hoofdstuk 3....................................................................................................................................................18
Week 2.............................................................................................................................22
Hoorcollege 2..............................................................................................................................22
De diagnostische cyclus...............................................................................................................24
Hoofdstuk 4....................................................................................................................................................24
Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten..................28
Hoofdstuk 11.................................................................................................................................................28
Hoofdstuk 12.................................................................................................................................................33
Week 3.............................................................................................................................36
Hoorcollege 3..............................................................................................................................36
De diagnostische cyclus...............................................................................................................40
Hoofdstuk 5....................................................................................................................................................40
Hoofdstuk 6....................................................................................................................................................42
Artikel Carter et al.......................................................................................................................44
Week 4.............................................................................................................................47
Hoorcollege 4..............................................................................................................................47
De diagnostische cyclus...............................................................................................................50
Hoofdstuk 7....................................................................................................................................................50
Psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten...................................53
Hoofdstuk 16.................................................................................................................................................53
Week 5.............................................................................................................................58
Hoorcollege 5..............................................................................................................................58
De diagnostische cyclus...............................................................................................................63
Hoofdstuk 8....................................................................................................................................................63
Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten..................65
Hoofdstuk 10.................................................................................................................................................65
Hoofdstuk 14.................................................................................................................................................67
, Hoorcollege 6..............................................................................................................................71
De diagnostische cyclus...............................................................................................................75
Hoofdstuk 8....................................................................................................................................................75
Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten..................76
Hoofdstuk 5....................................................................................................................................................76
Week 7.............................................................................................................................77
Hoorcollege 7..............................................................................................................................77
Artikel de Haan............................................................................................................................82
Uitvoerige diagnostiek draagt niet bij aan een betere behandeling.............................................................82
Artikel Ruijssenaars.....................................................................................................................82
Behandeling zonder volledige diagnostiek is onverantwoord (reactie op de Haan)....................................82
Artikel de Haan............................................................................................................................83
In de beperking toont zich de meester (reactie op Ruijssenaars).................................................................83
De diagnostische cyclus...............................................................................................................84
Hoofdstuk 9....................................................................................................................................................84
Hoofdstuk 10.................................................................................................................................................85
Dit hoofdstuk gaat uit van een aantal begrippen:.........................................................................................85
Advies = raadgeving of bericht. In de diagnostiek is het een raadgeving of bericht op verzoek..................85
Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten..................86
Hoofdstuk 6....................................................................................................................................................86
Hoofdstuk 7....................................................................................................................................................88
Hoofdstuk 13.................................................................................................................................................91
Week 8.............................................................................................................................96
Hoorcollege 8..............................................................................................................................96
Artikel Einspieler & Prechtl..........................................................................................................99
Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten................101
Hoofdstuk 15...............................................................................................................................................101
Hoorcollege 9............................................................................................................................103
Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten................107
Hoofdstuk 4.................................................................................................................................................107
Hoofdstuk 9.................................................................................................................................................109
Schema onderzoeksmiddel per diagnose.........................................................................111
2
,Week 1
Hoorcollege 1, 16/11/2023
Inleiding Diagnostiek van opvoedings- en ontwikkelingsproblemen
Wat is diagnostiek?
Diagnostiek = een systematische aanpak om problemen in kaart te brengen, te verhelderen en
te verklaren. De systematiek is belangrijk om geen fouten te maken. Ook is het doelgericht
Diagnostiek gebeurt om goed na te gaan wat eraan te doen is. Het is nodig om meer grip te
krijgen op de complexe werkelijkheid.
- De kunst van het door kennen van de mechanismen en hoe deze leiden tot klachten of
disfunctioneren
- Het hele proces van het onderzoeken van een probleem met het oog op een klinisch
beeld
Diagnostiek is gecompliceerd omdat alle symptomen in zekere zin bij elke aandoening voor
komen. Hiervoor is de diagnostische cyclus belangrijk. Uitgangspunten hiervan zijn:
- Het is een proces van informatieverwerving en verwerking ten behoeve van
hulpverlening bij gedrags- of leerproblemen.
- Het vindt meestal plaats naar aanleiding van klachten maar ook in geval van
risicofactoren om het ontwikkelingsverloop te volgen.
Screening, assessment en classificatie wordt geïntegreerd tot een klinisch beeld om:
- Begrijpen en verklaren
- Advies geven
- Ontwikkeling weer te geven
Orthopedagogische diagnostiek = een kind staat in een bepaalde context. Er zijn altijd meer
mensen bij betrokken, en je moet rekening houden met het hele systeem. Deze hebben
krachten maar ook klachten. Er moet onderzocht worden waar de klacht vandaan komt. Ook
moet er rekening worden gehouden met het ontwikkelingsperspectief.
- Systeemperspectief (kijk vanuit het systeem en of hier klachten in ontstaan
Bronfenbrenner)
- Ontwikkelingsperspectief (kijk vanuit de ontwikkeling van het kind en of hier klachten
in ontstaan Piaget)
Ontwikkeling vindt plaats op veel verschillende gebieden:
- Verstandelijke, cognitieve ontwikkeling (intelligentie)
- Neuro-motorische ontwikkeling (deze marge is best wel breed, verschilt per specifieke
vaardigheid)
- Sociaal emotionele ontwikkeling
- Groei en gezondheid
Al deze factoren ontwikkelen over de jaren heen. Er wordt vergeleken met kinderen van
ongeveer dezelfde leeftijd om een marge te bepalen
Doel orthopedagogische diagnostiek: heel oplossingsgericht. Bijdragen tot het verminderen
van een probleem of het oplossen van een probleem. Ook moet er niet alleen gelet worden op
risicofactoren maar ook op protectieve factoren. De protectieve factoren zijn vervolgens ook
belangrijk in de behandeling. Verder is empowerment belangrijk (jezelf als diagnosticus
overbodig stellen). Dit zijn mogelijkheden vanuit de cliënt om om te gaan met de problemen.
3
, Hoe wordt diagnostiek uitgevoerd:
- Op basis van theoretische kennis over factoren die belangrijk zijn bij opvoeding en
ontwikkeling
- Systematische aanpak om tunnelvisie te voorkomen door middel van tussenevaluatie
- Diagnose worden gesteld adhv een classificatiesysteem (DSM5) (kijken of klachten
passen bij een classificatie, biedt ook houvast)
De DSM-5
Classificatie vs diagnose
Diagnose = een gedetailleerd beeld met een verklaring voor de problemen en zijn of haar
situatie uitmondend in een advies
Een diagnose wordt gemaakt adhv een classificatie. Classificatie is echter niet altijd mogelijk
maar alsnog is hulp geïndiceerd. Dit kan verzekeringstechnisch (praktisch) wel lastig zijn.
Belangrijke DSM-5 classificatie categorieën voor kinderen:
- Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen (autisme, adhd, motorisch, tics)
- Disruptieve, impulsbeheersings- en andere gedragsproblemen (odd/cd,
angststoornissen)
- Psychotrauma
- PTSS
- Voedings- en eetstoornissen
- Stoornissen in de zindelijkheid
- Slaap waakstoornissen
- Andere problemen (relatie, opvoeding, mishandeling, onderwijs, werk, economische
omstandigheden, huisvesting en acculturatie)
Voordelen van DSM-5:
- Het bevordert communicatie
- Het is een systematisch onderzoek
- Het maakt inzichtelijke prognoses
- Het biedt handelingsmogelijkheden
- Het is gebaseerd wopetenschappelijk onderzoek
Nadelen van DSM-5:
- Het is stigmatisering
- Het is te simplificerend
- Onzeker hoe betrouwbaar het is
- Geeft geen beeld van de context, alleen van het probleem (individueel)
De diagnostische cyclus
Dit is een systematische aanpak die 5 kapstokken bevat:
- Over wie gaat het
- Wat is er aan de hand (is de klacht ook
echt een probleem)
- Waardoor komt het probleem of
waardoor het in stand gehouden
wordt
- Wat eraan te doen is
- Wat het advies is
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper onnaweekers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,99. Je zit daarna nergens aan vast.
