100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting biologie €3,99   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting biologie

 2 keer bekeken  0 keer verkocht
  • Instelling

Dit is een samenvatting van het boek ''Nectar''. De samenvatting bevat hoofdstuk 16 paragraaf 1 t/m 4.

Voorbeeld 2 van de 8  pagina's

  • 3 januari 2024
  • 8
  • 2022/2023
  • Samenvatting
  • Middelbare school
  • Onbekend
  • Biologie
  • 5
Alle documenten voor dit vak (100)
avatar-seller
Noa06
Hoofdstuk 16 Systeem Aarde en de mens

Paragraaf 16.1 Koolstofkringloop en klimaat

Fotosynthese: het startschot

Er zijn aanwijzingen dat de aarde drastisch veranderde met het ontstaan van de eerste eencellige
autotrofe organismen:

• De CO2 in de atmosfeer ging in grote hoeveelheden met de enorme regens mee naar de
oceanen→ waar fotosynthese en omzetting tot CaCO3 plaatsvond.
• De afname van de CO2-concentratie in de atmosfeer had een temperatuurdaling tot gevolg→
bij die lagere temperatuur konden veel verschillende eencelligen zich ontwikkelen.
• Toen de aarde weer opwarmde ontstonden vele niches waar leven mogelijk was.
• De aarde raakt bevolkt met een enorme variatie aan levensvormen, verbonden door
complexe voedselwebben en ecosystemen→ het systeem Aarde van nu.

Systeem Aarde: alle complexe voedselwebben en ecosystemen op aarde tezamen.

Koolstofvoorraden

Enorme hoeveelheden koolstof in organische stoffen liggen vast in bodemvoorraden.

Sinks: bodemvoorraden organische stoffen, bijvoorbeeld koolstofverbindingen.

Het gaat daarbij onder andere om voorraden steenkool, aardolie en aardgas→ de fossiele
brandstoffen.

Fossiele brandstoffen: organische stoffen in de bodem (sinks) in de vorm van bruin- en steenkool,
aardolie en aardgas.

Grote hoeveelheden organisch materiaal liggen bijvoorbeeld in de permafrostgebieden rond de
noordpool.

Permafrostgebieden: toendra’s rond de Noordpool, waarvan de bodems het hele jaar bevroren zijn.

In de Atlantische Oceaan en de Zuidelijke IJszee komen enorme hoeveelheden afgestorven plankton,
aangevoerd door oceaanstromingen, op de oceaanbodem terecht→ daar blijven ze opgeslagen.

Nog een grote sink vormen de kalkgesteenten gevormd door chemische processen vanuit CO2.

Kalkgesteenten: sink van CaCO3, resten van schelpen.

Veel vanuit CO2 geproduceerde stoffen zitten in de biomassa van levende planten en dieren.

Biomassa: de totale massa aan energierijke stoffen van een groep organismen in een ecosysteem of
van een trofisch niveau.

Koolstof stroomt

De koolstof in sinks kan weer vrijkomen door bijvoorbeeld het schuiven van tektonische platen,
waardoor vulkaanactiviteit ontstaat, en door erosie van gesteenten.

Jaarlijks komt er door natuurlijke processen heel veel koolstof vrij in de vorm van CO2→ het is dan
weer beschikbaar voor ‘een nieuwe ronde’, die weer begint bij fotosynthese.

, De koolstofsinks (bijv. fossiele brandstoffen en kalkgesteentes) zijn onderdeel van de langzame
koolstofkringloop: kringloop van C van miljoenen jaren.

• De koolstofstroom atmosfeer→ sink→ atmosfeer duurt miljoenen jaren.

Koolstof in de snelle koolstofkringloop voltooit de kringloop veel sneller.

Snelle koolstofkringloop: kringloop van C van minuten tot enkele duizenden jaren.

Jaarlijks komt er door dissimilatie veel koolstof vrij als CO2→ een hoeveelheid die planten jaarlijks
weer omzetten in biomassa.

Mensen en koolstof

Je lichaam zit vol koolstofverbindingen→ je eet ze, je bouwt je lichaam op met koolstofverbindingen
en je haalt energie uit ze.

De koolstof adem je, na dissimilatie, weer uit als CO2.

De energievoorziening voor arbeid, transport en warmte vraagt ook om koolstofverbindingen,
evenals de grondstoffen om producten te maken en bouwmaterialen.

Meer mensen op aarde→ de CO2-concentratie in de atmosfeer stijgt→ de koolstofkringloop
verandert daardoor.

De temperatuur op aarde

Het veranderen van de koolstofkringloop heeft gevolgen voor het klimaat→ CO2 is namelijk een
broeikasgas.

Broeikasgas: gas in de atmosfeer met een warmte-isolerende werking.

Broeikaseffect: natuurlijk warmte-isolerend effect van het broeikasgas.

Door het broeikaseffect is de temperatuur op aarde hoger→ de CO2 uit de fossiele brandstoffen
vergroot dit effect→ het versterkte broeikaseffect.

Het versterkt broeikaseffect: het meer dan normaal vasthouden van warmte door de atmosfeer,
vooral door een verhoogde CO2-concentratie in de atmosfeer ten gevolge van de verbranding van
fossiele brandstoffen.

De atmosfeer bevat nog andere broeikasgassen→ de belangrijkste zijn→ waterdamp, CH4 en N2O.

Broeikasgassen hebben het vermogen om de warmte die de aarde uitstraalt te absorberen→ die
energie stralen ze vervolgens weer naar alle kanten uit, ook naar de aarde toe→ de aarde krijgt
daarmee een deel van de uitgestraalde warmte weer terug, warmte afkomstig van zonnestralen die
de aarde hebben bereikt.

Gelukkig bereiken niet alle zonnestralen de aarde→ voor een deel houdt de ozonlaag hoog in de
atmosfeer ze tegen→ een ander deel kaatst terug naar de ruimte door hoge bewolking, die als een
soort spiegel werkt.

Niet alle broeikasgassen hebben een even groot effect.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Noa06. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€3,99
  • (0)
  Kopen