College aantekeningen
Aantekeningen van de hoorcollege's bij het vak Cultuurkunde
aantekeningen bij de digitale hoorcolleges van het Cultuurkunde aan de NHL Hogeschool.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Aantekeningen van hoorcollegesCollege 1
Cultuur staat voor de beschaving waarin wij leven. Cultuur heeft twee definities: “alles wat
ons als mensen bindt, alles wat niet natuur is” & “alles wat tot de kunst behoort”.
“Ex oriente lux” uit het oosten komt het licht het licht van Christus in wezen komt
onze cultuur uit het oosten, het Middellandse Zeegebied.
Mythe is een verhaal dat een verklaring geeft voor de wereld waarin we leven. Hieraan kan je
zien hoe een cultuur in elkaar zit, waarom dingen zijn zoals ze zijn.
Het hangt van je omgeving af wat voor mythen er voor komen, want je geeft verklaringen
voor dingen die je niet begrijpt (natuurverschijnselen) in de wereld om je heen. Mythe geeft
een basisstructuur weer van hoe een cultuur in elkaar zit. Elke mythe is de waarheid voor de
cultuur waar hij van stamt.
Er zijn een aantal vragen die een cultuur of persoon zich stelt (bestaansvragen) wie ben ik,
waar kom ik vandaan, waar ga ik naartoe als ik dood ga, waarom ben ik hier/wat is mijn rol
op aarde. Elke cultuur geeft hier zijn eigen antwoorden op.
Het christendom zegt dat je een kind van God bent, dat God je geschapen heeft, je gaat of
naar de hemel of naar de hel, je bent op aarde omdat God dat wil met de missie om goed te
leven.
Het hindoeïsme geeft hele andere antwoorden. Je bent een deel van Brahmaan, je bent
ontstaan uit het denken van Brahmaan, je gaat weer op in Brahmaan na reïncarnatie, het leven
is een school je moet dus leren dat je deel bent van Brahmaan (verlichting = zelfrealisatie =
inzien dat je deel bent van God).
Er zijn verschillenden soorten mythen. 1. De oudste mythen zijn de kosmogonische mythen
(schepping van de wereld) hoe is de wereld geschapen, waar komt hij vandaan, wie heeft
dat gedaan. 2.Schepping van de mens Hoe komt de mens op aarde, wie heeft dat gedaan.
3.Verklaren waarom de wereld niet perfect is/toestand waarin de mens zich verkeerd.
4.Godenmythen zijn heel erg menselijk. 5.Heldenmythen mens gaat zelf een rol spelen.
Dit willen we omdat de mens een betekenisdier is. We zoeken overal verklaringen voor.
Eerste verhaal speelt zich af in de stad Uruk (Babylonië, ten zuiden van Bagdad, Irak) bij de
Eufrat en de Tygris. Dit heet het Gilgamesh Epos. Oudste mythe/roman die we hebben. Is pas
in de 19e eeuw ontdekt (1872). Stond op kleitabletten die ontdekt zijn in de ruïnes van de bieb
van koning Assurbanipal. Hij leefde rond de 7e eeuw voor Christus, en richtte een bibliotheek
op. De verhalen zelf stammen uit 3000 voor Christus en is dus meer dan 5000 jaar oud. Er
komt een zondvloed verhaal in voor. Gilgamesh is voor 2/3 God, moeder is Godin en vader is
pas later God geworden. Het is een enorme vent en erg autoritair, is Koning. Heeft stad
gebouwd met muur van bakstenen. Hij doet dingen die de bevolking niet waardeert. Hij vindt
tevens het “Ius prima noctis” “recht van de eerste nacht” heeft, volgens hem had hij dit
gekregen van God. Volk gaat klagen bij de Goden, vonden dat ze wel gelijk hadden. De
Goden maken een vriend voor Gilgamesh, die heette Enkidu. Enkidu is een natuurmens, hij
staat voor natuur. Gilgamesh staat voor de stad en dus cultuur. Je ziet in het verhaal de
levensweg van de mens. Door het verhaal heen zie je Gilgamesh groeien, hij gaat meer dingen
doen voor zijn volk. Hij groeit dmv de liefde (thema). Boek van deze tijd hierover van Hans
Hagen, Koning Gilgamesh. Als je samen eten deelt betekent dat dat je erbij hoort (in mythes).
, College 2
Vervolg van verhaal over Gilgamesh. Gaat met z’n vriend op avontuur. Worden op een
gegeven moment overmoedig, ze denken dat ze alles kunnen. Op een gegeven moment
beledigen ze de goden hybris overmoed. Dit moet bestraft worden, als straf gaat Enkidu
dood. Hij kan de dood niet accepteren. Gilgamesh heeft gehoord dat Utanapishtim het
eeuwige leven heeft. Utanapishtim leeft op Delmun (Bagrijn) een eiland. Hij wil uitzoeken
hoe Uta aan het eeuwige leven is gekomen. Dit verhaal lijkt erg veel op het bijbelverhaal,
Utanapishtim komt overeen met Noach. De dood is volgens Uta onverbiddelijk, er is niets dat
eeuwig bestaat. Goden van de onderwereld bepalen wie er komen en wie er gaan. Gilgamesh
kreeg geen hoop uit het verhaal van Utanapishtim. De zonvloed heb je in veel culturen, de
wereld komt er volledig onder water te staan met een paar overlevenden. Dat is omdat de
Goden ontevreden zijn over de schepping, het moet dan opnieuw.
In de bibliotheek van koning Asurbanipal lagen ook een aantal kleitabletten met het
scheppingsverhaal, van de streek Mesopotamië. Je hebt hier twee goden in het begin; Tiamat
en Marduk. Marduk is de zonnegod, die heeft een zonnewagen. Tiamat is de vrouw, hij splijt
Tiamat in tweeën schiep de aarde uit haar toen de mens. De mens is in dit verhaal
geschapen om de goden te dienen. Een van de goden wordt opgeofferd, ze wordt de aarde.
Genesis bijbels scheppingsverhaal. Eerst het woord, dan pas de daad in deze mythe. “God
wilde dat het licht was, en er was licht.., God zag dat het goed was…”. God schiep de mens
als zijn beeld. Mensen zijn in dit verhaal een soort hulpjes. Zijn 2 scheppingsverhalen in de
bijbel!
Een mythe is ook een metafoor staat voor iets anders, hogere werkelijkheid.
De rol van de slang is iets waar je op moet letten in mythen, want in de bijbel is hij de oorzaak
van de zondeval van de mens. In bijbel verlijdt hij Eva tot het eten van de appel van de boom
van goed en kwaad. In het Gilgameshverhaal is ook een slang. In dit verhaal is een kruid voor
het eeuwig leven (lastig te krijgen). Gilgamesh slaapt en de slang eet het kruid voor de
eeuwige jeugd op, slang heeft hem wel. De slang is hierin dus de oorzaak van de sterfelijkheid
van de mens. Voor de zondeval had de slang pootjes, na de zondeval niet meer (bijbelse
plaatjes kan je dus zo herkennen).
Aan de rol van de slang kan je zien uit wat voor cultuur een slang komt. In alle patriachale
culturen is de slang slecht en sluw. Als je verhalen hebt over een slang die stamt uit een
matriachale cultuur wordt de slang gezien als wijs en slim, daar staat hij voor onsterfelijkheid.
Paradijs soort beloning het moet ergens beter zijn. Adam en Eva wonen in een perfecte
omgeving, ze leven in het paradijs. Ze verspelen dit, door te eten van de boom van goed en
kwaad. Mensen denken dat er een paradijs is omdat a) het een beloning is als je het goed doet
of b) het was heel goed, maar we hebben het verspeeld.
In veel verhalen is er één ding dat absoluut niet mag.
Het kwaad kwam in de wereld, volgens de bijbel, omdat Eva en Adam ongehoorzaam zijn.
Metafoor God heeft dit gepland, hij wist dat ze de verleiding niet konden weerstaan.
verklaring van volwassen worden. je moet kunnen kiezen, tussen goed en kwaad. Het moet
er allebei zijn.
Joseph Cambell grootste mytholoog uit de 20ste eeuw. Hij legt uit waarom iedereen
eigenlijk een held is.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amlvbkl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51292 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen