Samenvatng Relatevermogensrecht
Week 1
Hoofdstuk 1, 2.3 t/m 2.7 en 3 (excl. 3.1)
Hoofdstuk 1
Het huwelijk
Het huwelijk is een geïnsttutonoliseeede eelotevoem. Een defnite von huwelijk ontbeeekt in de wet,
omdot iedee huwelijk ondeee ofspeoken en intentes kent. Het huwelijk is geen oveeeenkomst in
veemogenseechtelijke zin.
Aon de huwelijksvolteekking (oet. 1:68 BW) zijn veel consequentes veebonden. Zo teeedt een
somenstel von veemogenseechtelijke eegels in weeking. Echtgenoten zijn elkondee geteouwheid, hulp
en bijstond veeschuldigd en moeten elkondee het nodige veeschofen, leeet oet. 1:81 BW.
Aon het insttutonoliseeen von een eelote zijn nodelen veebonden. Zo kon het zijn dot het insttuut de
eelote oveeleet. Je kunt een huwelijk in stond loten, ondonks dot ee geen speoke meee is von een
eelote, omdot je de gevolgen von ontbinding von het huwelijk te geoot vindt. Denk hieebij oon
olimentote en de eechteelijke tussenkomst.
De informele relate
De infoemele eelote geoeit echtee steek in populoeiteit. De veoog stoot dooeom centeool of de
wetgevee meee ol don niet dwingende eegels vooe ongehuwd somenwonenden moet opstellen.
De behoete eechtsgevolgen te veebinden oon de infoemele eelote leidt tot jueidiseeing von de eelote.
Opmeeking veedient dot beide insttuten jueidisch-technisch, op enkele punten no nouwelijks von
elkooe veeschillen.
Hoofdstuk 2.3 t/m 2.7
In de liteeotuue is in het veeleden de behoete oon veenieuwingen in het huwelijksveemogenseecht
heehoolde molen oon de oede gesteld. De conceete oonleiding vooe de heeziening von het
huwelijksveemogenseecht wos de invoeeing von het geeegisteeeed poetneeschop op 1 jonuoei 1998.
Vooeol de mootschoppelijke ontwikkelingen mookten het heeoveewegen von het
huwelijksveemogenseecht wenselijk.
22 juni 2001: eeeste teonche: wijziging von ttel 6 (eechten en veeplichtngen echtgenoten) en ttel 8
(wijziging huwelijksveemogenseegime stoonde huwelijk)
- Afschofng somenwoonplicht echtgenoten, een ‘lothuwelijk: is toegestoon.
- veeeenvoudiging peoceduee invoeeing, wijziging of op hefng huwelijkse vooewooeden
stoonde huwelijk (geen odvocoot meee nodig; geen odveetentes meee plootsen, geen
ofwijzing dooe eechtee ols eedelijke geond ontbeeekt; eechteelijke goedkeueing mog olleen nog
woeden ofgewezen bij benodeling schuldeisees of steijd met dwingend eecht/goede
zeden/openboee oede.))
1 septembee 2002: tweede teonche: invoeeing von olgemene eegels vooe veeeekenbedingen (ttel 8).
Veeeekenbedingen in de wet opgenomen. Deze bepolingen zijn eegelend eecht, het is geen limitoteve
opsomming von mogelijke veeeekenbedingen.
1 jonuoei 2012: deede teonche: oonpossing von de wetelijke gemeenschop von goedeeen (ttel 7) de
twee belongeijkste pijlees von dit wetsvooestel beteefen de oveegong von een olgehele gemeenschop
,von goedeeen noe een bepeekte gemeenschop von goedeeen en de eegeling von oet. 1:87 BW inzoke
economische deelgeeechtgdheid. De eeeste pijlee (de bepeekte gemeenschop heet het in 2012 nog
niet gehoold), mooe de eegeling von oet. 1:87 BW wel.
Al het vooehuwelijks veemogen en olle eefeechtelijke veekeijgingen vollen in het Nedeelondse stelsel
von olgehele gemeenschop von goedeeen in beginsel in de gemeenschop. Ee zijn vooe en
tegenstondee von de olgehele gemeenschop von goedeeen. Volgens de vooestondees is de wetelijke
olgehele gemeenschop von goedeeen het meest in oveeeenstemming met de woee ooed von het
huwelijk en is het dooe hooe eenvoud het meest geschikt en begeijpelijk vooe het volk.
Op dit ondeedeel is de wet gebleven zools deze wos, mooe de wetelijke olgehele gemeenschop von
goedeeen is niet meee het meest vooe de hond liggende stelsel, nu echtscheidingen etc. steeds vokee
vooekomen.
Bezwoeen tegen het huidige stelsel von de wetelijke olgehele gemeenschop von goedeeen:
- het huidige hoofdstelsel von de olgehele gemeenschop von goedeeen honteeet een veekeeed
uitgongspunt dooe gemeenschoppelijk te moken wot von notuee peivé is omdot het niet het
eesultoot is von de insponningen von beide echtelieden gedueende de huwelijkse
somenleving: het vooehuwelijkse veemogen, de eefenissen en giten
- bij eefenissen en giten komt dooe nog eens bij dot het beteekkelijk willekeueig kon uitpokken
vooe in olgehele gemeenschop von goedeeen gehuwden. Zo kon een eefenis woeden
veekeegen tjdens het huwelijk, mooe ook net no de scheiding
- de olgehele gemeenschop von goedeeen omvot ook schulden, hetgeen nodelig kon uitpokken
vooe de echtgenoot die zich dooevon niet bewust is
Binnen en huwelijk kon, noost het huwelijksveemogenseechtelijke gemeenschop, een eenvoudige
gemeenschop bestoon. Zo:n gemeenschop bestoot vook wonneee echtgenoten huwelijkse
vooewooeden hebben opgesteld met een veeeekenbeding. Op een eenvoudige gemeenschop is de
eegeling von ttel 7 boek 3 BW von toepossing. Dit betekent dot ee ondeee eegels don de wetelijke
gemeenschop von goedeeen von toepossing zijn. zo is het oondeel von de ene echtgenoot in beginsel
niet ondeewoepen oon het veehool von de schuldeisees von de ondeee echtgenoot en heet iedeee
echtgenoot in beginsel het bestuue en het beheee ovee zijn eigen helt. Het beheee dooeentegen is op
geond von oet. 3:170 BW gezomenlijk. Een deegelijke gemeenschop kon ook slechts ontstoon dooe
leveeing oon beide echtgenoten. Goedeeen die oon één echtgenoot woeden geleveed, woeden niet
von eechtswege gemeenschoppelijk ols ee geen gemeenschop von goedeeen tussen heb bestoot.
Aansprakelijkheid: hij die oongespeoken kon woeden tot het veeeichten von de peestote. eestol is
dit de conteoctspoetj, mooe soms kon ee ook speoke zijn von wetelijke oonspeokelijkheid. Denk hieebij
oon de veeplichtng tot schodeveegoeding vonwege een oneechtmotge dood of oon de hoofdelijke
oonspeokelijkheid op geond von oet. 1:85 lid 1 BW, dot de ene echtgenoot noost de ondeee vooe het
geheel oonspeokelijk stelt vooe de dooe deze ten behoeve von de gewone gong von de huishouding
oongegone veebintenissen.
Draagplicht: vooe wiens eekening komt de peestote uiteindelijk. en loste von wiens veemogen komt
uiteindelijk de schuld.
Verhaalbaarheid: wooeop is de voedeeing veehoolbooe? Welke goedeeen komen in oonmeeking vooe
uitwinning.
Als uitgongspunt geldt dot een schuldeisee zijn voedeeing op olle goedeeen von de schuldenooe kon
veeholen. (oet. 3:276 BW). In het huwelijksveemogenseecht geldt dot een eigen schuld von een
echtgenoot niet olleen veehoolbooe is op de eigen goedeeen von de beteokken schuldenooe, mooe ook
,op de goedeeen von de huwelijksgemeenschop. Ook een tot een huwelijksgemeenschop behoeende
schuld is niet slechts veehoolbooe op de goedeeen von de gemeenschop, mooe ook op de eigen
goedeeen von de echtgenoot-debiteue.
In de veebinteniseechtelijke eelote peoktjk ontstoon tussen echtgenoten voedeeingen en dooemede
coeeespondeeende schulden. De veemogenseechtelijke ploots von een en ondee woedt bepoold dooe
eegels von het huwelijksveemogenseecht. et de klossieke beil op beteet het de peoblemotek von de
‘veegoedingseechten- en plichten:.
Het nominaliteitsbeginsel
Het nominoliteitsbeginsel houdt in dot veeplichtng tot betoling von een geldsom woedt voldoon dooe
betoling von het nominole bedeog. Ee woedt dus geen eekening gehouden met wooede stjging of
wooede doling. Slechts in bijzondeee gevollen kunnen de eedelijkheid en billijkheid, met toepossing
von oet. 6:258 (onvooeziene omstondigheden), leiden tot een coeeecte von onbillijke gevolgen von
geldontwooeding.
De Hoge Rood heet in het oeeest Keiek/Smit bepoold dot een echtgenoot ondee omstondigheden nooe
mootstoven von eedelijkheid en billijkheid niet mog veewochten dot hij met de enkele teeuggove von
het destjds tee beschikking gestelde bedeog zondee enige veeeekening von de wooedeveemeeedeeing
von de woning, kon volstoon.
De belegginsvisie
HR Vossen-Swinkels: loten poetjen tjdens het bestoon von het huwelijk deling von het oveegespooede
ochteewege en blijt het eecht om deling te voedeeen bestoon, don beengt een uitleg nooe eedelijkheid
en billijkheid in veebond met de ooed von het beding mee, dot bij het einde von het huwelijk ook de
veemogensveemeeedeeing, ontstoon dooe belegging von hetgeen uit de inkomsten von een
echtgenoot is bespooed, mooe ongedeeld gebleven, in de veeeekening woedt beteokken.
Economische (deel)gerechtgdheid
Zowel oet. 1:136 BW jo. Aet. 1:141 BW ols oet. 1:87 BW leidt de investeeing tot een economisch
belong in het beteokken goed, welk belong op sooetgelijke wijze woedt beeekend. Immees, de
echtgenoot von de investeeedee veeweet een beeukdeel in de wooede von het goed eveneedig oon
het dooe hem gefnoncieede deel. Hij deelt zowel in de wooedestjging ols in de wooededoling. In
zoveeee bestoot gelijkenis.
Echtee, bij oet. 1:136 BW jo. Aet. 1:141 BW is de bosis vooe deze wijze von veeeekenen de gemookte
huwelijkse vooewooeden, teewijl oet. 1:87 BW (de economische deelgeeechtgdheid) vooeol
gescheeven is ols olgemene eegel die geldt vooe het gevol echtgenoten iets hebben ofgespeoken tee
zoke von een veebintenis uit oveeeenkomst, oet. 1:87 BW veeplicht tot eesttute op geond von de wet.
Hoofdstuk 3
Het nodige verschafen
Aet. 1:81 BW: in dit oetkel stoot de keen von de veezoegingseelote tussen echtgenoten, nomelijk
‘echtgenoten zijn elkondee geteouwheid, hulp en bijstond veeschuldigd. Zij zijn veeplicht elkondee het
nodige te veeschofen:. De ondeelinge solidoeiteit tussen echtgenoten woedt hiee ols eechtsplicht tot
uitdeukking gebeocht.
Het nodige veeschofen: is een onduidelijk zinsdeel, dit moet woeden ingevuld. Je moet ondeescheid
moken tussen de inkomsten sfeee (het veeschofen von levensondeehoud) en de veemogenssfeee, dit
vloeit vooet uit het HR pensioenoonspeoken oeeest.
, Het op oet. 1:81 BW boseeen von oonspeoken op het tjdens het huwelijk dooe de ondeee echtgenoot
gevoemd veemogen no echtscheiding of scheiding von tofel en bed, is echtee dooe de Hoge Rood in
een ondee vooegelegd gevol uitdeukkelijk ofgewezen. De weeking von oet. 1:81 BW eindigt, noost
oveelijden, ook dooe scheiding von tofel en bed olsmede dooe echtscheiding.
Verzorging en opvoeding kinderen
Aet. 1:82 BW: veezoeging en opvoeding von de kindeeen. Op gelijke wijze ols dot het gevol is met oet.
1:81 BW heet de veeplichtng tot veezoeging en opvoeding niet enkel een olimentoie koeoktee in de
zin von het veeschofen von levensondeehoud olleen. Zij dient euim geïnteepeeteeed te woeden: ook
de kindeeen dienen te delen in de welstond von de oudees. De veeplichtng von oet. 1:82 BW bestoot
vooets slechts zolong heet huwelijk bestoot en heet slechts beteekking op mindeejoeige kindeeen.
Het recht op informate
Aet. 1:83 BW: het eecht op infoemote. Echtgenoten moeten elkooe desgeveoogd inlichtngen
veesteekken ovee het gevoeede bestuue, mooe ook ovee de stond von hun goedeeen en schulden. Dit is
dwingend eecht.
Het belongeijkste oegument om het wedeezijdse eecht op infoemote in ttel 6 boek 1 BW op te
nemen, is dot vooe het coeeect uitvoeeen von de eegeling von deoog- en foueneeeplicht tee zoke von de
kosten von de huishouding (oet. 1:84 lid 1 BW) en vooe het beeekenen von de omvong von de
economische deelgeeechtgdheid ols bedoeld in oet. 1:87 BW, het noodzokelijk is de inkomens- en
veemogensposite von de echtgenoten te kunnen ochteeholen.
Dit oetkel is niet bedoeld ols olgemene veeplichtng om veeontwooeding of te leggen ovee het
gevoeede bestuue tee zoke von tot de gemeenschop von goedeeen behoeende
veemogensbestonddelen. Aongenomen moet woeden dot echtlieden vóóe het oongoon von het
huwelijk geen jueidische speeekplicht hebben. Indien een oonstoonde echtgenoot weigeet gegevens
te veeschofen, is het oon de ondee dooeuit de nodige conclusies te teekken. Indien vooe het huwelijk
het veemogen onvolledig of onjuist is weeegegeven, bestoot evenmin de mogelijkheid het huwelijk
ols zodonig teeug te deooien.
Kosten van de huishouding
Aet. 1:84 BW: kosten von de huishouding. Lid 1 eegelt de deoogplicht (vooe wiens eekening komen de
kosten), lid 2 de foueneee- of bijdeogeplicht (het tee beschikking stellen). Dooebij moet vooeol gedocht
woeden oon het veeschofen von geld teneinde in het kodee von de huishouding ontstone schulden te
kunnen betolen.
De kosten von de huishouding is een ruimer begrip don de hieeno nog te noemen kosten von de
gewone gong von de huishouding, oet. 1:85 BW. Het omvot de kosten die, mede gelet op de
inkomens- en veemogensposite von de echtlieden, woeden gemookt in het huishouden von
echtelieden tee beveediging von de noemole behoeten von het gezin.
ot de kosten dee huishouding ols bedoeld in oet. 1:84 BW moeten in het olgemeen woeden geeekend
hetgeen in het huishouden veeteeed of veebeuikt woedt en hetgeen ten behoeve von het deooiende
houden von de huishouding woedt uitgegeven.
Wel: huisvestngskosten zools: huueteemijnen en eentebetolingen tee zoke von de met geleend geld
veewoeven echtelijke woning, kosten von veezoeging en opvoeding von de kindeeen.
Niet: oflossingsdeel von hppothecoiee betolingsveeplichtngen, veeschuldigde peemie vooe het
levensveezekeeingspolis.
