Samenvatting boek: ‘Balans in beweging’ hoofdstuk 2 en 3
Else-Marie van den Eerenbeemt en Ammy van Heusden
Hoofdstuk 2: Loyaliteit
Bij het begrip ‘loyaliteit’ gaat het om een zijns-loyaliteit. Als gekeken wordt naar de loyaliteit
tussen ouders en kind, noemen we dit asymmetrische ouder en kind-banden. Door geboorte
zijn kinderen en ouders met elkaar in verband gekomen. Deze band is niet te ontkennen of
om te keren. Loyaliteit is fundamenteel gebonden aan het existentiële (=houdt verband met)
feit dat ieder kind uit zijn ouders is ontstaan of dat jouw eigen kind door jou is ontstaan. Het
is je bestaansgrond. Er is een sterke verbintenis en vanuit die reden voel je je vaak ook
loyaal naar je ouders, je hebt het aan hen te danken. Het is asymmetrisch omdat kinderen en
ouders toch allebei in een andere positie (machtsverhouding) staan. Deze loyaliteit komt
door erfelijke verwantschap maar ook het feit dat je samen bent gegroeid, dezelfde familie
hebt en gezamenlijke eigendommen, zoals het huis. Deze vorm van loyaliteit heet ‘verticale
loyaliteit’. Deze relatie is zeer sterk en is niet te verbreken. Je blijft altijd loyaal aan je ouders,
ook als je geen contact meer met hen wil door bijvoorbeeld mishandeling. Ook in relaties die
je later zelf aangaat, blijf je loyaal aan je afkomst. Ondanks dat je altijd ruzie hebt met je
moeder, zal je het toch voor haar opnemen als een ander iets vervelends over haar zegt.
Door verbreking of beschadiging van loyaliteitsbanden, staan toekomstige relaties onder
druk. Er moet ruimte zijn voor loyaliteiten, anders ontstaan er veel conflicten en breken
andere relaties. Loyaliteit kan ook negatief zijn als het gaat om ‘overloyaliteit’. Je voelt je
verplicht tegenover hen, onderdrukt en verstrikt. Je moet je dan letterlijk vrijmaken.
Naast bovenstaande verticale loyaliteit, heb je ook horizontale loyaliteit. Dit heeft te maken
met meer gelijkwaardige relaties waarbij wederzijdse rechten en plichten ontstaan. Deze
relaties zijn in tegenstelling tot bij ouders en kinderen wèl onomkeerbaar, je kunt het
verbreken. Voorbeelden zijn relaties met broers, zussen, je partner of vriendinnen. Soms kun
je het gevoel hebben te moeten kiezen tussen je ouders en bijvoorbeeld je partner, het gaat
dan om een prioriteitskeuze. Je verkiest de ene relatie boven de andere. Bij horizontale
loyaliteit heeft het niet te maken met machtsverhoudingen of gehechtheid (verticale
loyaliteit), maar heeft te maken met verworven verdiensten/ relaties. Daarbij gaat het ook
over wederzijdse rechtvaardigheid. In je leven snijden deze twee soorten loyaliteit elkaar
voortdurend, je moet dan een evenwicht zoeken, vooral in overgangsfasen (bij het trouwen,
als je iemand verliest, als je oma wordt etc). Geboorte van eigen kinderen kan loyaliteits-
banden veranderen. Opa’s en oma’s krijgen vaak een betere band met hun eigen kinderen
wegens een geboorte. Het overlijden van een familielid versterkt of verzwakt banden,
afhankelijk van of er ruimte is om te rouwen en hoe daar tegenaan gekeken wordt.
Kinderen kunnen in een loyaliteitsconflict raken als zij niet openlijk loyaal mogen zijn naar
hun verticale relaties (ouders) en de spanning en de intensiteit hierbij toeneemt. Toch ‘kruipt
het bloed waar het niet gaan kan’. Het is moeilijk te onderdrukken. De horizontale (gekozen)
relaties zullen hier ernstig onder gaan leiden. Loyaliteitsconflicten zijn in elk leven voelbaar.
Als kinderen de loyaliteiten naar ouders niet openlijk mogen uiten, gaan ze deze ontkennen
en noemen wij dat ‘onzichtbare loyaliteiten’. Dit is beklemmend en beïnvloedt later gekozen
relaties, niet wederkerig dus. Je kunt dan het gevoel hebben ‘onvrij’ te zijn. Ook beïnvloedt
het bijvoorbeeld de opvoeding van je eigen kind. Het kind krijgt dan de rekening van het feit
dat je bijvoorbeeld als ouder een verstoorde relatie met je eigen moeder had, ook wel
roulerende rekening genoemd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper TopJuffie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
