Voortplan ng
1. Anatomie van het vrouwelijk genitaal stelsel
De ovaria
Produc e van eicellen en hormonen
o De eierstok verandert dras sch jdens de cyclus
o Bij paard zit de cortex aan de binnenkant en de medulla aan
de buitenkant, enkel de primordiale follikels zijn jdens
rectaal onderzoek te voelen
o Vrouwelijke dieren worden geboren met hun voorraad aan eicellen
Als je op latere lee ijd wil laten onderzoek of je nog kinderen kan krijgen dan kijkt men naar je AMH
waarden
De oviduct (eierstok)
Ongeacht waar de eicel vrijkomt zal ze worden opgevangen in het
infundibulum
o De ampulla is het deel waarin de bevruch ng plaatsvind en
ondersteund het transport van de gameten
o De eicel zal in leven gehouden worden door oviduct secre es (tot
6uur) bv his otrofe
o Zelf de eerste embryonale delingen vinden plaats in het oviduct
o Kip gebruikt enkel haar linker ovarium en oviduct
De baarmoeder
Verschillende vormen uterus duplex (konijn), uterus bicornuale en
uterus simplex (mens)
o Bij merrie is de baarmoeder slap jdens de oestrus!
o Embryo blij gevoed door his otrofe zolang er geen placenta
aanwezig is
o Als de progesteron daalt komt de oestrus op gang
o Baarmoeder zorgt voor transport van sperma
o Expulsie van vrucht en placenta
Bij de hond dient de baarmoeder ook
als spermareservoir, deze
spermacellen voeden zich met baarmoeder epitheel
,Runderen hebben karunkels in de baarmoeder (niet insnijden want hevig doorbloed!)
Varken en paard hebben endometriumplooien in de baarmoeder
De cervix
o Produc e van slijm bij koe en schaap uitwendig waarneembaar
o Mucus kan een barrière vormen voor sperma
o Opbouw van de cervix is diersoorta ankelijk
De vagina
- Gaat jdens de oestrus verdikken verhoogde doorbloeding onder invloed van oestrogeen
meer immuun cellen ter plaatste voor moesten er an genen binnendringen
- Ves bulum vaginae: ter hoogte van de uitgang van de urethra
Diersoortspecifieke kenmerken
Genitaalstelsel van de koe
Bij rectaal onderzoek kan je de kraakbeenringen voelen (gebruik ze als
oriënta epunt)
Cervix puilt een beetje in de vagina uit + daarboven en onder blindzakken
Cervix bij de koe gee info over de cyclische stadia
Bij rund ligt alles vrij caudaal en kan je makkelijk palperen
Genitaalstelsel bij paard
De merrie is vrij gemakkelijk te insemineren
De baarmoeder hangt wel veel dieper in de buikholte en is bij hengs gheid
bijna onmogelijk om te palperen. Als de merrie hengs g is dan wordt de
cervix korter en gaat ze opzwellen
Genitaalstelsel bij het varken
- Het varken hee geen fornix!
- Interdigiterende plooien in de cervix aanwezig
- Heel klein corpus uteri en heel lange hoornen
Genitaalstelsel van een hond
- Gaat eerst een beetje omhoog voor je de cervix bereikt
- Geen fornix maar een ventrikel
- Insemina e gebeurt meestal intravaginaal niet evident
- Heel lange vagina
, 2. Anatomie van het mannelijk geslachtsstelsel
De zaadstreng
o De tes culaire arterie stamt af van de aorta abdominalis sterke puls
o Veel kronkelingen om van die puls af te komen anders krijgen we een verstoring van de
spermatogenese
o Koud en warm bloed zal naast elkaar lopen zodat de spermatogenese onder een neutrale
temperatuur kan doorgaan
Het scrotum
- Beschermt de tes kels
- Sperma gemaakt in een te warme omgeving minder
beweeglijk en mogelijks DNA schade + meer kans op ster e
embryo
- Tunica dartos ontspant volledig bij warme temperaturen, groter
opp om te zweten
- Gecastreerde dieren kunnen hun teelballen niet meer optrekken
bij koude
- Vogels, olifant, walvis hebben een intra abdominaal scrotum
- De spermatogenese moet doorgaan bij een lagere temperatuur
dan de lichaamstemperatuur
Aandoeningen
Cryptorchidie: tes kels niet in scrotum dalen niet
- Er worden geen spermacellen gevormd
- Hormonen worden wel geproduceerd
Inguinale hernia: darmlussen in het lieskanaal
- Als de darmen afgesnoerd zijn kan er darmnecrose voorkomen levensbedreigend!
De tes kels
- Elke seconde 35 000 – 200 000 spermacellen geproduceerd
- Produc e van hormonen (testosteron, inhibine, oestrogeen, progesteron)
- Sertori cellen produceren vocht dat de basis vormt van het zaadplasma
o Zeer grote cellen die helpen de bloed-tes s barrière te vormen
o Produc e van spermacellen
- Wanneer de gladde spiercellen contrageren wordt er noradrenaline en acetylcholine
vrijgesteld zorgen dat de spermacellen geleidelijk opschuiven
- Inters ële cellen van Leydig worden geac veerd door LH en zorgen voor de produc e van
testosteron
De epididymis
- Rijping en stockage van spermatozoa
- Androgeen a ankelijk
- 30-60 m lang
- De rijping doorheen de bijbal duurt ong 2 maand
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noa16. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.