Lesdoelen PP
Deel 1
1. Met welke 4 zaken gaat een psychische stoornis gepaard? Licht deze kort toe
a.d.h.v. een voorbeeld.
Afwijking van Normaal Gedrag:
Psychische stoornissen tonen zich door gedrag dat niet in overeenstemming is met
wat als normaal wordt beschouwd. Bijvoorbeeld, terugtrekking uit sociale activiteiten
bij depressie.
Voorbeeld: Iemand met sociale angst vermijdt herhaaldelijk sociale situaties, zoals
feestjes of vergaderingen, terwijl ze voorheen sociaal actief waren.
Psychologisch Lijden:
Personen met een psychische stoornis ervaren aanzienlijk psychologisch leed, zoals
intense emoties van angst of verdriet. Bijvoorbeeld, obsessieve gedachten bij
obsessief-compulsieve stoornis.
Voorbeeld: Een persoon met posttraumatische stressstoornis (PTSS) kan hevige
angst en flashbacks ervaren als gevolg van traumatische herinneringen, wat leidt tot
aanzienlijk psychologisch lijden.
Beperkingen in Dagelijks Functioneren:
Psychische stoornissen beïnvloeden het vermogen om normaal te functioneren in het
dagelijks leven, met impact op werk, relaties, en zelfzorg. Bijvoorbeeld, sociale angst
belemmert sociale interacties.
Voorbeeld: Iemand met een ernstige depressieve stoornis kan moeite hebben met
dagelijkse taken zoals opstaan, werken of zelfs basiszorg, waardoor hun algemene
functioneren wordt beperkt.
Afwijking van Culturele Normen:
Gedrag geassocieerd met psychische stoornissen wijkt af van culturele normen.
Bijvoorbeeld, eetstoornissen tonen verschillen in normen met betrekking tot
lichaamsbeeld en voeding tussen culturen.
Voorbeeld: In sommige culturen kan het horen van stemmen als normaal worden
beschouwd tijdens spirituele praktijken, maar in andere culturen kan dit symptoom
wijzen op een psychische stoornis, zoals schizofrenie.
Hoe ontstaat een psychische stoornis?
Het ontstaan van psychische stoornissen is complex en wordt beïnvloed door een
combinatie van biologische, psychologische en sociale factoren. Deze interactie van
factoren wordt vaak aangeduid als het 'bio-psycho-sociaal model'. Genetische
aanleg, neurologische processen, individuele kenmerken, stressvolle
gebeurtenissen, sociaaleconomische status en culturele achtergrond kunnen
allemaal een rol spelen bij de ontwikkeling van psychische stoornissen.
2. Leg de verschillende componenten van het bio-psycho-sociaal model in eigen
woorden uit en illustreer elke component met minstens twee voorbeelden.
Biologische Factoren:
, Definitie: Genetische aanleg, lichamelijke conditie, voeding, leeftijd, hormonen
en de rol van neurotransmitters in de hersenen.
Voorbeeld 1: Genetische aanleg voor depressie kan de kans vergroten dat
iemand kwetsbaar is voor stemmingsstoornissen, zelfs als de
omgevingsomstandigheden gunstig zijn.
Voorbeeld 2: Een verstoorde balans van neurotransmitters in de hersenen,
zoals serotonine, kan bijdragen aan het ontstaan van angststoornissen.
Psychologische Factoren:
Definitie: Persoonlijkheid, gedachten, emoties, motivatie en leerprocessen.
Voorbeeld 1: Een persoon met perfectionistische neigingen kan vatbaarder
zijn voor angststoornissen, omdat zij zichzelf constant onder druk zetten.
Voorbeeld 2: Negatieve denkpatronen en een laag zelfbeeld kunnen bijdragen
aan de ontwikkeling van depressieve symptomen.
Sociale Factoren:
Definitie: Opvoeding, gezinssituatie, levensomstandigheden, conflicten op het
werk, eenzaamheid, armoede, culturele waarden en normen.
Voorbeeld 1: Een traumatische jeugdervaring, zoals emotioneel misbruik, kan
leiden tot psychische problemen in de volwassenheid.
Voorbeeld 2: Sociale isolatie als gevolg van een gebrek aan ondersteunende
relaties kan bijdragen aan de ontwikkeling en instandhouding van psychische
stoornissen.
De interactie tussen deze factoren wordt duidelijk in het bio-psycho-sociaal model,
waarbij bijvoorbeeld een sociale stressor kan leiden tot psychologische reacties en
tegelijkertijd biologische veranderingen in het lichaam kan veroorzaken. De
complexiteit van deze interacties maakt het begrijpen en behandelen van psychische
stoornissen uitdagend.
3. Licht de begrippen ‘kwetsbaarheid’ en ‘veerkracht’ toe als kernbegrippen in de
verklaring van het ontstaan van psychische stoornissen
,Kwetsbaarheid: hoe gevoelig iemand is voor het ontwikkelen van een
psychologische probleem.
Risicofactoren:
Persoonsgebonden: Neurobiologische factoren zoals erfelijkheid en
gezondheidstoestand, en psychologische factoren zoals persoonlijkheid
en zelfbeleving.
Omgevingsgebonden: Opvoedingsklimaat, sociaaleconomische
situatie, en negatieve levenservaringen zoals trauma's.
Negatieve ingrijpende levenservaringen: negatieve ervaringen met
andere mensen zoals verlieservaringen en trauma’s.
Beschermende factoren:
Persoonsgebonden: Neurobiologische factoren zoals fysieke
gezondheid en psychologische factoren zoals veerkracht,
copingvaardigheden, temperament en de vaardigheden om met
moeilijkheden om te gaan.
Omgevingsgebonden: Sociale steun, goede vriendenkring, stabiliteit in
opvoedingsklimaat, positieve levenservaringen, het hebben van werk,
sociaal economische en politiek stabiliteit, slagen in een moeilijke
opdracht.
De mate van kwetsbaarheid beïnvloedt hoe individuen hun ervaringen waarnemen
en betekenis geven, en het speelt een cruciale rol in het ontstaan en voortbestaan
van psychische problemen.
Veerkracht: Veerkracht is de capaciteit van een persoon om onder moeilijke
omstandigheden te overleven, zich aan te passen en zelfs sterker te worden. Het
vergroot de draagkracht en verruimt de mogelijkheden van een persoon.
Factoren die veerkracht bevorderen:
Levensstijl: slapen, eten, humor hebben, aan lichaamsbeweging doen,
realistische doelen stellen.
sociale steun: (thuis, op het werk, in de vriendenkring)
mate van controle over leef- en werkomstandigheden en de mate
waarin gebeurtenissen al dan niet voorspelbaar zijn.
goed leiderschap: in organisaties en bedrijven waar mensen
tewerkgesteld zijn.
Factoren die veerkracht ondermijnen:
Slechte leefgewoontes, gebrek aan adequate copingstijl, ongunstige
werkomstandigheden (nachtarbeid), gebrek aan prikkels: gebouwen:
geur, trillingen, eentonigheid van de omgeving, en bepaalde
gebeurtenissen zoals ouder worden,
Mensen kunnen verschillende niveaus van veerkracht vertonen in verschillende
situaties, en de betekenis die zij aan een situatie geven speelt een belangrijke rol in
, de interactie tussen persoon en omgeving. Het is van essentieel belang om
veerkracht te begrijpen en te versterken om psychische welzijn te bevorderen.
4. Geef 3 voorbeelden van hoe je kan werken aan het vergroten van veerkracht.
Ontwikkelen van Copingvaardigheden:
Voorbeeld: Leer effectieve copingstrategieën aan, zoals probleemoplossend denken,
positieve herformulering van gedachten, en het actief zoeken van sociale steun. Dit
helpt individuen om beter om te gaan met uitdagingen en stressvolle situaties.
Bevorderen van Sociale Connecties:
Voorbeeld: Stimuleer het opbouwen en onderhouden van gezonde sociale relaties.
Het hebben van een ondersteunend sociaal netwerk kan een belangrijke
beschermende factor zijn. Organiseer regelmatig sociale activiteiten, praat openlijk
over emoties en zoek steun wanneer nodig.
Aandacht voor Levensstijl en Zelfzorg:
Voorbeeld: Moedig gezonde levensstijlgewoonten aan, zoals voldoende slaap,
regelmatige lichaamsbeweging, evenwichtige voeding en het verminderen van
stressoren. Een gezonde levensstijl ondersteunt de fysieke en mentale veerkracht.
Daarnaast is het belangrijk om realistische doelen te stellen en kleine successen te
vieren.
Voorbeeld 1:Betekenis: Een persoon verliest zijn baan en ziet dit niet alleen als een
tegenslag, maar ook als een kans voor persoonlijke groei en het ontdekken van
nieuwe mogelijkheden. Deze betekenisgeving kan de veerkracht vergroten.
Voorbeeld 2:Betekenis: Na het ervaren van een moeilijke relatiebreuk, ziet iemand
het als een kans om zichzelf beter te leren kennen, persoonlijke grenzen te stellen en
emotionele volwassenheid te ontwikkelen.
Voorbeeld 3: Betekenis: Een persoon met een chronische gezondheidsaandoening
ziet dit niet alleen als een belemmering, maar ook als een kans om bewuster te
leven, de waarde van gezondheid te waarderen en zich te richten op aspecten van
het leven waar hij wel invloed op heeft.
3. Betekenis:
- rationeel
- emotioneel
- lichamelijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lau-raraz. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.