College aantekeningen
Samenvatting Fundamenten bij Strafrecht Verdiept
- Instelling
- Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
Alle hoorcolleges strafrecht verdiept woordelijk uitgetypt
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: sennatrap • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 1 Dilemma’s rondom fundamentele rechten?Opzet college 1: Dilemma's rondom fundamentele rechten?
Grondslagen van deze rechten in het strafrecht, in combinatie met:
Twee vragen:
o Mensenrechtenbescherming verdachte en algemeen belang: worden deze
ten onrechte als dilemma gezien?
Dit wordt vaak als tegenstrijdig gezien, maar is dat wel terecht. Is
het wel een dilemma?
o Positieve verplichtingen: worden deze ten onrechte niet als dilemma
gezien?
Deze worden niet vaak als dilemma gezien, maar is dat wel terecht?
Zouden we dat niet wat vaker moeten doen. Positieve
verplichtingen vloeien voort uit het EHRM om juist dingen
strafbaar te stellen, om over te gaan tot vervolging, adequate
bestraffing etc.
Algemeen
Strafrechtelijk systeem en mensenrechten
Vraag 1: Wat is aard en doel ervan en wie beschikt erover?
Als je naar het strafrecht kijkt moet je zeggen dat strafrecht het pittigste instrument is
dat een overheid in tijden van vrede ter beschikking heeft, omdat het immers kan lijden
tot beneming van vrijheid, eigendom of zelfs het leven. In dat opzicht (fundamentele
opmerking): het is een kwaad. Er is weinig positiefs over te zeggen; het veroorzaakt leed
etc. Maar het is wel noodzakelijk, anders immers nog veel meer leed want dan geldt
recht van de sterkste. Omdat het een heftig middel is, is het niet gek dat strafrecht en
handhaving alleen toekomt aan de staat.
Kijken we naar mensenrechten dan is het heel anders. Die vallen niet toe aan de staat
maar aan burgers als individuen. Die heeft die rechten juist om tegen de staat te worden
beschermd en die mensenrechten beperken en controleren daarmee de in wezen
onbeperkte macht van de staat. Daarmee, aangezien strafrecht het heftigste is, spelen
mensenrechten belangrijke rol in strafrecht en strafrechtspleging.
Betekend dat daarmee dat ze tegenstrijdig zijn?
Vraag 2:Maar toch: gemeenschappelijk waarden & hebben elkaar nodig
Niet tegenstrijdig per se. Je moet vaststellen dat ze op zelfde waarde zijn gebaseerd. Het
blijkt dat ze sterk berusten op proportionaliteit, subsidiariteit, eerlijkheid en
waarachtigheid.
Wat is nog meer? Als je puur en alleen afhankelijk zou zijn van mensenrechten dan ziet
het er niet best uit. Die bieden alleen absolute minimum normen/garanties. De
verdediging en verdachte krijgen bijv. in wet veel meer rechten dan mensenrechten.
Maar het hele scala van rechte en compleetheid van het systeem kan alleen door
strafrecht worden geboden. Effectuering van mensenrechten dus ook afhankelijk van Sv
en Sr. In zoverre gemeenschappelijke waarde en hebben ze elkaar nodig.
1
,Bescherming tegen strafrecht/overheid binnen strafprocesrecht
Wat betreft het strafprocesrecht: ze bespreken het niet allemaal maar hebben wel
invloed op elk aspect ervan. Vrijwel alle dwangmiddelen worden bijna allemaal door
mensenrechten geraakt, zie ook: EVRM zeer breed relevant voor strafprocesrecht: 2, 3,
5, 6, 8, 9, 10 en 11
Deze rechten zijn in feite negatieve verplichtingen. Van staat wordt verwacht
terughoudend te zijn en niet in leven van burger te mengen. Dit staat voorop. Stel dat je
het toch doet: dan zijn er verplichtingen. Daar tegenover positieve verplichtingen waar
we later op terugkomen: deze vragen actie
Presumptie van onschuld (art. 6-2 EVRM; vgl. beperkte art. 271-2 Sv)
6-2 EVRM: “Een ieder tegen wie een vervolging is ingesteld, wordt voor onschuldig
gehouden totdat zijn schuld in rechte is komen vast te staan.”
Dit is een van de belangrijkste rechten. Wij kennen deze niet in ons wetboek zo expliciet.
271-1 linkt er wel op. Toch kun je tegelijk wel vaststellen dat het hele wetboek erop is
gericht: terughoudendheid. Er moet bijv. verdenking zijn voordat je bepaalde dingen kan
gaan doen.
Belangrijk:
Fundamenteel: inrichting systeem, alle fasen
o In feite systeem zo inrichten dat het wel criminaliteit kan bestrijden maar
wel rekening houdt dat je te maken hebt met mensen waarvan nog niet
vaststaat dat ze schuldig zijn. Interessant: enige beginsel in EVRM dat de
hele strafrechtspleging raakt. Het geldt in alle fasen.
Betekenissen: beperking optreden, wie moet bewijzen, bij twijfel vrijspraak
Maar er is ook een probleem: het is ontzettend vaag: wat betekend het nu
letterlijk? Pas je het letterlijk toe dan kun je wel ophouden met strafrecht.
Want het feit dat je aanhoudt, aftapt, fouilleert etc., dat geeft wel duidelijk
aan dat je hem niet voor even onschuldig houdt als elk willekeurig ander.
We willen hem wel voor onschuldig houden, maar niet helemaal. We
denken dat hij het gedaan heeft. Wat betekend het dan wel? Er moet een
goede verdenking zijn. Maar dat is in strijd met letterlijke tekst (schuld
vast te staan door rechtelijke instantie). Maar bovendien, als je dat zegt.
Dan is het beginsel waardeloos. Dan heb je niks meer aan beginsel zodra
er een redelijk vermoeden van schuld is. Dus dat kan ook niet. Maar hoe
dan toch gebruiken? Die vraag wordt moeilijker doordat het beginsel ook
nog eens verschillende doelen is. Dat zijn er uiteindelijk 3:
Het is een beperkingsbeginsel. Het zet overheid aan tot
terughoudendheid bij inzet van dwangmiddelen. Je moet iemand zo
min mogelijk lastig vallen. Doe je dat wel dan proportioneel en
subsidiair zijn.
Verdachte hoeft niet zijn eigen onschuld te bewijzen
Er kan pas veroordeling komen als er daadwerkelijk bewijs is voor
iemands schuld--> soort bewijsstandaard.
Moeilijke vraag: werking bij dwangmiddelen? Logica praktijk versus tekst art. 6
EVRM
Alleen individueel of ook algemeen belang bij onschuldpresumptie?
o Nu blijkt dat presumptie van onschuld gericht is op verdachte. Maar hoe
zit het met de opsporing? We willen ook criminaliteit afpakken.
2
, Maatschappij heeft er echter zeker iets aan. Zo worden gerechtelijke
dwalingen voorkomen: die dwalingen niet in voordeel van maatschappij.
Het veroorzaakt onrust. Het beschermd daarmee ook op een wat lager
niveau tegen willekeurig optreden door de overheid. Kan niet zomaar
lastig gevallen worden en dat is fijn voor ons. Wij voelen dat in NL niet zo,
maar genoeg landen waar je het wel merkt als overheid willekeurig tegen
je kan optreden. Dat betekend dat het algemeen belang van het strafrecht
is dat: het gaat erom dat het systeem zij die schuldig zijn weet aan te
pakken en zij die schuldig zijn laat gaan en zelfs überhaupt niet lastig van.
Daar is dit echt een grondprincipe en dat is in het algemeen belang.
Onschuldpresumptie in een zaak wel dilemma, maar niet voor
strafrechtspleging in het algemeen.
Recht op privéleven (art. 8 EVRM; volgt uit systeem WvSv)
8-1 EVRM: “Een ieder heeft recht op respect voor zijn privé leven, zijn familie- en
gezinsleven, zijn woning en zijn correspondentie.”
Belangrijk:
Speelt bij vrijwel alle dwangmiddelen
Wat betekent/is privacy?
o Onmogelijk daadwerkelijk compleet te formuleren. Kan wel kenmerken
geven:
Bescherming dat anderen toegang hebben tot jouw persoon.
Bescherming tegen toegang tot jouw domeinen en bezittingen.
Denk bijv. je woning.
Bescherming tegen toegang tot informatie over jouw.
Alleen individueel of ook algemeen belang bij bescherming privacy van burgers?
Er zijn 3 waarden.
o Privacy voor wie: individuen, groepen, de gemeenschap. Autonomie en
eigen identiteit te ontwikkelen.
Persoonlijk belang: Om je vrij en veilig te voelen. Om op jezelf te
zijn. Ook om je waardigheid te beschermen. In zekere zin: heer en
meester over je eigen
Groepen
Als groepen geen privacy zouden hebben, zou het heel
moeilijk zijn om aan groepsvorming te doen. Vooral als de
groep minder wordt gewaardeerd in de maatschappij. Denk
van homo’s in Rusland alleen door privacy kunnen ze steun
bij elkaar vinden, groeperen en sterker worden en dus
opkomen voor hun eigen zaak.
Voor de maatschappij als geheel
Zonder privacy kan je niet een maatschappij hebben zoals
wij zijn. Dan zal de economie zwakker zijn, dit komt omdat
privacy zorgt dat bepaalde omgangsvormen worden
gehanteerd. Dat we bepaalde houding kunnen aannemen als
we in bepaalde context zijn.
o Niets te verbergen? Onzin! Zelfs schadelijk voor functioneren
maatschappij.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Rechtenstudent1993. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 51662 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen