Communicatie, psychologie en gedragsbennlloeding Periode 4
HC: 1 Gedrag en gedragsbennlloeding 23-02-2017
* Waarom geven we instructe en begeleiding?
- Je wil gedragslerandering teweeg brengen door info te geven en mensen inzicht geven in een goede
mondhygiëne.
* Welke processen spelen daarbij een rol?
- Leertheorieën.
- Afstemming op de pt.
- Begrijpen van gedrag: waarom volgen pt advies wel/niet op? Welke invloed heef de H daarop en welke
invloed heef de pt daarop?
- Theorieën oler gedrag.
* Gedrag wordt bepaald door:
- Psychologische factoren
- Sociale factoren
- Biologische factoren
o Genetsch
o Hormonen
o Hersenen (neuropsychologie)
* Gedragsdeterminanten:
- Oorzaken van bepaald gedrag een verklaring bedenken.
aar die verklaring is niet altjd juist en soms te snel beoordeeld.
En dit proces van verklaringen zoeken gebeurt vaan onbewust. Bv. vooroordelen.
* Beoordelingsfouten:
- Selectef en actef waarnemen, waarbij we vaak info zoeken die overeenkomt met onze ervaringen en
verwachtngen. [zie HC karakteristeken jaar 1].
* Beheersingsoriëntate Locus of control:
- Hoe ervaart iemand de controle over zijn eigen leven en de gebeurtenissen daarin?
o Interne oriëntate = ik heb zelf controle en invloed.
o Externe oriëntate = machteloze houding.
- Welke invloed zou dit hebben op info zoekend gedrag?
- Zou info ook van invloed kunnen zijn op de mate van beheersingsoriëntate?
Hoge distnctviteit Externe attributie
Hoge consensus
Lage consistente
Lage distnctviteit Interne attributie
Lage consensus
Lage consistente
- Vb. interne atribute iedereen heef een toets gehaald en jij alleen niet.
- Vb. externe atribute iedereen heef de toets niet gehaald (het ligt dus niet aan mij maar de toets was te lastg).
* Theorieën:
- Hoe leren mensen?
o Conditonering en modeling zie HC uit kinderthk, hieronder.
- Waardoor kan gedrag verklaard / begrepen worden?
o Gedragsverklaring modellen.
- Waarmee kan gedrag veranderd worden?
o Gedragsverklaringsmodellen.
1
,● Attitude = houding, de opvatng v/d mensen ten aanzien van allerlei zaken.
o Cognitie = het vermogen tot kennisverwerving door waarneming en het verwerken van de
daarmee opgedane informate door het denken.
o affectie = (van het Latjnn ‘iets met iemand doen, iemand aangedaan doen zij’) of genegenheid zijn positeve
emotes of gevoelens die voortvloeien uit erkenning van iemands eigen waarden in het karakter
van een ander, meestal in de context van relates tussen mensen of levensgezellen.
o gedragsintentie = bereidheid of voornemen om bepaald gedrag te vertonen.
- attude is een belangrijke determinant van gedrag. Zowel pt als behandelaar.
- Professionele attude professioneel gedrag verhoogt de acceptate v/d voorlichtngsboodschap.
* Leertheorieën:
- Waardoor leren mensen? Waar komt gedrag vandaag?
o Klassieke conditonering
o Operante conditonering
o odeling
Leersituates
* Eigen efectviteit:
- Afomstg uit sociale leertheorie van Bandura.
- De waargenomen mogelijkheid het gewenste gedrag uit te voeren.
Welke rol speelt eigen efectviteit bij het aanleren van nieuw gedrag?
En welke rol bij een angstaanjagende boodschap?
* Nieuw gedrag leren:
- Leren heef tjd nodig.
- Leren gaat in kleine stapjes. = oeilijk
- Leren gaat met vallen en opstaan.
- Oude gewoonte nieuwe gewoonte.
2
,* otvate:
- Intrinsieke motvate = komt vanuit jezelf.
- Extrinsieke motvate = het tevreden stellen v/d verzorger. Bv. de TA raad ragers aan en je gaat dit gebruiken voor de TA.
- Waarom voeren de pt gedrag wel / niet uit?
* Gedragstheorieën:
VERKLARING: VERANDERING:
Sociaal cogniteve theorie Transtheoretsch model
Health belief model
Theory of planned behavior [= model voor beredeneerd gedrag]
* Gedragsverklarende theorieën:
- Theorieën die gericht zijn op het verklaren van gedrag.
1. Sociaal cogniteve theorie
2. Health belief model
3. Theorie of planned behavior [= een vervolg op Theory of Reasoned Acton]
Sociaal cognitiele theorie (Bandura):
Health Belief model [= HBM]:
o.a. gebaseerd op: Waardeverwachtngstheorie (Roter, 1966) Hypothese die ervan uitgaat dat het gedrag
voornamelijk wordt gestuurd door:
- Zowel de waarden die een individu toekent aan een doel.
- Als de inschatting l/d waarschilnlileheid dat een bepaalde actviteit bijdraagt aan het
bereiken v/h doel.
HB = gedragsverklaringsmodel: Bereidheid v/h gedrag wordt beïnvloed door:
- Waargenomen vatbaarheid (perceived susceptbility).
- Waargenomen ernst (perceived severity).
- Beoordeling van kosten en baten v/d ondernemen acte ( perceived benefts & barriers).
- demografsche, sociaalpsychologische, structurele en andere
achtergrond kenmerken van mensen (modifying & enabling factors).
- Prikkels (cues of actons) die aanzeten tot actes (triggers).
3
, * aar er zijn ook beperkingen… :
- Er wordt in deze theorie voornamelijk focus gelegd op negateve aspecten.
- Zijn gezondheidsopvatngen stabiel?
- Feitelijke omgevingsfactoren: zijn er beschikbare middelen en voorzieningen?
- Gewoontekarakter.
‘Het model loor beredeneerd gedrag’ = theory of reasoned action (Ajzen & Fishkein)
Theorie lan gepland gedrag = vervolg:
* Oefening theorie van gepland gedrag welke determinant wordt hier weergegeven?
1. Als ik op een feestje ben, vind ik het moeilijk om niet te roken.
- Eigen efectviteit.
2. ijn partner vindt dat ik moet stokken met roken.
- Subjecteve vorm.
3. Ik vind het belangrijk dat ik me gezonder voel als ik stop met roken.
- Attude.
4. Ik ben van plan om te stoppen met roken.
- Intente.
* Kortom:
- Er zijn een hoop theorieën voor het verklaren van gedrag.
- Er is niet een theorie die al het gedrag kan verklaren.
- Is gedrag wel volledig te verklaren.
- Begrijpen wij onszelf immers.
- Deze theorieën verklaren dus niet alles, maar geven ons inzicht in de factoren die van invloed zijn op gedrag.
* Gedragstheorieën:
VERKLARING: VERANDERING:
Sociaal cogniteve theorie Transtheoretsch model
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Leonora20. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.