Samenvatting 4.1 – Psychopathologie in
middle childhood & adolescence
Algemeen
• Meerkeuzevraag mailen voor de werkgroep
• Basisboeken belangrijk
Nabespreking vooral over ar8kelen
,Probleem 1 - Au-sme
Leerdoel 1: Hoe ziet de normale cogni3eve ontwikkeling van een kind eruit?
Basisboek DeHart H9
Preschoolers
- Ac8eve deelnemers in hun eigen ontwikkeling, constant op zoek naar algemene
patronen en regels
- Samenwerking tussen de ontwikkelingsmogelijkheden van het kind en de omgeving
- Specifiek vs algemeen
- Cogni8eve limita8es:
o Centrisme à Een onderdeel van de informa8e centraal stellen, wanneer
meerdere belangrijk zijn à Moeite met het integreren van meerdere stukken
informa8e
o Appearance-reality problem à Onderscheid maken tussen voordoen en
werkelijkheid
o Regula8e van aandacht en geheugen à Geheugen wordt steeds beter maar
moeite met het toepassen van bepaalde strategieën
Preschoolers redeneringsmogelijkheden
Piaget à Pre-opera8onal period à 2 tot 7-jarige kunnen in deze leeJijd nog niet logisch
redeneren à Niet volledig ondersteund door de wetenschap
- Causaliteit
o Redena8e van jonge kinderen is meer volwassen over onderwerpen waarmee
ze bekend mee zijn, dan met onbekende onderwerpen à Preschoolers
kunnen dus goede uitleg geven als het simpel en bekend is
- Levende en niet levende dingen
o Piaget à Animism à Preschoolers hebben de neiging om niet levende
dingen leven toe te schrijven. à Niet volledig door de wetenschap
ondersteund, ze vinden het vaak las8g om de grens te zien tussen levend/niet
levend (dieren wel, planten niet)
§ 3 jaar à Levende dingen bewegen op zichzelf, niet levende dingen als
resultaat van externe krachten
§ 4 jaar à Basis maar niet complete theorie van biologie, levende
dingen groeien en niet levende dingen niet, reproduc8e en dat
babydieren bij hetzelfde soort horen
§ 6 jaar à meer consistent, specifiek en coherent
- Kwan2teit/hoeveelheid/getallen
o Piaget à concept of conserva8on à Het idee dat de hoeveelheid hetzelfde
blijJ, ook al veranderd de vorm of uiterlijk à Kinderen begrijpen dit pas goed
8jdens de midden-kinder8jd, ze leren de concepten een voor een.
§ Hoeveelheid vloeibaar volume blijJ hetzelfde ook al wordt het in
verschillende potjes gegoten à Dit leren ze het eerste
§ Hoeveelheid nummers blijJ hetzelfde ook al veranderd de volgorde à
Rond 4 jaar ontwikkelt de basis, beetje begrip van aJrekken en
optellen bij kleine getallen (kwalita8eve regel), rond 6-7 volledig
ontwikkelt (kwan8ta8eve regel)
, • Leren tellen à 2-3 jaar - moeite met meer dan ¾ objecten
tellen, alles is telbaar, 3.5/4 jaar – laatste getal dat je zegt is het
totaal, 5 – volgorde van objecten tellen maakt niet uit
§ Hoeveelheid massa blijJ hetzelfde ook al veranderd de vorm
§ Hoeveelheid lengte blijJ hetzelfde ook al veranderd de vorm
• Nog niet volledig ontwikkelt bij preschoolers
- Kern à Kinderen kunnen wel nieuwe cogni8eve skills leren, maar waarschijnlijk
niet als het kind nog geen cogni8ef framework heeA voor de skills.
Preschoolers redenering over classifica8e en logische rela8es
Piaget à Focuste op drie skills, maar onderscha^e de competen8es van jonge kinderen
- Classifica8e à Mogelijkheid om dingen te sorteren op eigenschappen, zoals groo^e
of vorm
o Baby’s doen dit met reageren op s8muli met dezelfde eigenschappen
o Peuters doen dit soms, maar niet consistent
o Rond 3 jaar kunnen ze simpele regels volgen en bij 4 jaar ook makkelijk
switchen naar een nieuwe regel
o Rond 5 jaar lijken kinderen simpele classifica8es te kunnen maken op een
dimensie (bv kleur of vorm), tweedimensionaal is aan te leren maar uit
zichzelf doen ze het niet
- Seria8on à Mogelijkheid om dingen op een logische volgorde te ordenen, zoals van
groot naar klein à Preschoolers vinden dit nog moeilijk door het appearance reali8y
probleem
- Transi8eve inferen8e à Mogelijkheid om de rela8e tussen twee objecten te zien bij
de respec8evelijke rela8e met een derde iets à Dit is voor preschoolers moeilijk,
doordat ze nog gecentreerd denken
Preschoolers aandacht en geheugen mogelijkheden
- Verwerken van informa8e à Eerst komt het binnen in sensory register (zintuigelijke
info) à Dan kortetermijngeheugen of werkgeheugen à Dan gedeeltes naar
langetermijngeheugen
- Sensory à Werkgeheugen = aandachtsvaardigheden
- Werkgeheugen à langetermijngeheugen = geheugenvaardigheden
- Jonge kinderen scannen meer informa8e dan dat ze nodig hebben, lukt nog niet om
aandacht georganiseerd en effec8ef te sturen
- Mogelijkheden en limita8es
o Wel recogni8on memory en free recall (spontaan herinneren)
o Nog niet veel aeeeldingen/nummers onthouden, nog geen
geheugenstrategieen aangeleerd
Sociale cogni8e
à Begrip van de sociale wereld
- Preschoolers leren in deze periode hoe anderen denken en zich voelen, wat hun
mo8even en bedoelingen zijn en wat ze gaan doen
- Gaan begrijpen dat anderen soms anders denken dan zijzelf, waardoor ze beter
kunnen communiceren
, - Cogni8ef centrisme à Eigen gedachten centraal, bijvoorbeeld dat iedereen hetzelfde
weet en doet zoals zij dat doen – vooral bij 3-jarige
o Rond 6 jaar is het denken niet meer centris8sch
- Ontwikkelen van communica8e skills laat een vermindering in centrisme zien
Theorie of mind
Basisprincipes bij kinderen om TOM te ontwikkelen:
- Bewust dat gedachten/minds bestaan
- Bewust dat gedachten een link hebben met de fysieke wereld
- Bewust dat gedachten apart en anders zijn dan de fysieke wereld
- Bewust dat gedachten objecten/gebeurtenissen correct en incorrect kan laten zien
- Gedachten interpreten ac8ef emo8es en werkelijke gebeurtenissen
Leerdoel 2: Wat is au3sme?
Basisboek Wick H12
Au8smespectrumstoornis
Problemen in sociale interac8e en communica8e en beperkte en herhalende
stereotyperende patronen van belangstellingen en ac8viteiten. Daarnaast dienen de eerste
kenmerken zichtbaar te zijn in de vroegste ontwikkelingsfasen
DSM-criteria Au8smespectrumstoornis – ASS
1. Kwalita8ef aanhoudende beperkingen in de sociale interac8e en communica8e in
meerdere situa8es
- Sociaalemo8onele wederkerigheid
o Problemen met taalbegrip en taalgebruik, zoals het niet begrijpen van
uitdrukkingen en flexibel aanpassen van taal
o Vanaf baby8jd zichtbaar, vooral met leeJijdsgenoten
- Non-verbale communica8e
o Vertraagde ontwikkeling in het volgen van hoofdbewegingen, spiegelen en
gedeelde aandacht
- Ontwikkelen, behouden en begrijpen van rela8es
Verschillende types in gebrek aan wederkerigheid sociale interac8e
- Klassieke/afzijdige type à Dit type kind lijkt onverschillig in contact en kinderen gaan
erg op in hun eigen stereotype bezigheden, geen gedeelde aandacht en voorlopers
van theory of mind ontbreken
- Passieve type à Kinderen gaan zelden opzoek naar contact, maar accepteren wel
toenadering van anderen
- Ac8ef-bizar type à Kinderen zoeken zelf wel contact, maar doen dit op een
onaangepaste manier (egocentrisch, repe88eve en bizarre manier)
2. Beperkte en zich herhalende patronen van gedrag, belangstellingen en ac8viteiten
- Bovenma8ge belangstelling voor bepaalde onderwerpen
- Houden rigide vast aan rou8nes
- Stereotyperende of repe88eve motorische bewegingen, gebruik van voorwerpen of
spraak
- Hyper of hyposensi8ef (Over- of onder gevoelig voor zintuigelijke prikkels)
