6.4.6 John Locke
- Eerste die aansluit bij het model van de moderne rechtsstaat.
- Probleem met Hobbes: het stilzwijgend instemmen van de massa brokkelt op
een gegeven af. Heerser probeert zijn macht dan te behouden despotisme.
o Locke vervangt de stilzwijgende instemming met een verkiesbaar
parlement. Parlement moet het volk vertegenwoordigen.
Volkssoevereiniteit, hoogste macht bij het volk.
Niemand staat boven de wet.
- Locke vult Hobbes aan op de taken van de staat:
o Hobbes: bescherming en veiligheid m.b.t. lijfsbehoud.
o Locke: ook bescherming van particuliere eigendom.
Natuurrecht volgens Locke.
- Alles van de Aarde is in het begin gemeenschappelijk door God gegeven.
o Pas wanneer ik het pak, is het van mij.
- Omdat mijn lichaam mijn bezit is, is de arbeid die ik ermee verricht ook van mij
o Hetzelfde geldt voor de vruchten van mijn arbeiders die ik in dienst heb.
- Verbod op verspilling.
o Want God heeft het niet zo bedoeld.
o Niet meer toe-eigenen wanneer er niet genoeg overblijft voor anderen,
of wanneer het schade aan anderen toebrengt.
- Natuurtoestand: te weinig mensen die dit zouden overtreden volgens Locke.
o Geen behoefte aan een absoluut heerser die de regel handhaaft.
o Er heerst vrede.
- De weinige mensen die de regel toch overtreden noodzaakt anderen om een
overheid in te stellen met een zo groot nodige macht om hun persoon en
eigendom te beschermen.
- Natuurtoestand is evenwichtig, niemand eigent meer toe dan nodig is.
o Wat men niet kan verkrijgen, kan men altijd nog ruilen.
- Geld gooit roet in het eten, kan namelijk niet bederven, dus kan worden
opgepot in tegenstelling tot vruchten etc.
o Weg open tot ongelimiteerde eigendomsvermeerdering.
- Op zich vind Locke dit niet erg, zolang anderen daardoor niet worden
belemmerd in hun overleven.
- Stel je hebt geen land, kun je altijd nog je arbeid verkopen, de vruchten zijn
weliswaar van de eigenaar, maar met het geld kan je altijd nog overleven.
o Lang leve de vrijemarkteconomie.
, 6.4.7 Jean-Jacques Rousseau
- Breekt van de twee vorige contractfilosofen.
o Hun natuurtoestanden slaan de plank volledig mis.
o Streven naar rijkdom is geen eigenschap maar ingegeven door
maatschappelijke omstandigheden (cultuur).
Rousseaus natuurtoestand
- Mensen zijn van nature lui.
o Natuurlijke omstandigheden: niks anders dan primaire behoeften.
- Pas wanneer er dwingende omstandigheden zijn (rampen, schaarste) dan
wordt de rust verstoord en gaan mensen zich aanpassen aan nieuwe
omstandigheden.
o De arbeid die hieruit volgt vereist aanpassing en intensiveert relaties
tussen elkaar.
o Dit creëert een cyclus: de relaties creëren steeds meer behoeften die
dan ook weer bevredigd moeten worden.
Vervreemding
- Natuurmens heeft aan zichzelf genoeg.
- De maatschappelijke mens die ontstaan is, heeft behoeften die van nature
vreemd zijn aan hem (aangeleerd door de maatschappij, relaties).
o Deze verwijdering van de natuurtoestant heet vervreemding.
- Al deze aangeleerde behoeftes, verwijderd van hun eigen natuurlijkheid,
leiden ertoe dat men leeft in een schijnwereld.
o Gekenmerkt door sociale ongelijkheid (Roussea houdt van gelijkheid).
- Niemand is hiervoor erin geslaagd een ware natuurtoestand te beschrijven.
o Steeds namen mensen onvoldoende afstand van de bestaande orde.
o Pas wanneer men zich daar helemaal los van maakt, kan men van de
natuurtoestand een beeld krijgen.
Terug naar de natuur
- Probeerde vervreemding te ontkomen.
o Gaat op het platteland leven, in de bossen.
- Natuurmens is gezond en sterk, beter dan andere dieren.
o De moderne mens is geholpen door technieken ziek en zwak geworden
o Zal het zoiezo verliezen van de natuurmens.
Ongelijkheid
- De verschillen tussen mensen die we nu zien, worden deels veroorzakat door
alle verschillende opvoedingen die er zijn in de wereld.
o De verschillen zijn veel kleiner bij de natuurmens, daar is alles
eenvoudig. Iedereen, ook dieren, voeden zich, en leven hetzelfde.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KevinKlinkspoor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.