Samenvatting
Samenvatting NOVA: Hoofdstuk 16 Kern- en Deeltjesprocessen
- Vak
- Natuurkunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Hoofdstuk 16: 'Kern- en deeltjesprocessen', uit NOVA Natuurkunde voor vwo 6, alle zes paragrafen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
5 beoordelingen
Door: igorbaczek04 • 2 jaar geleden
Door: KienGajer • 3 jaar geleden
Door: lj23395 • 3 jaar geleden
Door: kk2008kazuto • 4 jaar geleden
Door: josefiendevostnc • 5 jaar geleden
Goed, maar veel spelfouten
Voorbeeld van de inhoud
NatuurkundeHoofdstuk 16: Kern- en deeltjesprocessen
16.1 Subatomaire deeltjes detecteren
Subatomaire deeltjes betrapt
Elementair deeltje: niet verder opgebouwd uit andere deeltjes (bijv. e -).
o Een foton is een wisselwerkingsdeeltje (zie par. 6).
We kunnen de deeltjes ‘zien’ (niet echt) door de invloed die ze hebben op
de omgeving. Uit deze ‘wisselwerking’ kun je de eigenschappen van de
deeltjes eruit halen.
Bellenvat: een vloeistof die bijna kookt. Doordat een deeltje met lading
door de stof gaat, begint de stof op die plek te koken. Je ‘ziet’ zo het
deeltje. Door een magneetveld op het vat te zetten kun je de richting
veranderen, waarna je de snelheid en lading van het deeltje kan bepalen.
Geladen deeltjes waarnemen (Sporen analyseren)
Een positron is een antideeltje van een elektron.
Een foton komt in contact met een atoomkern, vervolgens krijgt men
paarproductie: er ontstaat een elektron en een positron. De positron spint
naar links, de elektron naar rechts (afbeelding 2, blz. 170).
o Vervolgens annihileren het elektron en de positron elkaar. Er
ontstaan twee fotonen.
o Uit een foton ontstaat weer een elektron-positron paar etc.
Elektron en positron herken je dus aan de richting van de spin. De
lorentzkracht (van het magneetveld) op een elektron is namelijk
tegenovergesteld aan die van op de positron.
o De spin wordt heel sneller kleiner: verlies van energie.
Calorimeters: om hele snelle deeltjes te meten, ze absorberen zo goed
mogelijk alle energie van de deeltjes.
Zie voorbeeldopgave 1, blz. 171.
Ongeladen deeltjes waarnemen
Fotonen met te weinig energie geven geen paarproductie. Deze fotonen
detecteer je via het foto-elektrisch effect.
Neutronen wisselwerken met kernen waardoor geladen deeltjes ontstaan,
die je kunt detecteren.
Sommige ongeladne deeltjes zijn instabiel en vervallen in geladne deeltjes,
die je kunt detecteren.
Moderene methoden
, Dradenkamer: een met gas gevulde ruimte, waarin een aantal parallelle
draden zich bevinden tussen twee geleidende platen. De draden zijn
positief (anode), de platen negatief (kathode). KNAP.
o Wanneer een deeltje binnenkomt ioniseert een deeltje waardoor de
rest gaat ioniseren, dit vangen de draden op en via een stroom
wordt dan de distortie gemeten. Via deze gegevens kan de baan
van het inkomende deeltje (incl. snelheid) worden gereconstrueerd.
Halfgeleiderdetector: te vergeleiken met een lichtgevoelige chip in een
camera. Een inkomen deeltje raakt de plaat en maakt elektronen vrij. Door
deze te meten weet je wat de energie van het inkomende deeltje moet zijn
geweest. Voordeel: vaste stof en minder energie benodigd.
Scintillatietellers: wanneer een deeltje voor ionisatie zorgt zenden deze
speciale stoffen licht uit. Ze zijn zeer gevoelig en snel. Vaak in combinatie
met andere detectoren. Wanneer deze snel iets meet, kan hij andere
detectoren ‘aanzetten’. Het spoor van de deeltjes kan niet echt goed
worden gereconstrueerd hiermee.
16.2 Deeltjesversnellers
Het goudfolie-experiment
Nucleonen: kerndeeltjes.
Experiment waarbij fotonen werden gestraald op een vel goudfolie.
Onderzoekers werden verbaasd door het feit dat de straling zowel
terugkaatste als erdoorheen ging.
Atomen moeten dus wel grotendeels legen ruimte zijn.
Structuur van de kern
Hoe blijven protonen bij elkaar? Die moeten toch via de coulombkracht
worden weggekaatst?
o Op kleine schalen geldt de kernkracht die sterker is dan de
coulombkracht waardoor het hele zooitje bij elkaar blijft.
Door neutronen (zonder lading, dus geen coulombkracht) op protonen af te
schieten en vervolgens hun baan te bekijken, is de invloed van de
kernkracht af te leiden.
Kosmische straling
Natuurlijke bron van hoogenergetische deeltjes. Straling uit de ruimte.
Neutrino: zeer kleine massa, ongeladen deeltje.
Muonen: zelfde lading als een elektron, reageren ook zwaarder. Zijn 200x
zwaarder en instabiel.
o Alles vanuit de ruimte zijn primaire kosmische stralen.
Nadat deze in contact zijn geweest met de atmosfeer, geven ze
vervalproducten. Dit zijn de secundaire kosmische stralen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KevinKlinkspoor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 58993 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen