Samenvatting
Samenvatting NOVA: Hoofdstuk 13 Gravitatie
- Vak
- Natuurkunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Hoofdstuk 13: 'Gravitatie', uit NOVA Natuurkunde voor vwo 6, alle vijf paragrafen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: ayentatli • 5 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
NatuurkundeHoofdstuk 13: Gravitatie
13.1 Gravitatiekracht
Zwaartekracht en gravitatiekracht
Zwaartekracht/valversnelling niet op elk hemellichaam hetzelfde.
De aantrekkingskracht tussen massa’s onderling (zelfs tussen twee stoelen
in een lokaal) heet de gravitatiekracht:
m1 · m2
F g=G ·
r2
o Fg de gravitatiekracht in newton (N);
o m1 en m2 de massa in kilogram (kg);
o r de afstand tussen de zwaartepunten van de twee massa’s in meter (m);
o G de gravitatieconstante (tabel 7).
Denkfout: de Aarde en de maan worden even hard door elkaar aangetrok-
ken. Maar de aarde wordt minder naar de maan toegetrokken dan de
maan naar de aarde. Dat klopt. De massa speelt namelijk mee in F = m · a.
Situatie waarbij het om een grote massa (M) en een kleine massa (m)
gaat:
M ·m
F g=G ·
r2
Een zwakke kracht
Je hebt relatief veel massa nodig om van de gravitatiekracht iets te
merken. Het is een zwakke kracht.
Bovendien heeft het geen afstotent effect zoals bijv. bij de elektrische
kracht. Het is slechts een aantrekkende kracht.
Valversnelling
Er geldt op het aardoppervlak Fz = Fg. Hieruit volgt een uitdrukking voor g:
M
g=G·
R2
Zie voor de afleiding voorbeeldopgave 2 op blz. 69.
o Dit kan dus ook toegepast worden op andere hemellichamen.
Dit kan gebruikt worden om bijv. ijzererts te vinden door kleine variaties te
meten in de valversnelling.
, 13.2 De derde wet van Newton
Actie en reactie: derde wet van Newton
De gravitatiekracht van de maan op de aarde is hetzelfde als die van de
aarde op de maan. Dit komt door de derde wet van Newton.
Derde wet van Newton: een kracht geeft eenzelfde tegenkracht in de
andere richting:
⃗
F A op B=− ⃗
F B op A
De eerste kracht is ook wel de actiekracht. Het gevolg de reactiekracht.
In de ruimte
Astronauten: als ze iets weggooien krijgen ze dezelfde kracht terug.
Raket: duwt tegen het gas, gas duwt de raket omhoog.
Systemen en krachtenparen
In de vierde klas keek men steeds naar één systeem. Was de resultante
kracht gelijk aan nul, dan was er ook geen versnelling.
Dat er beweging komt vanuit de derde wet van Newton klinkt dus raar:
immers, zouden de twee tegengestelde krachten elkaar niet moeten
opheffen (eerste wet van Newton)?
o Dat zou correct zijn als we het over één systeem hebben. Alleen, bij
de derde wet spreken we altijd over twee systemen.
o De twee krachten vormen een krachtenpaar: je kan ze niet
samenvoegen tot één resultante, vanwege de twee aparte
systemen.
Bijvoorbeeld afb. 7: elke leerling is één systeem. De ene kracht werkt op
de ene persoon, de andere op de andere. Ze heffen elkaar niet op, want ze
werken beide op een ander systeem.
Nog een struikelblok: als ik als astronaut duw op een pen. Waarom ga ik
dan niet met dezelfde versnelling de andere kant op zoals de pen dat
doet?
o Dat komt door gewicht. De kracht is gelijk, alleen is de astronaut
vele malen zwaarder waardoor deze een kleinere versnelling krijgt.
Daarom blijft de astronaut nagenoeg ‘staan’, terwijl de pen
wegbeweegt (voorbeeldopgave 3, blz. 72).
Impulsbehoud (opdracht 13)
Impuls (p) wordt behouden bij elk actie-reactie koppel:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KevinKlinkspoor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 58993 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen