PKV 100 ziektebeelden
Anaemie (microcytair + macrocytair)
Klachten:
- Moe en zwak
- Snel kortademig bij inspanning
- Duizeligheid
- Hartkloppingen
- Zweten
- Hoofdpijn
- Oorsuizen
- Bleekheid
- Pijn op de borst
- Cyanose
- Koude houden en voeten
- Gebarsten mondhoeken
- Tintelingen in handen
Vragen naar:
- Recent bloedverlies
- Vrouw: menstruate
- Voedingspatroon (vit B12/foliumzuurdefciente) (veganisme)
- Medicate
- Maag verkleinend operate
Lichamelijk onderzoek:
- Abdomen (boven de 50: coloncarcinoom)
- Gewicht
- Icterus
- Lymflieren
- Vergrote lever/milt
Aneurysma Aortae
Risico:
- Oudere leefijd
- Roken
Klachten:
- Geen
- Kloppend gevoel in bovenbuik (abdominale)
- Scheur: fauwvallen/bleek; acute pijn buik/onderrug
Lichamelijk onderzoek:
- Abdominaal onderzoek
Angina Pectoris (typisch + atypisch)
Stabiele AP:
- Drukkend gevoel/pijn op de borst
- Uitlokkende factoren: inspanning, emotes, warmte/kou
- Klachten gaan weer weg in rust
Lichamelijk onderzoek:
- Palpate pols
- Bloeddrukmetng
1
, - Auscultate hart:
o Frequente
o Ritme
o Souffles
- Auscultate longen:
o Crepitates die niet verdwijnen door hoesten (passend bij hartalen)
Instabiele AP:
- Drukkend gevoel/pijn op de borst
- Ook in rust
- dyspnoe
Risicofactoren uitvragen:
- Roken, DM, hypertensie, positeve familieanamnese, hypercholesterolemie
Lichamelijk onderzoek instabiele AP:
- pols (frequente, ritme) (een bradycardie past bij een onderwandinfarct);
- bloeddruk (lage systolische tensie < 90 tot 100 mmHg past bij cardiogene shock en/of onderwandinfarct);
- een geringe polsdruk (grofweg minder dan 25 mmHg verschil tussen systolische en diastolische bloeddruk) (past
bij ACS);
- auscultate van het hart: tonen, souffles, pericardwrijven (in het kader van de diferenttile diagnostek; een recent
ontstane souffle past bij een ACS; pericardwrijven past bij pericardits, maar kan ook bij een transmuraal infarct
voorkomen);
- auscultate van de longen: reutelgeluiden, crepitates (passend bij (beginnend) acuut longoedeem in het kader van
acute decompensate, maar deze zijn vaak pas na enkele uren hoorbaar), nauwelijks of geen ademgeruis over de
basale longvelden (uitgebreid longoedeem);
- palpate van de thoraxwwand op de plek waar de pattint de pijn voelt, als de huisarts vermoedt dat er géén ACS is
(lokale druk die de pijn reproduceert pleit tegen ACS).
Kenmerken die het vermoeden van angineuze klachten op basis van coronairsclerose verder versterken zijn: uitstraling naar
linker of rechter arm, linker schouder, hals, kaak, epigastrio of rond xwifoïd of tussen de schouderbladen.
Kenmerken die tegen AP pleiten zijn: 17) scherpe pijn, in een beperkt gebied gelokaliseerde pijn, tntelingen, lokale drukpijn,
houdingsafhankelijke pijn en ademhalingsafhankelijke pijn.
Anorexwia Nervosa
Twee typen:
- Beperkend type: eet weinig/niet
- Eetbuien/purgerend type: hefige eetbuien en purgerende maatregelen (zelfopgewekt braken/laxwanta gebruik)
Anamnese:
- Ontkennen probleem
- Andere persoonlijkheidsstoornissen
- Amenorroe/oligomenorroe bij meisjes; wegblijven menstruate gedurende 3 opeenvolgende cycli.
- Algemene uitputng
- Osteoporose
- Maag- en darmklachten
- Hormoonafwijkingen
- Verminderde schildklierwerking
- Verminderde stofwisseling
- Depressie, angststoornissen, dwangstoornissen, persoonlijkheidsstoornis dwangmatg, vermijdend)
Lichamelijk onderzoek:
- BMI
- Dehydrate: turgor
- Beharing
- Erosie gebit (door braken)
- Lichaamstemperatuur (is lager)
- Verlaagde bloeddruk, vertraagde hartslag, hartritmestoornissen
2
, - Osteoporose
- Huidproblemen; schilferige huid, donsachtge beharing
Aortaklepstenose
Vernauwing doorstroom naar aorta vanuit linker ventrikel;
Door aortaklep aandoening
Geen symptomen
Lichamelijk onderzoek:
- Percussie: vergroot hart
- Bloeddruk: normaal
- Auscultate:
o Luide, vrij langgerekte, ruw, eerder schrapend dan schavend geruis te horen met een maxwimum tussen
de 2e en 3e rib rechts van het borstbeen (aortaklep)
o Geruis begint na de eerste toon, is maxwimaal luid in het midden van de systole, en eindigt voor de
tweede toon:
Systolisch crescendo-decrescendo geruis
Appendicits
Klachten:
- Pijn rechts in de onderbuik
- Koorts
- Misselijk/braken
- Diarree
- Buikpijn begint rond navel en na paar uur verplaatsing naar rechter onderbuik
- Eetlustvermindering
Lichamelijk onderzoek:
- Algemene toestand (dehydrate)
- Bepaling bloeddruk en pols (let op dreigende shock)
- Temperatuurmetng (verhoging)
- Abdomen:
o Peritoneale prikkeling (percussiepijn, drukpijn, loslaatpijn, defense musculaire)
- Drukpijn rechter onderbuik
- Afwezige peristaltek
- Psoastest; op linkerzij, rechterbeen gestrekt naar achteren, pijn in rechteronderbuik
- Obturatortest; rugligging, rechterbeen gebogen (onderbeen evenwijdig aan bed), rechterbeen naar buiten
draaien, pijn in rechteronderbuik.
Aritmie (atrium fbrilate (AF), paroxwysmale supraventriculaire tachycardie (SVT))
Atriumfbrilleren:
1. Eerste aanval van atriumfirilleren: de aandoening is niet eerder bij de pattint vastgesteld. Het kan bij een enkele
aanval blijven, vooral als er sprake is van een uitlokkende factor zoals een infecteziekte. Het kan echter ook de
eerste manifestate van paroxwismaal atriumfbrilleren of het begin van persisterend atriumfbrilleren zijn. Het
beloop in de tjd moet duidelijkheid verschafen.
2. Paroxismaal atriumfirilleren : aanvallen van atriumfbrilleren, die binnen zeven dagen spontaan herstellen. Deze
aanvallen kunnen overdag ontstaan, bijvoorbeeld uitgelokt door inspanning, maar sommige pattinten krijgen juist
’s nachts, na stress of postprandiaal een aanval.4)
3. Persisterend atriumfirilleren : de aandoening bestaat langer dan zeven dagen. Wanneer de aandoening langer
dan een jaar bestaat op het moment dat besloten wordt om het beleid te richten op cardioversie, spreken
cardiologen van langdurig persisterend atriumfbrilleren.
4. Permanent atriumfirilleren : de aandoening bestaat langer dan zeven dagen en de ritmestoornis wordt door
pattint en arts geaccepteerd. Er wordt geen poging tot cardioversie (meer) ondernomen.
3
,Etologie AF: elke aandoening die leidt tot een verhoogde atriale druk. Hypertensie, coronaire hartziekten,
klepaandoeningen, hartalen, hypertrofsche cardiomyopathie, congenitale hartziekten, hyperthyreoïdie.
Klachten:
- Kortademigheid
- Verminderde inspanningstolerante
- Hartkloppingen
- Duizeligheid
- Wegrakingen
- Druk op de borst
- TIA of CVA
- AF: zeer variabel, hartkloppingen onregelmatg, verminderde inspanningstolerante, licht in hoofd, syncope,
angina pectoris, TIA/CVA
- SVT: hartkloppingen regelmatg, abrupt begin, abrupt einde, soms polyurie aan einde aanval
Uitlokkende factoren: kofe, alcohol, koorts, stress
Lichamelijk onderzoek:
- Bloeddrukmetng
- Auscultate hart: souffles, wisselende luidheid van de eerste hartoon (past bij atriumfbrilleren)
- Tekenen hartalen:
o hefende of verbreedde ictus cordis in linkerzijligging
o Overvulling: pulmonale crepitates, verhoogde CVD, oedeem
- AF: tachycardie (irregulair, inequaal), tekenen van hartalen (oedeem, gestuwde lever, crepitates over longen,
verhoogde CVD, ictus cordis buiten midclaviculairlijn), polsdefcit, souffles (klepafwijkingen)
- SVT: tachycardie, regulair ritme
Tachycardie: > 90 bpm
Bradycardie: < 60 bpm
Arteriits temporalis:
Hoge leefijd, genetsche predisposite, infecte. Is een systeemziekte.
Klachten:
- Hefige hoofdpijn (op de slapen)
- Pijn bij kauwen
- Pijn bij haren kammen
- Visusproblemen
- Koorts
- Moeheid
- Gewichtsverlies
- 50% heef polymyalgia rheumatca met als symptomen ochtendstjfheid in schouder, heup, nek en torso
Lichamelijk onderzoek:
- Actef bewegingsonderzoek van nek, schouders, heupen: let op pijn, beperkingen en de aanwezigheid van
krachtsverlies (myopathie)
- Perifere atrogene en tendinomyogene afwijkingen: gevoeligheid gewrichtskapsel van knie, pols en vinger-en
handgewrichten, zwellingen gewrichten
- Gevoeligheid, pijn of zwelling bij palpate arteria temporalis, verminderde pulsates arteria temporalis
- Temperatuur meten
Artrose:
Klachten:
- Pijn die toeneemt bij inspanning en afneemt bij rust
- Later kan pijn ook in rust optreden en ’s nachts
- Ochtendstjfheid tot half uur na wakker worden of na rust
- Loss of functon aangedane gewrichten
- Stjf/stram gevoel
4
, - Bewegingsbeperking/standsverandering
- Vochtophoping
- Verdikking PIP- en DIP-gewrichten
- Atrofe duimmuis
- Voornamelijk: handen, knieen, schouders, nek en heupen
LO
- Aangedane gewrichten pijnlijk bij palpate
- Crepitate aangedane gewricht
- Osteofyten voelbaar
- Vaak links-rechts symmetrie
Astma bronchiale:
Bij kinderen:
Anamnese:
- Ernst, duur en patroon luchtwegklachten:
o Piepende uitademing (kernsymptoom), hoesten, kortademigheid
o Frequente en duur episodes
- Aanwijzingen voor allergische prikkels
- Aanwijzingen voor niet-allergische prikkels:
o Persisterende klachten na virale luchtweginfecte
o Klachten bij blootstelling aan koude of vochtge lucht, mist, rook
o Klachten tjdens of na inspanning
- Roken (ouders/kind)
- familie
Lichamelijk onderzoek:
- aanwezigheid kortademigheid, intrekkingen, neusvleugelen, gebruik hulpademhalingsspieren, cyanose
- keel, neus en oren onderzoeken bovenste luchtweginfecte
- eczeem
- auscultate hart en longen:
o souffles, verlengd exwpirium en/of exwpiratoir piepen
Bij volwassenen:
Anamnese:
- piepende ademhaling, hoesten, kortademigheid
- klachten overdag en ’s nachts
- frequente en duur episoden
- voorgeschiedenis
- familie
- aanwijzingen voor allergische prikkels
- aanwijzingen voor niet-allergische prikkels
- roken
- benauwd gevoel
lichamelijk onderzoek:
- dyspneu, frequente ademhaling, gebruik hulpademhalingsspieren en stand van thoraxw
- auscultate longen: verlengd exwpirium en/of exwpiratoir piepen
- piepen vooral bij exwpirate. Bleke, gezwollen neusslijmvliezen wijzend op allergische rhinits
Normaalwaarden van de adem- en hartrequente bij volwassenen zijn 15 tot 20 respectevelijk 60 tot 100/min. In de GINA-
richtlijn hanteert men als grenswaarden voor een ernstge exwacerbate een ademhalingsfrequente > 30 en een
hartrequente > 120/min GGlobal Initatve for Asthma 2012].
Blaasmaligniteit
Klachten:
- hematurie
- geen pijn, heel soms verstoorde micte
5
