Essay Verpleegkundige zorg aan ouderen (OHBOV07) Klinisch redeneren bij ouderen
Mantelzorgers onder druk (hoofdstuk 24)
Alles voor dit studieboek
(14)
Geschreven voor
Hogeschool Gent (HoGent)
Professionele Bachelor Verpleegkunde
Zorg voor oudere volwassenen
Alle documenten voor dit vak (6)
1
beoordeling
Door: emiel_slimani • 9 maanden geleden
Verkoper
Volgen
PascalDeStoereKameleon
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
17. Dementie
17.1 Inleiding
● Dementie is een hersenaandoening met cognitieve stoornissen als gevolg.
● Het is een syndroom en geen specifieke ziekte; de ziekte van Alzheimer is de meest
voorkomende oorzaak, gevolgd door andere vormen zoals vasculaire dementie,
frontotemporale dementie, en dementie met Lewy-lichaampjes.
● DSM-5 gebruikt nu de term 'neurocognitieve stoornis' om de cognitieve stoornissen te
beschrijven als gevolg van een hersenaandoening.
● Cognitieve stoornissen bij dementie omvatten geheugenverlies, afasie, apraxie,
agnosie, stoornissen in uitvoerende functies, aandacht/concentratie en/of mentale
verwerkingssnelheid, en visueel-ruimtelijke of -constructieve vaardigheden.
○ geheugenstoornis: een verminderd vermogen om nieuwe informatie aan te
leren of zich eerder geleerde informatie te herinneren;
○ afasie: zich niet goed kunnen uitdrukken in woord of schrift en/of gesproken
of geschreven taal niet goed begrijpen;
○ apraxie: geen doelbewuste handelingen kunnen uitvoeren;
○ agnosie: geen objecten kunnen herkennen;
● Naast cognitieve symptomen treden vaak ook (neuro)psychiatrische symptomen op,
zoals depressie, angst, agitatie, agressief gedrag, wanen en hallucinaties.
17.2 Prevalentie
● De kwetsbaarheid voor dementie neemt toe met de leeftijd.
● Onder 65-plussers is het percentage 10-20%, boven de 80 jaar 40-50%.
● In 2030 wordt verwacht dat Nederland ongeveer één miljoen kwetsbare 65-plussers
zal hebben, waarvan bijna de helft een vorm van dementie zal hebben.
● Momenteel hebben ongeveer 270.000 mensen in Nederland dementie, en in Europa
zijn dit er 10,5 miljoen.
● De incidentie van dementie is lager bij 65-69-jarigen (2,1-2,4 per duizend inwoners) en
hoger bij 85-plussers (29,7-35,1 per duizend inwoners).
● De prevalentie van dementie onder 60-plussers in West-Europa wordt geschat op
6,9%, terwijl het onder 85-plussers aanzienlijk hoger is, namelijk zo'n 40%.
● Jonge mensen met dementie zijn zeldzaam, met een geschat aandeel van 0,1-0,5%
(12.000) van de 40-65-jarigen.
● De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie (70%), gevolgd
door vasculaire dementie (16%) en frontotemporale dementie (5-10%). Andere
vormen zijn zeldzamer, zoals dementie bij de ziekte van Parkinson (2%) en de ziekte
van Huntington (2%).
17.3 Anatomie en fysieke functies
17.3.1 Brein
● Hersenen zijn dynamisch en betrokken bij veel taken; klinische neurocognitieve
stoornissen bij dementie zijn vaak het gevolg van uitval van verschillende
hersenfuncties.
, ● Cognitieve en neuropsychiatrische stoornissen bij dementie maken anatomische
lokalisatie moeilijk in de klinische praktijk.
● Psychosociale gevolgen van dementie omvatten diverse (neuro)psychiatrische
symptomen zoals depressie, angst, agressie, persoonlijkheidsveranderingen, en
stoornissen.
Ziekte van Alzheimer
● Oorzaak nog niet volledig duidelijk, maar gepaard met afsterven van hersencellen en
eiwitophopingen (bèta-amyloïd en tau).
● Geleidelijke toename van functiestoornissen met aanvankelijk verlies van
kortetermijngeheugen, oriëntatie, en later ook langetermijngeheugen, abstract
denken, taalproblemen, en verminderd oordeelsvermogen.
● Diagnostiek op basis van MRI-scan toont atrofie van de hippocampus en de
hersenschors, evenals de aanwezigheid van amyloïdplaques en tau-tangles.
Vasculaire dementie
● Slechte doorbloeding in de hersenen leidt tot beschadiging en afsterven van
hersencellen.
● Klachten variëren afhankelijk van doorbloedingsproblemen, zoals traagheid van
informatieverwerking, loopstoornissen, parkinsonverschijnselen, en moeite met
urinecontrole.
● Diagnostiek op MRI toont lokale infarctgebieden en/of witte stofaantasting rond de
grote hersenventrikels.
Frontotemporale dementie
● Komt voor op jongere leeftijd (40-65 jaar) en begint met gedrags- en
persoonlijkheidsveranderingen.
● Opvallende atrofie van de frontotemporale hersenschors.
● Diagnose vaak vertraagd door toewijzing aan overspannenheid, depressie, of
relatieproblemen.
Lewy-bodydementie
● Gekarakteriseerd door specifieke eiwitophopingen genaamd Lewy-lichaampjes in
hersencellen.
● Begint vaak met stoornissen in uitvoerende functies, aandachts- en
concentratiestoornissen, en hallucinaties.
● Moet worden onderscheiden van parkinsondementie, waarbij vergelijkbare
eiwitophopingen voorkomen in subcorticale hersengebieden.
● Variabiliteit in dagelijks functioneren is opvallend, met fluctuaties in symptomen van
dag tot dag.
17.3.2 (Patho)fysiologie
● Hersenen, inclusief neuronen, axonen, dendrieten en synapsen, worden beïnvloed
door zintuiglijke prikkels en algemene biologische omstandigheden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper PascalDeStoereKameleon. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.