Samenvatting
Samenvatting Psychopathologie slides, boek
Dit is een samenvatting van het boek Abnormal Psychology van Comer (8e ed), en alle slides en uitleg van het vak Psychopathologie. Ik heb hiermee een 8 gehaald!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 96 pagina's
Voorbeeld 4 van de 96 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
10 beoordelingen
Door: sophiedekkers54 • 5 jaar geleden
Door: lauravanbragt • 5 jaar geleden
Door: fleurvanherwaarden • 5 jaar geleden
Door: crissy910 • 5 jaar geleden
Door: daisyvdknaap • 5 jaar geleden
Door: onzekerewaterman • 6 jaar geleden
Door: annesmolders • 6 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Stella BarenholzPsychopathologie 2016-2017
Hoofdstuk 1&2 – Inleiding en modellen
1. Wat is psychopathologie?
Psychopathologie (abnormale psychologie) is de wetenschappelijke studie van het psychologisch
disfunctioneren, met als doel om abnormale patronen van functioneren te beschrijven, voorspellen,
verklaren en veranderen. Klinische wetenschappers bestuderen en verklaren de fenomenen, en in de
klinische praktijk worden er behandelingen toegepast.
Een belangrijk uitgangspunt van deze studie is het boek DSM-V, om criteria te vinden voor verschillende
afwijkingen en stoornissen. Andere benamingen: maladjustment, emotionele verstoring, of mentale ziekte.
Allen beschrijven ze problemen die te maken hebben met het brein of de geest.
Het is moeilijk om problemen te kunnen defniiren als afwijkend. De beste manier om psychologisch
dysfunctioneren te benoemen is door de 4 D’s:
Deviance: is het gedrag afwijkend? Dit hangt af van de cultuur en norm, en specifeke
omstandigheden.
Distress: ervaart het individu leed of verdriet? Dit hoef niet negatief te zijn, eerder stress-
opwekkend.
Dysfunctin: is het gedrag zo disfunctioneel dat het een beperking voor een normaal leven is?
Danger: vormt de persoon een gevaar voor zichzelf of anderen (de omgeving)? Geldt niet voor
bepaalde afwijkingen zoals angststoornissen.
Hierbij moet men altijd kritisch denken. Het is moeilijk om te beslissen of bepaald gedrag zoals sociaal
drinken, winkelen of interneten de grens overschrijdt tussen ‘normaal’ en ‘afwijkend’. Vaak maakt de
maatschappij bepaalde criteria die het vervolgens toepast op individuele gevallen. Er is ook een overlapping
met een bepaalde excentriciteit, een ongewoon patroon van gedragingen.
Vraag: Hoeveel procent van de Nederlandse mannen en vrouwen zijn gediagnosticeerd met een psychische
stoornis?
Mannen: 43,4%
Vrouwen: 41,9%
Als men dit bekijkt over het afgelopen jaar ligt dit percentage natuurlijk veel lager, zo rond de 17%.
Wat is nu precies een behandeling? Een therapie wordt gedefnieerd als een procedure die ontwikkeld is om
abnormaal gedrag te veranderen naar meer normaal gedrag. Alle vormen van therapie hebben 3 essentiile
kenmerken (volgens theoreticus Jerome Frank):
1. Persoon die lijdt: hulp zoeken
2. Hulpgever: getraind en sociaal geaccepteerd
3. Meerdere contactmomenten tussen de cliint en hulpgever: verandering in emotionele status,
attitudes en gedrag bij cliint
De manier van therapie hangt af van de instelling, overtuigingen en werkwijze van de therapeut.
2. Psychopathologie door de jaren heen
a. Prehistorie: 500.000 jaar geleden
Men had hier het geloof dat pathologie kwam door een bezetenheid of straf door bovennatuurlijke krachten,
demonen of boze geesten. Het menselijk lichaam was in strijd tussen externe goede en kwade krachten. Bij
ernstige psychopathologie (hallucinaties of melancholie) werd men behandeld door:
Trepanatie: met een stenen instrument ging men een gat in de schedel boren om zo de boze geest
er uit te laten vloeien.
, Exorcisme: de duivelsbezwering zoals wij het kennen van horrorflms om demonen weg te drijven.
Dit werd gedaan door een shaman, een priester die bad, de slechte geesten toesprak en ze door
middel van rituelen wegjoeg.
b. Grieken en Romeinen: 500 v.C. – 500 n.C.
Filosofen en natuurkundigen boden verschillende verklaringen voor problemen, maar er was een algemeen
geloof dat er natuurlijke oorzaken waren voor afwijkingen. Een bekende flosoof en onderzoeker was
Hippocrates, die samen met Empedocles beweerde dat ziekten van het lichaam en de geest natuurlijke
oorzaken hebben. Hij ontwikkelde de humirenleer: de leer over de humores (lichaamssappen). Dit waren
vloeistofen die de mentale en fysieke gezondheid van iemand bepaalden.
Naam lichaamssap Eigenschap bij Eigenschap bij Naam karakter
evenwicht overvloed (persoonlijkheid)
Slijm Kalm Ongevoelig Flegmatisch
Zwarte gal Introvert Zwartgallig: depressief Melancholisch
Bloed Passie Te energiek Sanguinistisch
Gele gal Knorrig Opvliegend Cholerisch
Wanneer deze sappen niet in evenwicht waren, ontstonden er dus ziektes of stoornissen. De behandelingen
waren er daarom ook op gericht om de onderliggende lichamelijke pathologie te corrigeren door middel van
diiten of een leven van ascese leiden. Hierna waren flosofen zoals Plato en Aristoteles ook invloedrijk.
c. Middeleeuwen: 500 – 1350
Het geloof in bovennatuurlijke oorzaken kwam terug vanuit de prehistorie, met name de doctrine van
bezetenheid. Daarom verwierp de kerk ook de wetenschappelijke benadering. Tijdens deze tijd nam de
psychopathologie enorm toe, omdat het een zware tijd was met oorlogen, plagen en andere ziektes.
Massa krankzinnigheid
Tarantisme/chorea: kenmerk van Huntington waarbij men spastische bewegingen uit die lijken op
een soort dans
Lycantropie: geloof dat iemand door een weerwolf wordt bezeten
Om deze te behandelen werden de vroegere demonologische methodes gebruikt: trepanatie, exorcisme en
uitdrijvingen.
d. Renaissance: 1400 – 1700
De demonologische visie nam langzaam weer af. Een belangrijke spreker was de Duitser Johann Weyer die zei
dat de geest net zo ontvankelijk voor ziekte is als het lichaam. Voor pathologie werden de behandelingen
tevens humaner en respectvoller:
Verzorging thuis of in tehuizen of religieuze plaatsen
Door andere mensen in huis genomen
Gemeenschap richte mentale gezondheidsprogramma’s op
Krankzinnigengestichten: intentie was goed, maar door overbevolking een soort gevangenissen.
Hierdoor werden het uiteindelijk een soort atracties.
e. Vanaf 1800
Door verschillende hervormingen en de industriile opkomst werd de maatschappij en het individu
belangrijker. De visie dat mensen met afwijkend gedrag ziek zijn en recht hebben op een menselijke
behandeling werd geaccepteerd. Daarom werd de morele therapie geïntroduceerd. Ook werden er
modernere krankzinnigengestichten gebouwd die in de VS staathospitalen werden genoemd, omdat het
mentale instituties waren die door de regering werden gefnancierd.
2
, f. Laat 19e eeuw
Er was een ommekeer van de morele therapie-beweging en er ontstond een soort apathie tegenover
psychopathologie: men zei men een gevoelloze bedoeling dat afwijkend gedrag ongeneeslijk was. Bijkomend
viel de vooruitgang tegen en werden meer mensen ziek. Mogelijk oorzaken hiervan zijn geld- en stafekorten,
achteruitgang ‘recivery rates’ (hoeveel er herstellen), overbevolking, en vooroordelen. Men viel terug op de
oudere behandelingen zoals de lange-termijn hospitalisatie en psychiatrische ziekenhuizen (vooral in de VS).
Hierdoor verviel het idee van therapie en ontstonden er steeds slechtere levensomstandigheden in de
opvangcentra: dwangbuizen, handboeien, bedden met tralies, riemen,… om patiinten in bedwang te
houden. Er was een overbevolking en tekort aan medewerkers.
g. Vroeg 20e eeuw
Er ontstond enerzijds een somatogene perspectiee: dit legt de nadruk op het lichaam. De visie was dat
abnormaal functioneren een fysieke oorzaak heef, zoals vermoeidheid (Emil Kraepelin is hierbij een
belangrijke naam). De behandelingen gingen weer vooruit en men bouwde psychiatrische ziekenhuizen op
mooie terreinen in de natuur. Dit perspectief is vrij biologisch naar aanleiding van ontdekkingen (een
voorbeeld is de vondst van het verband tussen syflis en algemene parese/verlamming). Helaas verkreeg men
bij onderzoeken vaak teleurstellende resultaten. Ziekenhuizen probeerden verschillende dingen om ziektes
op te lossen: tanden trekken, amandelen verwijderen (tonsillectonomie), hydrotherapie (warme en koude
baden) en lobotomie (snede in het brein). Er werd zelfs sterilisatie toegepast zodat men niet meer kon
reproduceren.
Anderzijds was er het psychogene perspectiee wat de nadruk legt op de geest. De visie hier was dat
abnormaal functioneren een psychische oorzaak heef. Behandelingen hierbij:
Mesmer: hypnose voor de behandeling van hysterische stoornissen. Hij noemde dit mesmerisme en
kon zo symptomen zoals pijn, tinteling of verlamming oplossen. Pas toen hij werd verbannen uit
Parijs werd het hypnose genoemd. Bernheim en Liébault ging hierop verder en ontdekten dat ze
patiinten ook ervaringen konden induceren door middel van hypnose. Een mentaal proces –
hypnotische suggestie – kon zowel fysieke dysfunctie veroorzaken als doen verdwijnen.
Freud: psychoanalytische behandeling (ambulant/menselijker). Zijn focus lag op het onbewuste en
zijn behandeling bestond uit een gesprek waarbij de patiint zijn/haar problemen vertelt, en de
hulpgever doorvraagt om de oorzaak te vinden.
h. Laat 20e eeuw
Er ontstonden nieuwe maatschappelijke opvattingen door de grote technische vooruitgang: men was van
mening dat ‘ongeneeslijke’ patiinten gewoon terug in de maatschappij geplaatst moesten worden.
Behandelingen ondergingen ook vooruitgang door de ontdekking van nieuwe, efectieve psychotrope
medicijnen, drugs die de hersenen beïnvloeden en zo het gedrag of denkpatronen veranderen:
Antipsychotica: tegen psychoses
Antidepressiva: tegen depressiviteit
Antianxiolytica: tegen angst
Ook werd de deinstitutionalisatie belangrijker: men vond dat mensen minder snel opgenomen moesten
worden en dat er eerder sociaal gerichte psychiatrische principes gelden: een ambulante en rustgevende zorg
was beter. Een voorloper hiervan was de antipsychiatrische beweging in de jaren ’70, die rechtlijnig tegen de
principes van de psychiatrie stonden en de psychiatrie een pseudowetenschap noemden.
Mensen met mildere stoornissen zochten vroeger naar private psychotherapie, waarbij een patiint een
hulpverlener geld betaalt. Dit was echter alleen toegankelijk voor de rijken, maar na 1950 werd dit ook
mogelijk voor mensen met minder inkomsten. Tegenwoordig zijn er ook mogelijkheden zoals
gemeenschappelijke mentale gezondheidscentra, interventiecentra, familiecentra, en andere sociale
hulpverlening. Vaak komen mensen zonder stoornissen ook hierheen zoals problemen met huwelijk, school,
3
, familie, werk, … . Sinds 1950 zijn er ook centra opgericht voor specifeke stoornissen, zoals zelfmoordcentra,
drugscentra, eetstoornissencentra, klinieken voor fobiein en seksuele dysfunctie klinieken.
i. Heden
In de moderne wereld zijn er verschillende theoretische perspectieven met betrekking tot de
psychopathologie. De voornaamste behandelingen:
Uitgangspunt ambulante zorg: zo snel mogelijk terug in de maatschappij
Indien nodig kortdurende hospitalisatie, daarna ambulante psychotherapie en medicatie
Vermaatschappelijking van de zorg
Nadruk op preventie van stoornissen (zorgen dat ze niet verder ontwikkelen) en bevorderen van de
mentale gezondheid, door bijvoorbeeld pestprogramma’s op school of websites die hulp verlenen
o Programma’s proberen de sociale condities te controleren en de individuen die moeite
hiermee hebben te helpen
o Positieve psychologie: studie om positieve gevoelens, emoties en vermogens te verhogen.
Een voorbeeld is altruïsme stimuleren.
Multiculturele psychologie: het veld dat de impact van cultuur, soort, etniciteit en geslacht
onderzoekt op het gedrag en de gedachten – en focust op hoe zulke factoren een invloed kunnen
hebben op mogelijke oorzaken, verlopen en behandelingen van abnormaal gedrag
Toenemende invloed van zorgverzekeringen: de verzekering zal proberen om de kosten, oorsprong
en bereik van psychologische hulpdiensten te controleren.
o Sommige hulpverleners staan hier negatief tegenover: ze denken dat deze programma’s
foute behandelingen kiezen en dit kan gevaarlijk zijn bij zware stoornissen.
o Verzekering betaalt minder terug bij mentale stoornissen, en meer bij medicaties. Dit zorgt
voor nadelen bij mensen met stoornissen
Grote verscheidenheid aan hulpverleners
Dit is allemaal evidence-based practce: men gaat zich richten op praktisch onderzoek door groepen met of
zonder behandelingen te vergelijken en hier zo uitspraken over te kunnen doen. Dit is handig om de goede
behandelingen te bepalen. Een voorbeeld zijn de multidisciplinaire richtlijnen van de geestelijke
gezondheidszorg (GGZ).
Psychopathologie bevat verschillende beroepsmogelijkheden. Men kan de klinische wetenschap ingaan, om
zo wetenschappelijk onderzoeker te worden. Hier beschrijf, voorspelt en verklaart men psychische
stoornissen, en onderzoekt men de efectiviteit van psychologische behandelingen. De klinische praktijk is
ook een optie. Men kan dan aan de slag gaan als psycholoog of psychotherapeut om zo psychische
stoornissen te behandelen.
Na de studie psychopathologie is er dus een zeer brede waaier van mogelijkheden. Er is wel een verschil met
andere gebieden:
Psychopathologie: leer van de geestesziekten. Dit is vrij breed en behandelt zowel het biologisch als
psychologische model.
Psychiatrie: medische richting met als studie Geneeskunde. Hier is vooral de biologische benadering
belangrijk.
Klinische psychologie: focust op het psychologische model.
Na deze studies zijn er verschillende beroepen mogelijk die ook verschillen van elkaar:
Psycholoog: na je Bachelor en Master Psychologie zal je zo noemen, ook wel basispsychiliig.
GZ-psycholoog: na je Psychologie-studie. Deze gevolgopleiding duurt 2 jaar en bevat het veld van de
geestesziektes.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StellaBarenholz. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen