Deze samenvatting gaat over het vak SIV uit jaar 1, periode 2 IVK.
In de samenvatting staat de stof uit het boek beschreven en zijn de kennisclips samengevat. Ook zijn er 4 opdrachten uitgewerkt, zoals Bossche IVK model.
Hoofdstuk 1
1.1 veiligheid en andere grote thema’s
Toenemende egoïsme en afnemende tolerantie zijn enkele van de andere zaken die
Nederlander zorgen maken. Het gestegen belang van terrorisme en veiligheid lijk
veroorzaakt door de toegenomen internationale spanningen. ‘Veiligheid is weliswaar een
van de belangrijkste thema’s in onze samenleving maar nadrukkelijk in de context van nog
andere grote thema’s (bijv. ouderenzorg, gezondheidszorg, werkgelegenheid). Ook zien we
dat veiligheid niet enkel te maken heeft met beredeneerd ongevalsrisico of concreet
slachtofferschap. Maar ook met gevoelens van onbehagen en met onzekerheid over de
toekomst. Veiligheid is dus verbonden met gevoelend en emoties over grote thema’s.
Tegelijk is veiligheid ook gewoon ’s avonds weer ongeschonden thuiskomen.
1.2 doodsoorzaken en letsel
Volgens den Hartog ontstaat letsel als gevolg van een ongeval of doordat mensen zichzelf of
elkaar verwonden. Letsel ontstaat dus door externe oorzaken en zijn daarmee voor een
groot deel te voorkomen. Over het totaal gezien zijn dan privéongevallen de grootste
lestelveroorzakers, het gaat hier vaak om vallen.
Oorzaken van ziekte, letsel en dood worden vooral buiten het werkgebied van integrale
veiligheidskunde gezien. De drie conclusies die hieruit voortkomen zijn:
1. Veiligheidskundige zijn op de verkeerde plek aan het werk. Eerst kijken we dan naar
het begrip veiligheid. Veiligheid is de effectieve bescherming van mensen tegen
persoonlijk leed, uitgezonderd leed door ziektes waarvan geen directe uitwendige
oorzaak bekend is. Dit is logisch want indien een ziekte geen directe externe oorzaak
heeft, is het niet aannemelijk dat verbindingen tussen betrokken partijen kunnen
worden gelegd. En dit is juist de essentie van IVK.
2. De tweede conclusie is dat inzet niet afhangt van letsel en overlijdens. De
veiligheidskundige houdt zich vaak bezig met kwesties die meerdere slachtoffers
tegelijk (kunnen) maken, kwesties met een groter maatschappelijk risico dan een
enkele valpartij of sportblessure. Veiligheid is altijd een inspanning van velen.
3. Ten derde kan je concluderen dat integrale veiligheidskundigen hun werk erg goed
doen: op de terreinen waar zij actief zijn, komen weinig letsels en overlijdens voor.
1.3 ontwikkelingen
Vernetwerking is een belangrijke verandering voor veiligheid. De essentie is dat mensen
opgenomen raken in steeds dichtere en tegelijk verder reikende netwerken van
afhankelijkheidsverhoudingen.
a) Mensen worden mobieler
b) Opgebouwde relatienetwerken
c) Arbeidsdeling
d) Verstedelijking
e) Telecommunicatie en digitalisering
Hieruit is een positief effect gekomen namelijk dat mensen zich civieler gedragen wanneer
zijn in deze fijnmazige netwerken verstrikt raken, omdat zij in de toekomst op die vele
relaties zijn aangewezen. De vernetwerking zorgt ook weer voor bijvoorbeeld WhatsApp
groepen die zorgen voor sociale controle in buurten, politiemensen die sociale media
gebruiken om misdrijven op te lossen en wijkagenten die twitteren om nauwer met burgers
,contact te hebben. Een negatief effect is echter dat criminelen eenvoudig hun slag kunnen
slaan in voor hen ver weg gelegen buurten. Ook de verstedelijking heeft gezorgd voor het
verminderen van sociale controle. Er is sprake van deelbetrekking en geen intense
verbinding tussen mensen die elkaar al lang en in vele opzichten kennen. Daarnaast zorg
mobiliteit ook voor meer verkeerslachtoffers. En digitalisering zorgt dan weer voor meer
cybercrime of kwetsbaarheid van vitale infrastructuren. De georganiseerde criminaliteit
ontwikkelt zich ook razendsnel door deze ontwikkelingen. Maar ook de vernetwerking van
de onderwereld en bovenwereld zet door. Veel criminelen infiltreren in het openbaar
bestuur en gevestigde instanties als makelaars, banken en notarissen. De vernetwerking
zorgt enerzijds voor meer transparantie en anderzijds juist voor complexe ondoorzichtigheid.
Migratie en economische ontwikkelingen zijn ook erg relevant voor veiligheid. Het is een feit
dat de recente immigratiestromen leiden tot nieuwe soms verhitte discussies over
grensbewaking, over normen en waarden, over religies en over criminaliteit. Economisch is
het belang van nationale economieën voor machtsverhoudingen in de wereld en wat die
machtsverhoudingen betekenen voor de politiek stabiliteit in de wereld en dus de nationale
veiligheid.
1.4 bescheidenheid, vaardigheid en volharding
Honderd procent veiligheid bestaat niet, een veiligheidsutopie Dit zou dan ook te veel
inbreuk doen op de privacy en op het overige functioneren van de samenleving.
Risicoregelreflex is het maken van nieuwe regels en procedure na ieder probleem om
daarmee risico’s uit te bannen.
Verbreden, verbinden en mobiliseren is de kern van het vak IVK. Als veiligheidskundige ben
je een schakel(tje) in een groot systeem. Volharding is nodig, sommige projecten duren
tientallen jaren.
Hoofdstuk 2
2.2 veiligheid en integrale veiligheid
Veiligheid betekend dat mensen effectief beschermd zijn tegen persoonlijk leed met
uitzondering van lees door ziektes waarvan geen directe uitwendige oorzaak bekend is. Of
iets een veiligheidskwestie is, hangt af van de vraag of mensen daardoor leed ondervinden.
Veiligheidszorg is alles wat mensen doen om hun lichamelijke en geestelijke integriteit te
beschermen. In verband met veiligheid valt ook vaak het begrip risico. Risico (R) is de kans
op een gebeurtenis die de veiligheid bedreigt (p) maal de schadelijk effecten (E) die daarvan
het gevolg zijn (R=pxE).
Integrale veiligheid betekent dat je een bepaald veiligheidsprobleem in een breder
perspectief plaatst langs vier verschillende lijnen:
1. Tijd
2. Ruimte
3. Sociale netwerken
4. Kennisgebied
(1) Een veiligheidsprobleem is geen momentopname maar onderdeel van een proces. Van
een oorzaak-gevolgketen. Hierin hanteren wij een veiligheidsketen met 5 schakels of fasen:
pro-actie, preventie, preparatie, repressie en nazorg.
, (2) Veiligheidsproblemen zijn zelden, en misschien wel nooit, uitsluitend een lokale
aangelegenheid. Het is grensoverschrijdend.
(3) Een veiligheidsprobleem is niet het probleem van een enkel persoon of een enkel
organisatie. Deze moeten worden aangepakt door samenwerkende personen en
organisaties, door coalities van veiligheidspartners.
(4) Een integrale benadering houdt in dat je een veiligheidsprobleem bekijkt vanuit
verschillende kennisgebieden of disciplines: een multidisciplinaire aanpak. Je bekijkt het uit
verschillende invalshoeken die elkaar aanvullen.
Wij kennen verschillende soorten veiligheid namelijk sociale veiligheid, fysieke veiligheid,
externe veiligheid en fysieke veiligheid.
2.3 objectieve en subjectieve veiligheid
Objectieve veiligheid is een gemeten niveau op een vooraf vastgestelde schaal van veiligheid.
Wat men dan meet is uiterlijk waarneembare verschijnselen. Subjectieve veiligheid gaat
over de persoonlijke beleving van veiligheid, het onveiligheidsgevoel of de angst voor
criminaliteit. Op een dezelfde plaats kunnen verschillende mensen zich in verschillende mate
veilig voelen. Nagenoeg alles studies laten zien dat de variatie in onveiligheidsbeleving
samenvalt met verschillen in persoonskenmerken. Mannen rapporteren minder
onveiligheidsbeleving. Verder is er een verband in leeftijd. Het ‘fear victimization paradox’:
degene die objectief gezien minder kans lopen om slachtoffer te worden rapporteren de
hoogste angstniveaus en vice versa. Jonge jongens voelen zich niet vaak onveilig, echter
lopen zij wel het meeste risico.
2.4 sociale en fysieke veiligheid.
Sociale veiligheid verwijst naar de mate waarin mensen beschermd zijn en zich beschermd
voelen tegen persoonlijk leed door misdrijven (criminaliteit), overtredingen en overlast door
anderen. Het gaat hier niet alleen om de mate waarin mensen beschermd zijn, maar ook de
mate waarin zij zich beschermd voelen.
Fysieke veiligheid is de mate waarin mensen beschermd zijn en zich beschermd voelen tegen
persoonlijk leed door ongevallen en tegen onheil van niet-menselijke oorsprong. We kunnen
ook zeggen dat het gaat om bescherming tegen leed door het falen van het sociaal
technische systeem waarin we samenleven.
Risicoperceptie is erg belangrijk als het gaat om veilig voelen.
Risicoperceptie is de voorstelling die iemand zich maakt van een risico.
2.5 criminaliteit en leefbaarheid
Sociale veiligheid draait om criminaliteit en leefbaarheid. Criminaliteit is eenvoudig te
omschrijven als het plegen van misdrijven.
De bestrijding van criminaliteit is georganiseerd in de zogenoemde justitiële keten. De
wetgever bepaalt wat strafbaar is. Er zijn ook slachtofferloze delicten zoals het verkopen van
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janske2004. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,98. Je zit daarna nergens aan vast.
