Mondeling literatuur – VWO6
Maar buiten is het feest – Arthur Japin Niveau 4
Uitgebreide samenvatting De beroemde zangeres Zonne zoekt kleding uit
voor een rechtszaak. Sander, haar vriend,
probeert de ochtendkrant te verbergen waar op
de showbizzpagina in grote letters ‘Betrapt!’
staat boven een foto van Zonne en haar nichtje
Lotte in haar eigen achtertuin.
Weijntje vindt op een dag een kijkgat in een
muur van haar kamer. Haar vader is er dan nog
niet zo langs geleden met een jongere vrouw
vandoor gegaan en haar moeder heeft een
nieuwe vriend, Sijmen, die ze op de kermis
heeft ontmoet. Sijmen is fotograaf en komt bij
hen wonen.
Zonne en Sander rijden naar het
gerechtsgebouw en denken beiden na over de
situatie waarin ze beland zijn: Zonne wil de
voogdij over haar nichtje Lotte, wier moeder bij
een brand omgekomen is.
Als Weijntjes vader weg is, houdt haar moeder
een grote schoonmaak en gooit al zijn spullen
de deur uit. In plaats van de stoffenwinkel van
haar vader komt er nu een fotowinkel van
Sijmen, compleet met een donkere kamer.
Weijntjes moeder trouwt met Sijmen. Weijntje
en haar oudere en jongere zus krijgen ook zijn
achternaam: Kabouw.
Rond diezelfde tijd begluurt Sijmen Weijntje
voor het eerst door het raampje van de wc
terwijl ze zit te plassen.
Als Zonne en Sander bij de rechtbank
aankomen, staat er een haag van journalisten.
Zonne denkt na over wat gefotografeerd
worden met haar doet en staat de journalisten
te woord. Dat gaat goed, tot een van hen iets
vraagt waaruit blijkt dat hij dingen weet die
Zonne liever verborgen houdt. Ondertussen
arriveert de tegenpartij in de rechtszaak, Lottes
vader en een oude bekende van Zonne: Sijmen.
Ze wil niet alleen de voogdij, maar hem ook uit
de ouderlijke macht ontzetten.
Sijmen leert Weijntje van alles over
fotograferen, maar ze mag nog niet helpen in de
,doka, dat mag alleen de vijf jaar oudere Laura.
Sijmen reist de jaarmarkten en kermissen in de
omgeving af om geld te verdienen. Moeder,
Laura en Weijntje gaan afwisselend met hem
mee. Als Weijntje een keer mee is, ziet ze
Sijmen voor het eerst stiekem foto’s maken van
een vriendin van haar moeder die seks heeft
met een andere dan haar eigen man. Op
familieverjaardagen bekijken Sijmen en zijn
broers openlijk naaktfoto’s van hun vriendinnen.
Weijntje ontdekt meer kijkgaten in hun huis. Als
ze er iets over zegt, zegt Sijmen dat alle vaders
hun kroost in de gaten moeten houden. Haar
moeder wordt boos en zegt dat Sijmen naar
háár kijkt: ‘Jouw vader heeft me nooit een blijk
waardig gegund’.
Juffrouw Verbeet, de dirigente van het koor
waar Weijntje op zit, zegt dat zij haar graag
extra lessen geeft. Ze hoort iets speciaals in
Weijntjes stem. Maar Sijmen verbiedt dit. Hij
begint Weijntje te betasten en deze ontdekt dat
ze door te zingen verzet kan plegen.
Op een volksfeest in de hoofdstad, het ‘grootste
evenement van het jaar’, heeft Sijmen een
standplaats. Weijntje gaat mee, ook omdat er
een zangwedstrijd plaatsvindt. ’s Nachts, in de
bestelwagen die ook als slaapplaats dient,
verkracht Sijmen haar voor het eerst. Vlak voor
ze het podium van de zangwedstrijd betreedt,
besluit Weijntje zichzelf ‘Zonne’ te noemen.
Weijntje/Zonne voelt zich nu voorgoed
veranderd, schuldig. Ze is verbaasd dat niemand
aan haar ziet wat er met haar gebeurd is. Zelf
ziet ze het verdriet aan haar gezicht en kan
daardoor alleen in een spiegel kijken als ze
gekke bekken trekt of acteert.
Zonne probeert op te schrijven was Sijmen met
haar doet, maar ze komt niet verder dan het
tekenen van ijsbloemen. Op een ochtend
betrapt ze haar zus met Sijmen. Laura bijt haar
toe dat ze van Sijmen houdt en begint jaloers
gedrag te vertonen.
Inmiddels heeft Juffrouw Verbeet Zonne
ingeschreven voor een talentenshow op tv. Op
school begint Zonne te veranderen: ze voert nu
het hoofste woord en weet door grappige
, opmerkingen of gekke bekken de sfeer te
ontspannen en de lachers op haar hand te
krijgen. Ondertussen blijkt haar moeder te
weten dat Sijmen seks heeft Laura, maar ze is te
bang om iets te zeggen. Als Zonne op een dag te
lang in de doka blijft, dreigt Sijmen zich ook aan
de jongere Isa te vergrijpen.
Tijdens een les seksuele voorlichting op school,
neigt Zonne er even toe openheid van zaken te
geven, maar ze durft toch niet. Op de dag voor
de tv-opnamen tuigt Sijmen haar af en
waarschuwt haar niets te zeggen. ’s Nachts
komt Laura haar succes wensen en afscheid
nemen. Ze is zwanger en gaat ervandoor. Vlak
voor de tv-opname wordt Zonne voor het eerst
ongesteld. Als ze het licht van de camera in
stapt, beseft ze dat het in de schijnwerpers
staan haar redding zal zijn.
In de rechtbank oog in oog met Sijmen voelt
Zonne de schuchtere Weijntje weer in zichzelf,
‘die oude modus van machteloosheid’. Zonne
vertelt over de nacht van de brand. Laura had
haar gebeld en gezegd ‘’Laat hij haar niet in
handen krijgen’’, waarmee ze doelde op Lotte.
Na het eerste tv-optreden krijgt Weijntje/Zonne
veel aandacht van de media en de
muziekindustrie. Door die publieke aandacht
raakt Sijmen van slag en benadert hij haar
steeds gewelddadiger.
Als Zonne verzet probeert te plegen,
confronteert hij haar met de naaktfoto’s die hij
in zijn archief van haar heeft.
In de pauze van de rechtszaak belt Zonne met
Sander en komt juffrouw Verbeet aanbieden te
getuigen tegen Sijmen; hij heeft haar destijds
ook gechanteerd.
Weijntje ontdekt dat masturbatie, eigen genot,
een daad van verzet wordt: ‘Van alle wraak
waarop zij tot dan toe had gezonnen, was dit
toch zeker met gemak de zoetste: te kunnen
genieten van haar eigen lichaam’. Naast alle
optredens en zangles, heeft Weijntje ook nog
haar schoolwerk en doet zij nagenoeg alleen het
huishouden.
Sinds Laura’s vertrek is haar moeder aan de
drank. Op een dag maakt Weijntje op een dag
