Samenvatting
aardrijkskunde samenvatting hoofdstuk 4 havo 3
aardrijkskunde samenvatting havo 3 hoofdstuk 4 paragraaf 1 t/m 4 boek: buitenland
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 3 pagina's
Voorbeeld 1 van de 3 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Aardrijkskundehet eerste leven op aarde waren bacteriën. Na de bacteriën zijn achtereenvolgens nieuwe
levensvormen ontstaan: weekdieren, schelpdieren, vissen, landplanten, reptielen en
zoogdieren. Wetenschappers hebben op basis van deze evolutie van het leven de
geologische tijdschaal gemaakt. Dat is een indeling van de geschiedenis van de aarde in
verschillende perioden. De tijdschaal kent vier hoofdperioden: Precambrium, Paleozoïcum,
Mesozoïcum en Kenozoïcum. Precambrium was de tijd waarin de continenten verschenen en
de aarde mogelijk meerdere malen bijna helemaal bevroor. Er was alleen leven onder water.
Aan het einde van het Precambrium ontstonden de eerste levensvormen aan het
aardoppervlak. Aan het begin van paleozoïcum bewogen de continenten uit elkaar, maar in
de loop van deze periode voegden ze zich weer samen tot het supercontinent Pangea.
Mesozoïcum was de tijd dat de planten- en dierenwereld veranderde. Het stond bekend om
de dinosauriërs. Ook viel Pangea uit elkaar en ontstonden de 7 huidige Continenten. In
Kenozoïcum ontstond langzaam het leven zoals we dat nu kennen met aan het einde de
mens.
Massa-extinctie is het massaal uitsterven van planten en dieren. De oorzaken voor deze
massa-extincties zijn nog niet helemaal duidelijk . Zo denkt men dat de massa-extinctie van
250 miljoen jaar geleden werd veroorzaak door een groot aantal vulkanische uitbarstingen.
Bij de laatste massa-extinctie zorgde een grote meteorietinslag voor heel veel stof in de
atmosfeer. De zonnestralen konden daar niet doorheen dringen, waardoor er te weinig licht
was voor plantengroei. Na deze laatste ramp is het aantal soorten weer sterk toegenomen.
(Leer bron 5 tekstboek!)
Paragraaf 2:
Men is achter de geschiedenis van het leven op aarde gekomen door gesteenten te
bestuderen en de fossielen die men daarin aantrof te onderzoeken. Elk levend wezen kan
gefossiliseerd worden, als het maar snel wordt begraven onder modder of zand, voordat het
kan wegrotten of uit elkaar valt. Het skelet van de T-Rex is een voorbeeld van een fossiel dat
goed bewaard is gebleven, omdat het dier snel werd begraven in zand na een overstroming.
Gesteenten en fossielen geven veel informatie over de omstandigheden en het klimaat van
vroeger. Als je in de grond een laag kalksteen tegenkomt, weet je dat daar vroeger
kalkskeletjes van zeedieren naar de bodem gezakt zijn. Er heeft dan op de plaats van het
kalksteen dus een zee gelegen.
Er zijn drie soorten gesteenten. Sedimentgesteente is gesteente dat opgebouwd is uit lagen
klei die over elkaar heen werden afgezet of gesedimenteerd . Voorbeelden zijn zandsteen en
kalksteen. De onderste laag is de oudste laag. Hoe dichterbij het aardoppervlakte, hoe
jonger de laag. Stollingsgesteente is gesteente dat is ontstaan door het afkoelen van magma.
Het is gevormd door vulkanische activiteit. Als je graniet tegenkomt, weet je dat daar
vroeger vulkanen waren. Graniet is namelijk ontstaan door het ondergronds stollen van
magma. Metamorf gesteente betekend dat het gesteente door hoge druk en/of hoge
temperatuur veranderd is. Een bekend voorbeeld is marmer dat ontstaat als kalksteen door
hoge druk van bovenliggende lagen veranderd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper felinevandenbulk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen