OWG 2.11 Borstvoeding
Probleemstelling: Hoe werkt het geven van borstvoeding?
Leerdoelen:
1. Wat is de anatomie van de borst?
2. Hoe verloopt de lactogenese?
3. Wat is de fysiologie van de borstvoeding?
4. Hoe weet je of een kind genoeg heeft gedronken?
5. Hoe moet een kind goed worden aangelegd?
6. Welke houdingen zijn er om borstvoeding te geven?
7. Wat is de samenstelling van borstvoeding? (en hoe verandert deze)
8. Wat is het verschil tussen borst- en kunstvoeding? (voor- en nadelen)
9. Welke interventies zijn er voor de stimulatie van de borstvoeding?
10. Welke pathologie kan er optreden bij het geven van borstvoeding?
11. Wat houden de 10 steps for successful breastfeeding in (WHO, KNOV)?
12. Welke rechten heeft een vrouw die borstvoeding geeft?
,1. Wat is de anatomie van de borst?
Borst bestaat uit:
- Klierweefsel ➔ produceert en transporteert melk
- Bindweefsel ➔ dient als steun
- Bloed ➔ hieruit worden de voedingsstoffen voor de melk gehaald
- Lymfevocht ➔ verwijdert afvalstoffen en voert deze af
- Zenuwen ➔ sturen signalen naar de hersenen
- Vetweefsel ➔ beschermen borsten tegen letsel
Glandula mammaria ➔ melkklieren
Lobben ➔ hoofdmelkgang, die zich vertakt in melkkanaaltjes, die zich vertakken in melkklieren.
Melkkanaaltjes ➔ kleinere lobben
Alveoli ➔ produceren melk, blaasjes waarin het lumen van de glandulaire cellen melkvocht wordt
gesecreteerd.
Myo-epitheliaal netwerk ➔ ligt rond de alveoli, en kan contraheren om het secreet naar de
melkgangen te persen.
Ducti lactiferi ➔ melkgangen
Tepel ➔ hier zuigt de baby aan en hier komt de melk uit de borst
Areola mammae ➔ tepelhof
Kliertjes van Montgomery ➔ scheiden witte vettige substantie af die de tepel vet houdt en
beschermt tegen ziektekiemen.
Talgklieren ➔ scheiden olie af om de huid zacht te houden en te beschermen
Ligamenten van Cooper ➔ verstevigen de borst
, 2.
Hoe
verloopt de lactogenese?
De ontwikkeling van de borst begint al in de
baarmoeder, zowel bij jongens als bij meisjes. Als het embryo tussen de vier en zeven weken oud is,
ontstaan er in de buitenste huidlaag verdikkingen, die evenwijdig aan elkaar lopen van de oksel tot
de lies; de zogenaamde melklijsten. Het gedeelte in het borstgebied zal zich ontwikkelen tot
melkkanaaltjes en melkklieren, de rest van de melklijsten verdwijnt weer. In eerste instantie komen
de melkkanaaltjes en –kliertjes uit in een kleine indeuking van de huid, maar later ontwikkelt die
indeuking zich tot de tepel en de tepelhof. De melkklieren blijven inactief tot de puberteit.
De volgende fase van de ontwikkeling van de borst breekt aan als meisjes in de puberteit komen.
Ongeveer twee jaar voordat een meisje gaat menstrueren beginnen de borsten te groeien. Tijdens
iedere ovulaire cyclus groeit het borstweefsel een beetje. Dit gaat door tot ongeveer het 35ste
levensjaar. Maar de meeste groei vindt plaats tijdens de puberteit.
Lactogenese ➔ term waarmee men het begin van de lactatie (het melkproducerende proces)
aanduidt. Lactogenese bestaat uit drie fases.
Lactogenese I
Begint ongeveer 12 weken voor de bevalling, als de borsten colostrum gaan afscheiden. Het volume
van de borsten neemt nog meer toe doordat de melkklieren zich vullen met colostrum. Maar het
hoge progesterongehalte in het bloed van de moeder houdt de eigenlijke start van de melkproductie
tegen tot na de geboorte.
Lactogenese II
Begint na de geboorte van de placenta. Hierdoor daalt het progesterongehalte en krijgt het
hormoon prolactine vrij spel. Twee tot drie dagen na de bevalling komt de eigenlijke melkproductie
op gang. De hoeveelheid melk neemt snel toe en de samenstelling verandert geleidelijk van
colostrum naar rijpe moedermelk. Sodium, chloride, en eiwitgehaltes nemen af, en het
lactosegehalte en andere voedingsstoffen nemen toe. De kleur verandert geleidelijk van goudgeel
naar blauwwit. Omdat dit proces wordt geregeld door hormonen, gaan de borsten melk produceren
– of een vrouw nu borstvoeding geeft of niet. Nu is het belangrijk vaak te voeden (of af te kolven als
de baby nog niet goed aan de borst drinkt). Vaak voeden in de eerste week na de geboorte doet het
aantal prolactinereceptoren in de borst toenemen. Receptoren kunnen een specifiek hormoon
herkennen en erop reageren. Meer prolactinereceptoren betekent dat de borst gevoeliger is voor
prolactine. Volgens onderzoekers is dit van belang voor de hoeveelheid melk die een moeder kan
produceren in de volgende fase van de lactogenese.
Lactogenese III
Wordt ook wel galactopoiese genoemd: het op gang zijn van een volwaardige melkproductie. In deze
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marlyhanraets. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.