Indeling preventie naargelang type maatregel
Gezondheidsbescherming: geen directe tussenkomst v burger (vb. voedselcontrole, woon en industrie
scheiden)
Ziektepreventie: maatregelen om specifieke ziekten te voorkomen (vb. vaccinatie)
Gezondheidsbevordering: richt zich op fysieke en sociale omgeving en op levensstijl v mensen
Vertrekpunt Doelgroep Oriëntatie Actoren
Ziektepreventie Ziekte Risicogroepen Negatief Medici
Gezondheidsbevorderin Gezondheid Algemene popu. Positief Deskundigen
g Diverse
Disciplines
Indeling preventie obv ziekteproces
- Primaire preventie - Quaternaire preventie
- Secundaire preventie - Primordiale en pro-actieve preventie
- Tertiaire preventie
Doelgroep Voorbeelden
Primaire preventie Aanpak specifieke causale Gezonde mensen: Reglementering roken
factoren v ziekte totale populatie of sigaretten,
= oorzaken ziekte specifieke groepen voedingsbeleid gericht
vermijden aanbod betaalbare
gezonde voeding voor
iedereen
Bullshit free: klassen
lagere school waarbij
niet gerookt w
Secundaire Vroegtijdig ziektes Totale populatie: Screeningsprogramma’s
preventie opsporen (-> vroegtijdig universele screening
behandelen -> beter Risicogroepen:
genezen/sneller) casefindings
Tertiaire preventie Complicaties/verslechtering Zieke mensen Levensstijlprogramma’s
= zorggerichte vermijden bij ziektes diabetes patienten
Quaternaire Vermijden v Vermijden v onnodige
preventie overmedicalisering medicatie en onnodige
-> door rekening te houden checkups; antibiotica
met wetenschappelike beperken
evidentie en etische
verantwoording
Primordiale of pro- In stand houden v Ganse populatie of Stabiele economische
actieve preventie algemene voorwaarden specifieke groepen situatie; bestrijding
gezondheid kansarmoede; goede
scholen
Primordiale: economische, sociale en culturele voorwaarden
Vb mensen in oorlog -> andere prioriteiten dan gezondheid -> toch basisvoorwaarden
gezondheid voorzien
, Upstreamstrategieën (metafoor “bodies in the river”) -> Waterval en dan revier -> veel
drenkelingen -> 1 vd mensen gaat kijken bovenaan waterval -> verdrinking vermijden ->
probleem w aangepakt -> zo basisvoorwaarden voldoen
Indeling preventie in geestelijke gezondheidszorg
- Ook gebruikt in alcohol- en drugpreventie
Universele preventie gericht op totale bevolking vooraleer er problemen zijn
Selectieve preventie* gericht op risicogroepen
Geïndiceerde preventie gericht op personen bijwie er al problemen zijn, maar nog
niet in mate waarin ze al diagnose ziekte hebben gekregen
Zorggerelateerde preventie gericht voorkomen complicaties bij bestaande ziektes
*Vb gepesten zijn gevoeliger om depressies te ontwikkelen
WHO definitie gezondheidsbevordering
Het proces waardoor mensen of groepen in staat gesteld w om meer controle te verwerven over hun
determinanten v hun gezondheid, en zo hun gezondheid te verbeteren
Gezondheid = toestand v volledige fysieke, sociaal en psychisch welbevinden ->nt enkel afwijzigheid ziekte
, Health field concept Lalonde
- Levensstijlgedragingen: dragen helm fietsen, alcoholgebruik, beweging, anticonceptiegebruik
- Omgevingsfactoren:
o sociale factoren
o economische factoren
o werkomstandigheden
o fysieke omgeving
omgeving invloed gezondheid -> stimulans gezonder te leven
vaak geen bewuste keuze om ongezont te leven
- organisatie gezondheidszorg
o gezondheidsvoorlichting = individu gericht
o gezondheidsbevordering = focus op individu en omgeving
basisprincipes v gezondheidsbevordering
- holistisch: mens in zijn geheel -> fysieke, mentale, sociale gezondheid
- participatief: rekeninghoudend met wil
- emancipatorisch: omgeving uitnodigen & mensen genoeg kennis over gezondheidsbevord.
- Rechtvaardig: gezondheid is voor iedereen ongeacht geslacht, inkomen en etniciteit
- Duurzaam: niet eenmalig maar op lange termijn gezondheidsgedrag behouden
- Multidisciplinair: binnen gezondheidszorg samenwerken tss verschillende disciplines
- Multistrategisch: diverse strategieen gebruiken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurelissens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.