Verklaringsmodellen 1
Examen:
- 40% VM1, 60% VM2
- Totaalpunt telt
- Tekort in totaal, enkel datgene opnieuw doen waar er een tekort
voor is
- Schriftelijk gesloten boek examen met open vragen
o 1 grote casus (A4)
o 6 à 7 toepassingsvragen (met een stukje kennis)
o 1 inzichtsvraag
Leerdoelen:
- Leerdoel 1: Je benoemt de verklaringsmodellen en kan ze uitleggen
adhv een concreet voorbeeld.
- Leerdoel 2: Je begrijpt en kent de basisbegrippen en
basisvaardigheden uit de verklaringsmodellen en kan ze toepassen
op een aangeboden casus.
- Leerdoel 3: Je past de indicatiestelling vanuit de verschillende
verklaringsmodellen toe op een casus.
- Leerdoel 4: Je leidt vanuit de verklaringsmodellen een
hulpverleningsaanbod af.
- Leerdoel 5: Je verklaart symptomen vanuit de verschillende
verklaringsmodellen.
- Leerdoel 6: Je verwoordt de wijze waarop een (professionele
hulp)relatie tot stand komt, onderhouden en afgerond wordt, zich
baserend op de verschillende verklaringsmodellen.
- Leerdoel 7: Je onderbouwt (ortho)pedagogische keuzes vanuit de
verschillende verklaringsmodellen.
- Leerdoel 8: Je herkent in een aangeboden casussen de
verklaringsmodellen en past ze op de juiste plaats/manier toe.
Studeertips:
- De 4 dimensies goed kunnen onderscheiden
- Bijpassende methodiek, vragen en tips bij elke dimensies kennen
- Leren toepassen (eerst kennen dan voorbeelden geven)
- Bekijk en leer de inhoudstafel.
- Begrippenlijst invullen met eigen woorden (zie CANVAS).
- Kom naar de les (slaagpercentages zijn groter).
- Maak de oefeningen.
- Laat je inspireren door de ‘aan de slag’-kaders.
1
,Inhoudsopgave
0. Inleiding tot het vak................................................................................................................................... 5
1. Dimensie 1: de objectiveerbare feiten........................................................................................................ 6
1.1. Theoretische toelichting................................................................................................................................6
1.1.1. Lijst van feiten in het leven dat invloed kan hebben.............................................................................6
1.1.2. Vorige generaties...................................................................................................................................9
1.1.3. Onrecht in de feiten...............................................................................................................................9
1.2. Voorbeeldvragen...........................................................................................................................................9
1.3. Methodieken (wat kan je doen om feiten te verzamelen)..........................................................................10
1.3.1. Genogram............................................................................................................................................10
1.3.2. Levenslijn/tijdslijn maken....................................................................................................................10
1.3.3. Google maps/earth..............................................................................................................................11
1.3.4. Foto’s...................................................................................................................................................11
1.4. Tips..............................................................................................................................................................11
1.5. Oefeningen..................................................................................................................................................11
1.6. Aan de slag kader........................................................................................................................................11
2. Dimensie 2: psychologie........................................................................................................................... 12
2.1. Theoretische toelichting..............................................................................................................................12
2.1.1. Psychologische toelichting...................................................................................................................13
2.2. Voorbeeldvragen.........................................................................................................................................14
2.3. Methodieken en interventies......................................................................................................................14
2.4. Tips..............................................................................................................................................................15
2.5. Oefening......................................................................................................................................................16
2.6. Aan de slag kader........................................................................................................................................16
3. Dimensie 3: interacties............................................................................................................................. 17
3.1. Theoretische toelichting..............................................................................................................................17
3.1.1. Basisuitgangspunt: van lineair oorzaak-gevolgdenken naar een circulaire kijk..................................17
3.1.2. Basisbegrippen in het systeemdenken................................................................................................19
3.2. Voorbeeldvragen.........................................................................................................................................22
3.3. Methodieken en interventies......................................................................................................................23
3.4. Tips..............................................................................................................................................................24
3.5. Systeemtheoretische modellen en perspectieven.......................................................................................24
3.5.1. Het communicatief perspectief van Watzlawick.................................................................................24
3.5.2. Het structureel perspectief van Minuchin...........................................................................................30
3.5.3. Het oplossingsgericht perspectief.......................................................................................................34
3.5.4. Het narratief perspectief.....................................................................................................................36
4. Dimensie 4: de relationele ethiek............................................................................................................. 39
4.1. Theoretische toelichting..............................................................................................................................39
4.1.1. De samenhang tussen de 4 dimensies................................................................................................40
4.1.2. De context............................................................................................................................................40
4.1.3. De balans van geven en nemen...........................................................................................................41
4.1.4. Transgenerationeel perspectief...........................................................................................................44
2
, 4.1.5. Relationele betrouwbaarheid, zelfafbakening en zelfvalidatie...........................................................44
4.1.6. Loyaliteit..............................................................................................................................................45
4.1.7. Legaat en delegaat...............................................................................................................................51
4.1.8. Destructief recht en de roulerende rekening......................................................................................52
4.1.9. Parentificatie (belangrijk begrip binnen deze dimensie).....................................................................54
4.2. Contextuele basisattitude............................................................................................................................61
4.2.1. Inleiding...............................................................................................................................................61
4.2.2. Meerzijdige partijdigheid.....................................................................................................................62
4.2.3. Verbindend werken.............................................................................................................................63
4.2.4. Erkennen..............................................................................................................................................63
4.2.5. Oriëntatie op (relationele) hulpbronnen.............................................................................................66
4.2.6. Het belang van actie............................................................................................................................66
4.3. Voorbeeldvragen bij dimensie 4..................................................................................................................66
4.4. Methodieken en interventies bij dimensie 4...............................................................................................67
4.5. Shortlist balans ethisch relationele dimensie..............................................................................................67
4.6. Tips bij dimensie 4.......................................................................................................................................67
4.7. Toepassingsgebieden contextueel denken..................................................................................................68
4.8. Contextgericht VS contextueel....................................................................................................................68
3
, 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julievancalster. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.