100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting - Geschiedenis havo 5 €4,99   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting - Geschiedenis havo 5

 3 keer bekeken  0 keer verkocht

In deze samenvatting gaat het over het Britse rijk en komen de kenmerkende aspecten van tijdvak 5 t/m 10 aanbod.

Voorbeeld 2 van de 9  pagina's

  • 15 januari 2024
  • 9
  • 2022/2023
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (2869)
avatar-seller
marielledewagt
GESCHIEDENIS SE 3
BRITSE RIJK EN DE KENMERKENDE ASPECTEN 5-10

HISTORISCHE CONTEXT HET BRITSE RIJK 1585-1900
§1 Britse kolonialisme in Amerika (1585-1833)
ENGELSE KOLONIËN IN AMERIKA
→ In 1492 ‘ontdekte’ Columbus Amerika.
→ In de 16e eeuw koloniseerde Spanje grote delen van Amerika. Aan het einde
van die eeuw verkenden Engelsen de Noord-Amerikaanse oostkust, op zoek
naar een mogelijke uitvalsbasis tegen Spanje. In 1585 stichtten Engelsen hun
eerste kolonie in Amerika, North Carolina, maar die hielden ze niet lang.
→ De eerste blijvende kolonie was Virginia in 1607, waar ruim honderd kolonisten
zich vestigden. In 1620 werd New England gesticht, hier wilden de kolonisten een
geheel nieuwe samenleving stichten volgens de ideeën van het strenge
protestantse Reformatie. De koning had de Engelse kerk losgemaakt van de
rooms-katholieke kerk en zich aan het hoofd gesteld van de Church of England.
→ Een groep engelse calvinisten vertrok in 1620 naar Amerika, The Pilgrim
Fathers, zij zouden de basis hebben gelegd voor een democratie in de VS.
→ In het noorden waren het vestigingskoloniën, waar de mensen leefden van
landbouw, nijverheid en handel. En in het zuiden waren het plantagekoloniën.

HET LOT VAN DE INDIANEN
→ Het kolonialisme was een ramp voor de inheemse bevolking. Voor de komst
van de Europeanen leefden in Noord-Amerika minsten 2 miljoen indianen. Ze
woonden in dorpjes of trokken rond als nomaden, en leefden van landbouw,
visserij en de jacht.
→ De eerste contacten waren vreedzaam en er ontstond een levendige handel.
De indianen voorzagen de Europeanen van voedsel in ruil voor Europese
handelswaar zoals geweren en bijlen.
→ De indianen accepteerden niet dat de kolonisten hun grond in bezit namen. De
handel ging door, maar er waren ook vaak moordpartijen. Geleidelijk werden de
indianen teruggedrongen. Dat kwam ook doordat ze massaal stierven aan ziekten
zoals de griep, pokken of mazelen. Zij hadden hier geen weerstand voor.
→ In de jaren 1616-1619 stierf 90% van de kustbevolking in New Engeland door de
epidemie. Hierdoor konden de Pilgrim Fathers hun kolonie stichten. Eerder
hadden de Europeanen vastgesteld dat het kustgebied te dichtbevolkt was voor
vestiging.

DE TRANS-ATLANTISCHE DRIEHOEKSHANDEL
→ In het Caribische gebied hadden de Engelse koloniën. Hier stichten de
Engelsen hun eerste kolonie in 1627, Barbados. Ze verbouwden eerst tabak, maar
die kon niet op tegen de tabak uit Virginia. Barbados werd pas een succes toen
werd overgegaan op suiker. In 1655 veroverden de Engelsen Jamaica van Spanje.

, → Het loodzware werk op de plantages lieten de Engelsen doen door zwarte
slaven uit Afrika, die op de Cariben het grootste deel van de bevolking gingen
vormen. Aan de westkust van Afrika stichtten de Engelsen versterkte factorijen,
handelsposten. Waar ze van Afrikaanse handelaren slaafgemaakten kochten, die
in het binnenland tot slaaf waren gemaakt.
→ Vanaf 1670 werden ook slaven ingezet in de zuidelijke plantagekoloniën aan
de Noord-Amerikaanse oostkust. In de noordelijke koloniën waar landbouw en
nijverheid overheersten waren veel minder slaven.
→ De engelse regering gaf het monopolie op de slavenhandel in 1672 aan de
Royal African Company, ook waren zij erg belangrijk in de driehoekshandel.
Engelsen kochten in Afrika slaven in ruil voor wapens, tabak en alcohol. De slaven
werden naar Amerika getransporteerd waar ze op een plantage gingen werken.
Plantageproducten gingen per schip naar Europa.

DE AMERIKAANSE ONAFHANKELIJKHEID
→ De Engelsen koloniën bleven groeien, de meesten van hen waren in Amerika
geboren en voelden geen band meer met het Britse rijk. Zij voelden zich
Amerikanen. De Amerikanen namen verlichte ideeën uit Europa over, zoals trias
politica, de volkssoevereiniteit en de natuurlijke rechten van ieder mens. Vooral
de denkbeelden van John Locke kregen invloed. Volgens hem wordt de regering
niet door god, maar door mensen ingesteld. Alle mensen hebben natuurlijke
rechten, zoals recht op leven, veiligheid en bezit. Als ze dat niet doen mogen
burgers ze afzetten.
→ De Amerikaanse koloniën hadden allemaal een eigen parlement en eigen
gekozen bestuurders, maar ook een Britse gouverneur. Ze hadden gewapende
milities die bestonden uit Amerikaanse vrijwilligers, en Britse beroepsleger.
→ In 1757-1763 vochten de milities en het leger samen tegen Frankrijk. Nadat de
Fransen waren verslagen, begon de regering in Londen belasting te heffen in
Amerika. Op papier, thee, en andere goederen uit Groot-Britannië. Dit was
volgens de britten nodig, omdat de oorlog tegen de Fransen veel had gekost.
→ Onder invloed van de verlichte ideeën kwamen de parlementen van de
koloniën in 1765 tegen de nieuwe belastingen in verzet. De britten mochten geen
belasting opleggen, omdat de Amerikanen niet vertegenwoordigd waren in het
Britse parlement. Hun motto was ‘’no taxation without representation’’.
→ In 1770 in Boston werden Britse soldaten bekogeld met ijsballen door de
menigte, zij schoten 5 mensen dood (Bloedbad van Boston). In 1773 in Boston,
overvielen opstandelingen Britse schepen met thee en gooiden alles in het water.
In 1775 braken gevechten uit tussen het Britse leger en Amerikaanse
opstandelingen. In 1776 riepen vertegenwoordigers van de 13 koloniën de
onafhankelijkheid van de Verenigde Staten uit. Toen de Amerikanen in 1873 de
oorlog van de Britten wonnen, erkende Groot-Brittannië de Amerikaanse
onafhankelijkheids.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marielledewagt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 85443 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,99
  • (0)
  Kopen