PENSIOEN - ONDERWIJSGROEPEN
Week 1: Begrippenkader
Taak 1 Begrippenkader driehoeksverhouding
Zet onderstaande begrippen in een schema en geef er toelichtng bij:
Pensioenovereenkomst De driehoeksverhouding tussen werknemer, werkgever en
pensioenuitvoerder vormt de kern van de PW. De verhouding
begint met het sluiten van een pensioenovereenkomst tussen
werkgever en werknemer. Art. 1 PW geef de volgende defnite
van de pensioenovereenkomst: hetgeen tussen een werkgever en
een werknemer is overeengekomen betrefende pensioen. Een
pensioenovereenkomst kan niet tot stand komen zonder een
arbeidsovereenkomst. Dit volgt uit de defnites van werkgever en
werknemer in art. 1 PW. Met het sluiten van de
pensioenovereenkomst worden de PW en andere (wetelijkee
bepalingen hierop van toepassing, zoals de WVPS, de Algemene
Wet gelijke behandeling, de Wet gelijke behandeling van mannen
en vrouwen en de Wet gelijke behandeling op grond van leefijd bij
de arbeid.
Pensioen 1-2-3 Met de invoering van de Wet Pensioencommunicate(1 juli 2215
gefaseerd in werking getredene is art. 21 PW per 1 juli 2216
gewijzigd. Door het opnemen van te veel verplichte informate was
de startbrief te lang en te weinig aansprekend. De
pensioenfederate en het Verbond van verzekeraars hebben
tegelijkertjd een nieuw communicate-instrument ontwikkeld: het
uit drie lagen bestaande Pensioen 1-2-3. Deze gelaagde structuur
komt het beste tot zijn recht in digitale vorm. Laag 1 bevat de
belangrijkste elementen van de pensioenregeling en vervangt de
voormalige startbrief. Voor meer details kan de deelnemer
doorklikken naar laag 2. Laag 3 bevat vervolgens documenten,
zoals het pensioenreglement, het jaarverslag en de statuten. Per 1
juli 2216 is het gebruik van Pensioen 1-2-3 via art. 2 Besluit
uitvoering PW en Wet verplichte beroepspensioenregeling
verplicht. Een nieuwe deelnemer moet binnen drie maanden na
indienstreding zijn pensioen 1-2-3 ontvangen.
Werkgever Degene die een werknemer krachtens arbeidsovereenkomst naar
burgerlijk recht of publiekrechtelijke aanstelling arbeid laat
verrichten(art. 1 PWe.
Werknemer Degene die krachtens arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht of
publiekrechtelijke aanstelling arbeid verricht voor een werkgever,
met uitzondering van de DGA en de werknemer die onder de
werkingssfeer van een verplicht gestelde beroepspensioenregeling
als bedoeld in de Wet verplichte beroepspensioenregeling valt(art.
1 PWe.
Pensioenreglement Dit is de door de pensioenuitvoerder opgestelde regeling met
betrekking tot de verhouding tussen pensioenuitvoerder en
deelnemer(art. 1 PWe. Hierin legt de pensioenuitvoerder diens
rechten en plichten en die van de werknemer/deelnemer vast en
, baseert zich daarbij op de pensioenovereenkomst en
uitvoeringsovereenkomst(art. 35 PWe.
Arbeidsovereenkomst Een pensioenovereenkomst kan niet tot stand komen zonder een
arbeidsovereenkomst. Dit volgt uit de defnites van werkgever en
werknemer(art. 1 PWe. De arbeidsovereenkomst is gedefnieerd in
het burgerlijk wetboek. De arbeidsovereenkomst is de
overeenkomst waarbij de ene partj, de werknemer, zich verbindt
in dienst van de andere partj, de werkgever, tegen loon gedurende
zekere tjd arbeid te verrichten( Art. 7:612 BWe.
Pensioenuitvoerder Dit kan zijn: een ondernemingspensioenfonds, een
bedrijfstakpensioenfonds, een algemeen pensioenfonds, of een
premiepensioeninstelling of verzekeraar die zetel heef in
Nederland(art. 1 PWe. De kwalifcate van pensioenuitvoerder heef
betekenis voor art. 23 PW: een pensioenuitvoerder is een van de
drie optes waar de werkgever zijn onderbrengingsplicht kan
uitoefenen.
Deelnemer Indien de pensioenovereenkomst tussen werknemer en werkgever
door de werkgever wordt ondergebracht bij een
pensioenuitvoerder, krijgt de werknemer een zelfstandige relate
met de pensioenuitvoerder. In deze relate wordt de werknemer
een deelnemer genoemd. De deelnemer staat overigens
gedefnieerd in art. 1 PW: De werknemer of gewezen werknemer
die op grond van een pensioenovereenkomst pensioenaanspraken
verwerf jegens een pensioenuitvoerder.
Pensioenregister De pensioenuitvoerders hebben gezamenlijk een pensioenregister
opgericht. Via www.mijnpensioenoverzicht kan de (gewezene
deelnemer/pensioengerechtgde in het register een volledig
overzicht krijgen van de opgebouwde en te bereiken
oudedagsvoorziening, die voor zover het om ouderdomspensioen
gaat, tevens worden weergegeven op basis van een pessimistsch,
verwacht of optmistsch scenario. Het pensioenregister omvat
zowel een overzicht van de AOW als van de collecteve
pensioenregelingen. De derde pijler wordt hier niet in weergeven.
Het register is sinds 1 januari 2211 hanteerbaar(art. 51 PWe.
Verzekeraar Een verzekeraar die op grond van de Wet op het fnancieel toezicht
in Nederland het bedrijf van levensverzekeraar of
schadeverzekeraar mag uitoefenen(art. 1 PWe. Dit is van belang
omdat een verzekeraar onder het begrip pensioenuitvoerder
valt(art. 1 PWe.
Pensioenfonds Dit is een stchtng die niet een premie-instelling is, waarin ten
behoeven van ten minste twee deelnemers, gewezen deelnemers
of hun nabestaanden gelden worden of werden bijeengebracht en
worden beheerd ter uitvoering van ten minste een
basispensioenregeling.(art. 1 PWe. Algemene bepalingen met
betrekking tot pensioenfondsen vind men in hoofdstuk 5 PW.
Pensioenfondsbestuur Een pensioenfonds heef de keuzetussen een paritair, een
onafhankelijk of een gemengd bestuursmodel(art. 99 PWe. De
keuze voor een bepaald bestuursmodel heef consequentes voor
de inrichtng van de overige organen van het pensioenfonds.
Daarbij gaat het om intern toezicht, verantwoording en
medezeggenschap.
,Uitbestedingsovereenkomst Art. 34 PW bepaalt dat een pensioenuitvoerder bij uitbesteding van
werkzaamheden aan derden, bijvoorbeeld de
pensioenadministrate en vermogensbeheer, ervoor moet zorgen
dat deze derde de regels in verband met uitbesteed. De
uitbestedingsovereenkomst is geregeld in art. 13 Besluit Uitvoering
PW en Wet verplichte beroepspensioenregeling.
Premieovereenkomst Art. 12 PW bepaalt dat de werkgever en werknemer expliciet
moeten vastleggen wat het karakter is van een
pensioenovereenkomst. Daarbij moet gekozen worden uit een
drietal varianten. Een daarvan is de premieovereenkomst(art. 12,
onderdeel c, PWe. Bij een premieovereenkomst sluiten een
werkgever en een werknemer een overeenkomst waarin primair
een afspraak wordt gemaakt over de hoogte van de periodiek voor
pensioen beschikbaar te stellen premie. Er zijn drie soorten
premieregelingen:
- Zuivere premieregeling. Hierbij wordt de premie belegd tot
aan de pensioendatum. Hierdoor is het onzeker tot welk
kapitaal de premies zullen aangroeien.
- Premieregeling waarbij de premie onmiddellijk wordt
omgezet in een aanspraak op kapitaal. Met de premie
wordt meteen na het beschikbaar stellen ervan een
kapitaalverzekering gekocht. Het op de pensioendatum
beschikbare verzekerede kapitaal wordt op dat moment
tegen de dan geldende tarieven omgezet in een aansprak
op een uitkering van kapitaal.
- De premieovereenkomst waarbij de premie meteen na het
beschikbaar stellen ervan omgezet wordt in een aanspraak
op een uitkering. De premie wordt meteen gebruikt om
een verzekering voor een periodieke uitkering te kopen.
In art. 1 PW wordt de premieovereenkomst omschreven als een
pensioenovereenkomst inzake een vastgestelde premie die uiterlijk
op de pensioendatum wordt omgezet in een vastgestelde of
variabele pensioenuitkering.
DNB De Nederlandsche bank(DNBe is een van de twee toezichthouders.
DNB houdt toezicht op de naleving van de PW. Dit gebeurt onder
meer door het beoordelen van pensioenreglementen, statuten,
uitvoeringsovereenkomsten, en de actuariële en bedrijfstechnische
nota. In dit laatste document dienen de fnanciële opzet van het
fonds en de grondslagen waarop het te voeren beleid rust,
gemotveerd te zijn omschreven.
Uitkeringsovereenkomst Art. 12 PW bepaalt dat de werkgever en werknemer expliciet
moeten vastleggen wat het karakter is van een
pensioenovereenkomst. Daarbij moet gekozen worden uit een
drietal varianten. Een daarvan is de uitkeringsovereenkomst(art.
12, onderdeel a, PWe. Bij een uitkeringsovereenkomst sluiten een
werkgever en werknemer een overeenkomst over een uitkering
van een bepaalde hoogte die vanaf een bepaalde leefijd wordt
ontvangen. Eindloon- en middelloonregelingen zijn hiervan
voorbeelden. Afhankelijk van het salaris en/of de dienstjd wordt
een bepaalde aanspraak op een uitkering opgebouwd. Een
uitkeringsovereenkomst is aldus een pensioenovereenkomst inzake
, een vastgestelde pensioenuitkering(art. 1 PWe.
Uniform Pensioenoverzicht De regels omtrent dit overzicht, ook wel afgekort tot UPO, staan in
art. 38 t/m 44 PW. Een van de taken van de pensioenuitvoerder is
het verstrekken van periodieke informate. Een opgave aan de
deelnemers, gewezen partners en pensioengerechtgden over de
verworven aanspraken, toeslagverlening, waardeaangroei van
pensioenaanspraken ingevolge art. 3.127 Wet IB 2221 worden
verstrekt in de vorm van een door pensioenuitvoerders gezamenlijk
ontworpen uniform pensioenoverzicht, kortweg UPO genoemd.
Fund governance Bestuur van een pensioenfonds. Art. 33 PW gaat over de pension
fund governance. Dit betref zorgvuldig bestuur, intern toezicht,
verantwoording, deskundigheid, openheid en communicate.
Vanwege de grote belangen, ingewikkelde materie en de complexe
eisen die aan fondsen worden gesteld, is een goede governance
belangrijk
Kapitaalovereenkomst Art. 12 PW bepaalt dat de werkgever en werknemer expliciet
moeten vastleggen wat het karakter is van een
pensioenovereenkomst. Daarbij moet gekozen worden uit een
drietal varianten. Een daarvan is de kapitaalovereenkomst(art. 12,
onderdeel b, PWe. Bij een kapitaalovereenkomst sluiten werkgever
en werknemer een overeenkomst waarbij alleen de hoogte van het
kapitaal bij ingang van het pensioen vaststaat. Met dit kapitaal
moet uiterlijk op de pensioendatum een periodieke uitkering
worden ingekocht tegen de op dat moment geldende (actuariëlee
tarieven. De kapitaalovereenkomst staat in art. 1 PW gedefnieerd
alse en pensioenovereenkomst inzake een vastgesteld kapitaal dat
uiterlijk op de pensioendatum wordt omgezet in een vastgestelde
of variabele pensioenuitkering.
Basispensioenregeling Een basispensioenregeling is een collecteve pensioenregeling
waaraan iedere werknemer die aan de opnamevereisten voldoet in
beginsel automatsch deelneemt. De basispensioenregeling kan
ook een deel van de pensioenregeling zijn waaraan de werknemer
op basis van de pensioenovereenkomst gehouden is om deel te
nemen2. Deze basispensioenregeling maakt tevens onderdeel uit
van de arbeidsovereenkomst. bestemmen3. De invulling van de
basispensioenregeling wordt veelal bepaald door de sociale
partners, zijnde vertegenwoordigers van werkgever(se en
werknemers. Deze gemaakte afspraken worden opgenomen in de
pensioenovereenkomsten tussen de werkgever en de individuele
werknemer, naast de mogelijke vrije pensioenregeling.
AFM Het gedragstoezicht ligt bij de Autoriteit Financiële Markten(AFMe.
De AFM beoordeelt de communicate-uitngen van
pensioenuitvoerders naar pensioen- en aanspraakgerechtgden. De
controle is gericht op tjdigheid, juistheid, toegankelijkheid en
volledigheid van communicate.
Uitvoeringsreglement a. De door een bedrijfstakpensioenfonds opgestelde regeling
met betrekking tot de verhouding tussen
pensioenuitvoerder en werkgever
b. De door een pensioenuitvoerder opgestelde regeling
inzake de uitvoering van de pensioenovereenkomsten met
zijn werknemers
