Een begrijpelijke samenvatting in LOGISCHE volgorde, in tegenstelling tot de slides die van de hak op de tak gaan
Samenvatting bevat slides + boek + notities uit de les
LES 1: MESENTERIALE ISCHEMIE
Inleiding
Mesenterische bevloeiing → Ischemie ontstaat als > 50% gestenoseerd bij 2/3
● Truncus coeliacus
● Arteria mesenterica superior: van duodenum tot rechtercolon
● Arteria mesenterica inferior: van linker colon tot rectum
Angor abdominalis
Etiologie & pathogenese
● Herhaalde postprandiale episodes van relatieve ischemie obv atherosclerose
● Transiënte maaltijdgebonden ischemie van dunne darm kan evolueren tot acute ischemie
Klinische presentatie
● Doffe krampende abdominale pijn in de bovenbuik, soms uitstralend naar rug
● Postprandiaal, dus angst om te eten → vermagering
● Motiliteitsstoornissen met verandering in stoelgangspatroon (diarree vs constipatie)
Diagnose
● Klinisch beeld (risicofactoren: oude rokers, diabetes of hypertensie)
● CT-angio toont ⅔ grote vaten aangetast met stenose > 50%
Behandeling
● Electieve revascularisatie: ballondilatatie, stent of bypass (grafts tussen meest aberrante vaten)
Acute ischemie in het gebied van de AMS
Etiologie plotse reductie in arteriële perfusie thv splanchnisch bed
● Trombose van AMS: door voorafbestaand vaatlijden
○ bv atherosclerose sluit AMI als eerste → omleiding via AMS, indien plaqueruptuur →
ernstige ischemie van groot gebied
● Embool van AMS (voorbij ACM): bij bv VKF, post acuut myocardinfarct, aneurysma, kunstkleppen
● Non-occlusive “low flow state”: Laag hartdebiet + mesenterische vasoconstrictie
○ bv bij shock gaat splanchnisch vaatbed dicht door tekort aan circulerend volume om
voldoende perfusie te voorzien voor vitale organen, vaak ook ischemische colitis
Pathofysiologie
● Gedaalde arteriële flow → ischemie → reperfusieschade → mucosale schade + weefselnecrose
(groot gebied indien trombose, klein/patchy als embool) + metabole acidose + peritonitis & sepsis
○ Hoe meer downstream (embool), hoe meer kans op irreversibele ischemie, proximaal
(trombose) kan je nog collateralen recruteren.
,Diagnose
● KO: Zeer hevige viscerale buikpijn, geen spierverzet, snelle pols, lage bloeddruk, zweten,
hypotensie → ileus, abdominale distentie, peritoneale prikkeling & septische shock
● Labo: CRP, leukocytose, lactaat, LDH pas laattijdig abnormaal
● Urgente CT-angio
○ Darmwand vertoont oedeem (submucosale bloeding) + pneumatose + portale lucht
○ AMS toont trombose of embool
Behandeling
● Breedspectrum AB
● Viabele ischemie: poging tot revascularisatie mbv trombolyse + vasodilatoren of embolectomie
● Niet-viabele ischemie: resectie van de necrose → relook na 24u → anastomose of stoma
Short Bowel Syndrome
Sterk ingekorte dunne darm → normaal 5m, maar hier <70cm. Men ervaart al symptomen vanaf < 1,5m.
Etiologie: ontstaat na subtotale enterectomie tgv
● Volvulus door briden, malrotatie, divertikel van Meckel
● Atheromatose of strangulatie van de AMS
● Ziekte van Crohn met herhaalde darmresecties
Klinisch beeld van panmalabsorptie
● Diarree met peri-anale irritatie door galzuren (tenzij stoma)
● Vocht- & elektrolytenstoornissen
● Maagzuurhypersecretie
● Gewichtsverlies → cachexie
● Cholelithiase & urolithiase
Behandeling
● Dieet en substitutietherapie: bij jonge patiënten waarbij de resterende dunne darm een groot
adaptatievermogen heeft door GLP2 → hypertrofie mucosa
● Subtotale enterectomie alleen bij jonge patiënten
● Transitremmers
● Totale parenterale nutritie → home TPN
● Dundarmtransplantatie: wanneer leverfalen, herhaalde katheterinfecties of veneuze trombose
Ischemische colitis
Etiologie & pathogenese
● Occlusief door trombose
● Niet-occlusief door low flow state, heel frequent (NOMI bij marathonlopers! → bloederige diarree)
● Acute ischemie ter hoogte van het colon, in het gebied van AMI. Rectum quasi altijd gespaard.
● Predilectieplaatsen zijn de milthoek (Griffith) & sigmoïd (Sudeck)
Klinisch beeld
● Abdominale pijn thv linkercolon of hypogastrium
● Bloederige stoelgang met urgency
● Drukpijn bij KO maar zonder duidelijke peritonitis
, ● Silentieuze ischemische colitis kan laatijdige colonstrictuur geven
Diagnose
● Labo: niet-specifiek, acidose + necrose, lactaat, LDH, amylase kunnen wijzen op weefselschade
● Coprocultuur voor DD: salmonella, shigella, campylobacter, e coli, clostridium difficile
● Colonoscopie + biopsies
● CT-angio toont aspecifieke wandverdikking, luchtbellen in darmwand door transmurale ischemie →
erna ook in de splanchnische vaten
Ligamentum arcuatum syndroom (MALS)
● Pathogenese: insnoering/compressie aan de truncus coeliacus thv het diafragma → na maaltijd eist
de maag meer bevloeiing → S/ hevige epigastrische ischemische pijn tijdens & na maaltijd
● Diagnose: CT abdomen
● Behandeling: Laparoscopisch via de diafragmapijler de truncus blootleggen
Mesenterisch vork syndroom (Wilkie syndrome)
● Vooral bij vrouwen
● Symptomen: Postprandiale pijn + maagledigingsproblemen +
volheidsgevoel
● Pathogenese: Duodenum ligt in vork tussen aorta en arteria
mesenterica superior → duodenum dichtgesnoerd → obstructie
● Diagnose: beeldvorming
● Behandeling: moeilijk, vaak lis op maag plaatsen
LES 2: DUNDARM
Congenitale aandoeningen van de dunne darm
Necrotiserende enterocolitis/fasciitis
Gangreen van Fournier komt voor bij immuungecompromitteerde patiënten
● Diabetes
● Cirrose of nierinsufficiëntie
● Onderliggend oncologisch leiden
Presentatie
● Koorts
● Zwarte plekken
● Sneeuwcrepitaties bij duwen
● CT toont luchtopstapeling
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lellykelly. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,79. Je zit daarna nergens aan vast.
