MANAGEMENT
College 1: De grote lijnen
1. Inleiding
Economie = Sociale wetenschap
Economische inzichten <> politiek-maatschappelijke visies
Mens als fundament van theorieën
Economie is geen exacte wetenschap => mensen zijn niet voorspelbaar
“The science which studies human behavior as a relationship between ends and scarse means
which have alternative uses” L. Robbins
Schaarste: beperkte hoeveelheid middelen
Keuzeproblemen: veelheid aan bestedingsmogelijkheden
ECONOMISCH PROBLEEM => economisch motief (oplossen)
Micro-economie: economisch probleem analyseren op kleine schaal
(een gezin, een bedrijf, een product)
Macro-economie: economisch probleem analyseren op grote schaal
(een land, een sector)
Kernbegrippen:
- Behoeften
Verlangens van de mens => vervullen door inzet schaarse middelen, door
substituten (vervanging)
Waarde is subjectief, voor iedereen anders
Economie is neutraal
Welvaart (mate waarin behoeftes vervuld worden met schaarse middelen)
Welzijn (combinatie welvaart met vervulling niet meetbare behoeften (trade-off)
bv. gezondheid)
- Productiefactoren
Natuur: input => grondstoffen; ruimtescheppende=> plaats, bv bouwgrond
recreatief=> kwaliteit van de arbeid; afval ontvangende=> stikstof probleem
1
, - Goederen
Gericht op behoeftevervulling
Ook schaars
Duurzaam (meerdere gebruiken) of niet-duurzaam (eenmalig gebruik)
Consumptiegoed: directe behoeftebevrediging bv pint
Investeringsgoed: indirecte behoeftebevrediging
Duurzame investeringsgoederen (= kapitaalgoederen) bv machines
Niet-duurzame: eenmalig in gebruik bv printerinkt
Finale en intermediaire goederen
3 soorten spelers:
Gezinnen, bedrijven en overheid
Instellingen => immateriële waarde
Belastingen => investeringen mogelijk maken
2. Theorieën
Economische stromingen:
Resultaat van lange ontwikkelingen
Conflicterende paradigmata
Sociaal-economische omstandigheden
Politiek-maatschappelijke stromingen
• De voorlopers: Mercantilisme en Fysiocratie tot +/- 1750
Eerste economische gedachten, focus op 1 enkel aspect, product van Ancien
Regime (AR)
- Mercantilisme 1450 – 1750
Obsessie edele metalen
Handelsbalans => zo weinig mogelijk naties aan u laten verkopen
Nationalisme, Protectionisme
Koloniaal, westers systeem
Voedingsbodem voor conflict en oorlog (grondstoffen)
Trump = hedendaagse variant
2
,- Fysiocratie 1750 – 1790
Obsessie met (landbouw)grond => natuur: basis voor rijkdom
Economische kringloop, geïnspireerd op bloedsomloop, alles in
overeenstemming met elkaar
Eerste poging tot analytisch totaalmodel
Landbouw = productieve klasse
Handel & ambacht = ‘steriele klasse’
Vrije prijsvorming
Schaalvergroting en privébezit landbouwgronden
Franse revolutie
• Klassieke School 1775 -1875
Eerste volwaardige economische theorie
Adam Smith, Thomas Malthus, David Ricardo
Laisser-faire => individuele vrijheid & concurrentie
Homo economicus
Lotsverbetering mensheid
Verlichting – einde AR
Industriële revolutie
Verder uitgebouwd in Neoklassieke school
- Adam Smith, Wealth of Nations
= startpunt economische wetenschap
Vrijhandel Mercantilisme
Ambacht, handel en industrie Fysiocratie Vandaag: norm binnen de
Specialisatie in arbeid en arbeidsverdeling economische wetenschap
‘The invisible hand” die voor evenwichten zorgt
• Neoklassieke school 1875 – heden
Abstrageren klassieke theorieën
Integreren statistiek en wiskunde
Modellen en voorspellingen
Angelsaksisch
Oostenrijkse school: rebel binnen neoklassieken
- Onzekerheid integreren
- Focus op grote lijnen
- Non-sciëntisme: staan kritisch tegenover modellen
• Keynesiaanse school 1936 – heden
John Maynard Keynes
Afwijzen van neoklassieke macro-economie
Great depression & New Deal politiek
Overheidsgeld als motor (anticyclisch budget)
Belang koopkracht: vraag-economie
3
, In jaren ’70 uit gratie geraakt => inflatie steeg
- Milton Friedman zette de neoklassieke macro-economie weer op de troon
- Aanbod-economie vs vraag-economie
In Europa nog steeds aanwezig
• Marxistische school 1854 – 1989
Karl Marx (Communistisch)
Ontstaan: ontbering fabrieksarbeider
Totalitaire visie op samenleving => kapitaal moet gemeenschappelijk worden
Enkel arbeid had waarde, handel enz. niet
Afschaffing privébezit
Humanitaire en ecologische catastrofe
Socialisme als kapitalistische variant
Overzicht:
Neoklassieke school sluit best aan bij economie van vandaag
Druk op neoklassieke school:
Keyensiaanse en zelfs in zeer beperkte mate marxisitische stromingen blijven
sluimeren.
Veel lokale varianten
Grote nieuwe uitdagingen:
- Ongelijkheden
- Isolationisme
- Klimaatverandering
De economische orde:
3 aspecten:
- Allocatie mechanisme: hoe vinden mensen, middelen en goederen hun weg?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Blokvriendje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,79. Je zit daarna nergens aan vast.