Geschiedenis samenvatting VWO 4 over H4: Tijd van steden en staten
Boek: Feniks Tijdvakken en historische contexten Geschiedenis voor de onderbouw 4/5/6 VWO
In deze samenvatting worden alle 3 de paragrafen van dit hoofdstuk samengevat:
- 4.1: Opbloei en macht van de stad
- 4.2: Staten ontstaan
...
H4: Tijd van steden en staten
iddeleeuwen
M
1000 - 1500
Kenmerkende aspecten
3 De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een
1
agrarisch-urbane samenleving.
14 De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.
15 Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke
macht het primaat behoorde te hebben.
16 De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van
kruistochten.
17 Het begin van staatsvorming en centralisatie.
, 4.1 Opbloei en macht van de stad
Kenmerkende aspecten
3 De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een
1
agrarisch-urbane samenleving.
14 De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden.
Nieuwe steden, handel en nijverheid
In de vroege Middeleeuwen was iedereen vaak zelfvoorzienend. Er waren geen
voedseloverschotten. Willem de Veroveraar had Engeland veroverd en zorgde voor een
toename van de voedselproductie door middel van ontginningen en inpolderingen,
technische verbeteringen en een drieslagstelsel ipv een tweeslagstelsel. Toename van
voedselproductie zorgde ervoor dat niet iedereen meer in de landbouw hoefde te werken, er
kwamambacht. Oude steden groeien en nieuwe ontstaan.Koningen en adel stichtten
nieuwe steden op strategische plaatsen → bevordering van handel ennijverheid
(economisch motief). Zij konden ook vanuit de stad het omliggende platteland besturen,
belasting heffen en onder controle houden (politiek-militair motief).
Londen
onden gaf zich over aan Willem na de slag bij Hastings, maar deburgerseisten wel dat dit
L
was in ruil voor vrijheden. Die werden vastgelegd in eenprivilege, dit bevat de oudste
stadsrechtenvan Londen. Londen ontwikkelt zich toteen handelscentrum.
Interregionale handel
lke middeleeuwse stad had eenjaarmarkt. Hier werdinterregionaal gehandeld. In de
E
veertiende eeuwwerden deze markten echter steedsminder gebruikt. Handelaren sloten
zich aan bijkoopmansgildenen werkten samen voorhandelsvoorrechten, hulp bij reizen
en om kapitaal voor verre handelsreizen bijeen te krijgen. Gilden wilden concurrentie
voorkomen, alleen leden van het gilde mochten een bepaald beroep uitoefenen →
machtspositie. Gildeleden beschermden elkaar (sociale functie). Later kwamen er ook
Hanze, hierbij gingen (handelaren uit) verschillende steden een samenwerkingsverband
aan.
Stadsstichtingen
e koningen, keizers en regionale heersers in Centraal-Europa stimuleerden de steden in
D
de Duitse gebieden, hoewel zij een minder grote rol bij de handel speelden. Inwoners kregen
privileges, bijv stadsrechten. Dit lokten veel mensen en horigen trokken van het platteland
naar de steden → dreiging tekort horigen op domeinen → minder belastingen en
verplichtingen voor horigen. Zo veroorzaakte de opkomst van de steden meer vrijheid voor
de bevolking in de steden en op het platteland.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleur29. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,69. Je zit daarna nergens aan vast.