100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting biologie hoofdstuk 12 havo 5 €6,99   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting biologie hoofdstuk 12 havo 5

 6 keer bekeken  0 keer verkocht

In dit document vind u een goede samenvatting. Deze samenvatting zorgt ervoor dat u helemaal klaar bent voor u toets en een voldoende gaat halen. Het is overzichtelijk. Elke paragraaf is netjes uitgeschreven met de juiste informatie.

Voorbeeld 2 van de 8  pagina's

  • 17 januari 2024
  • 8
  • 2023/2024
  • Samenvatting
  • Middelbare school
  • HAVO
  • Biologie
  • 5
Alle documenten voor dit vak (2020)
avatar-seller
demi10
Samenvatting hoofdstuk 12

 Gezondheid: lichamelijk, sociaal en geestelijk goed functioneert
 Leefstijl: gezonde voeding, genoeg beweging en slaap, weinig stress, niet roken en niet te veel
alcohol drinken  versterkt bij het immuunsystemen
 Goede hygiëne kan het overdragen van ziekteverwekkers voorkomen.
 Ook genen spelen een rol bij het ziekteverloop
 Huid bestaat uit 2 lagen: de opperhuid en de lederhuid
 De buitenste laag van de opperhuis is de hoornlaag
 Deze laag bestaat uit dode verhoornde cellen die voortdurend afschilferen. Vanuit de
onderste laag cellen in de kiemlaag van de opperhuid groeit de afsluitende opperhuid
aan.
 Nieuwe cellen duwen de oudere cellen naar buiten, na een tijdje gaan die dood en
verhoornen ze en zo ontstaat een nieuwe hoornlaag
 De lederhuid ( bindweefsel ) ligt onder de opperhuid en bestaat uit elastisch vezels.
 De lederhuid bevat bloedvaten, spiertjes, haarzakjes met haren, veel zintuigjes,
zenuwuiteinden, talgklieren en zweetklieren
 Lederhuid vernieuwt zich niet
 Buitenste laag van de huis, de hoornlaag, gaat vochtverlies tegen en voorkomt binnendringen
van gifstoffen en ziekteverwekkers zoals bacteriën, schimmels, virussen en parasieten. Komt
een ziekteverwekker toch een bloedvat binnen via een beschadiging in de huis, is een infectie
een feit
 Je huid kan een uv-filter maken
 Uv-licht stimuleert pigmentvormende cellen in de onderste laag van de opperhuid,
de kiemlaag om pigment korrels te maken  geeft de huid een bruine kleur
 Door de uv-stralen in het zonlicht gaan de cellen in de kiemlaag sneller delen,
waardoor de huid verdikt.
 Zo’n dikkere huid biedt het DNA in cellen van de kiemlaag extra bescherming tegen
de mutagene werking van het uv-licht
 Onderhuidse bindweefsel behoort niet tot de huid
 Ogen, luchtwegen, mond, maag, darmen en vagina hebben geen huid maar een slijmvlies als
barrière  lichaam heeft andere afweermechanismen
 Slijmvlies in de luchtwegen produceert slijm dat een slijmlaag vorm die stof en
ziekteverwekkers tegenhoudt.
 Trilharen in de luchtpijp duwen het slijm compleet met stof en ziekteverwekkers naar
de keelholte en je slikt het door
 Vervolgens doodt het zure maagsap de meeste bacteriën
 Mechanische afweer: hebben iets aan de buitenkant zitten om afteweren tegen ziektes
 Probleem van planten in droogtegebieden is dat hun sap een gewilde bron van vocht is voor
dieren, stekels zijn daarbij een goede bescherming
 Symbiose: leven twee organismen van verschillende soorten langdurig samen.
 Zij maken bij een aanval van spintmijten bepaalde geurstoffen die roofmijten lokken die op
hun beurt de spintmijten opeten
 Signaalstoffen: dergelijke geurstoffen
 Binnen een stevige zaadwand zit de zeer giftige stof arbrine. Beschadigd zaad binnenkrijgen
leidt tot een zekere dood
 Niet alle afweerstoffen zijn giftig [
 Chemische afweer: afweer dmv van giftige en vies smakende stoffen


1

,  Stekels en giftige stoffen helpen niet tegen micro organismen.
 Celwand biedt niet alleen bescherming, hij draag ook bij aan de stevigheid van een plantencel
 Na een celdeling ontstaat tussen de twee nieuwgevormde kernen een middenlamel van
pectine, een plakkerige polysacharide die nieuwgevormde aangrenzende cellen aan elkaar
plakt
 Daarna ontstaat de celwand doordat de cellen aan beide zijden van de middenlamel
er cellulosevezels tegen afzetten: de primaire celwand.
 Secundaire celwand met houtstof: een extra laag tussen hun celmembraan en
primaire celwand
 Alle stoffen aan de buitenkant van het celmembraan van een cel vormen samen de
tussencelstof
 Om plagen en ziekteverwekkers geen kans te geven, zetten de landbouwers vliegtuigen in die
bestrijdingsmiddelen verspreiden over gewassen. Bij de biologische landbouw verbouwen de
landbouwers voedselgewassen zonder gebruik te maken van chemische
bestrijdingsmiddelen.
 Wissen de gewassen voortdurend en gebruiken geen kunstmest
 Gemodificeerde planten zijn niet toegestaan  verhoogt de biodiversiteit
 In gebieden met een grote biodiversiteit zijn er genoeg natuurlijke vijanden die het
ontstaan van plagen voorkomen




2

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper demi10. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,99
  • (0)
  Kopen