In dit document vindt u een complete samenvatting van het vak "Bouwstenen van de taal" van de VUB.
Normaal gezien is alles duidelijk uitgelegd. Het helpt altijd om de slides erbij te nemen. Als u graag extra uitleg krijgt bij deze samenvatting, dan raad ik u aan om zeker ook het document "Bouwste...
Inhoudstafel
Inleiding............................................................................................................................. 4
Hoeveel talen zijn er? .................................................................................................................4
Hoeveel sprekers hee5 taal? .......................................................................................................4
Waar komen talen vandaan? ......................................................................................................4
Wetenschappelijke verklaringen ...................................................................................................................4
Geografische verklaringen .............................................................................................................................4
Een defini;e van taal ..................................................................................................................5
De wetenschappelijke taalstudie.................................................................................................5
Een voorbeeld van de compara;eve methode .............................................................................................5
Ferdinand de Saussure en het ontstaan van de moderne taalkunde ............................................5
Cours de linguis;que générale ......................................................................................................................6
Navolgers de Saussure ................................................................................................................8
De Praagse school .........................................................................................................................................8
Amerikaans structuralisme............................................................................................................................8
Noam Chomsky (2de grote naam in taalkunde) ............................................................................9
Chomsky als taalkundige ...............................................................................................................................9
Chomsky als filosoof ......................................................................................................................................9
Chomsky als ac;vist ....................................................................................................................................10
De opvaLngen van Chomsky .................................................................................................... 10
Fone-ek en fonologie....................................................................................................... 10
Menselijke spraak ..................................................................................................................... 10
Fone;ek en fonologie ............................................................................................................... 11
Defini;es: fone;ek en fonologie .................................................................................................................11
IPA ............................................................................................................................................ 12
Consonanten ...............................................................................................................................................12
Klinkers ........................................................................................................................................................12
Dis;nc;eve paren........................................................................................................................................13
Anatomische en fysiologische correlaten .................................................................................. 13
Ademhaling: proces.....................................................................................................................................14
Stemgeving: het proces ...............................................................................................................................14
Resonan;e: proces ......................................................................................................................................14
Ar;cula;e: het proces .................................................................................................................................14
Klinkers ..................................................................................................................................... 14
Hoogte .........................................................................................................................................................14
Realisa;e vooraan of achteraan ..................................................................................................................15
Gerondheid .................................................................................................................................................15
Frequen;es .................................................................................................................................................15
DiSong .........................................................................................................................................................15
Consonanten ............................................................................................................................ 15
Manier of wijze van ar;cula;e ....................................................................................................................15
Plaats van ar;cula;e ...................................................................................................................................16
Stemhebbend vs. stemloos .........................................................................................................................16
Syntaxis ........................................................................................................................... 33
Wat is syntaxis? ........................................................................................................................ 33
Competen;e ............................................................................................................................. 33
Aanvaardbaarheid .................................................................................................................... 33
Taaltypologie ...............................................................................................................................................34
Lexicale categorieën, parts of speech, woordklassen, natures ................................................... 34
Overeenkomst syntaxis ............................................................................................................. 34
Afankelijkheidssyntaxis ........................................................................................................... 34
Cons;tuerende syntaxis ............................................................................................................ 35
Hoe vindt men de bestanddelen/ onderdelen? ..........................................................................................36
Basisbegrippen: ...........................................................................................................................................37
Boom metafoor ...........................................................................................................................................38
Familie metafoor .........................................................................................................................................38
Onderschikte bijzinnen................................................................................................................................38
Recursie .......................................................................................................................................................39
Structuur hee5/is betekenis of leidingen hebben zin ................................................................ 39
Informa;estructuur .....................................................................................................................................39
3
, Inleiding
Hoeveel talen zijn er?
Niet echt bekend…
(7168 talen ongeveer)
- Nog steeds worden nieuwe talen ontdekt
- Talen sterven alAjd uit
- Nieuwe talen worden “geboren” (o.a. door kolonialisme, opsplitsing van landen, etc.)
o Aparte talen in opsplitsing van landen: niet alAjd taalkundig maar door
naAonalisme en poliAek (bv. De Balkan)
- Talen veranderen: 1 taal kan nieuwe worden (bv. Het Afrikaans)
Hoeveel sprekers hee3 taal?
Niet duidelijk: veel mensen in meertalige omgeving opgegroeid (bv. In Brussel)
Niet meetbaar:
- Methodologische problemen
- Toegankelijkheid van gebieden
- OngeleRerdheid
- PoliAeke omstandigheden
o Oorlog (bv. Oekraïne)
o Gevaarlijk om je te uiten als spreker van taal (bv. Sprekers van Catalaans in
Ajden van Franco)
Waar komen talen vandaan?
Wetenschappelijke verklaringen
Onwetenschappelijke verklaring
Mythes van goddelijke interven6e, an6eke mythologie
(Bv. Toren van Babel)
Voorwetenschappelijke verklaring
O:o Jesperens (1925): “Language”
→ best slechte uitleg voor talen
Verliest zich in romanAsche voorstellen van leven van holbewoners:
Primi6eve mens maakt geluiden van natuur na
PrimiAeve mens maakt tussenwerpsels
PrimiAeve mens uit zich Ajdens fysieke arbeid
Wetenschappelijke verklaring
Ontstaan van mens, homo sapiens sapiens
EvoluAe: GrooRe van hersenen groter en posiAe van stroRenhoofd veranderd (lager)
NU: primaten hebben goede plek stroRenhoofd, maar niet cogniAeve mogelijkheden
Geografische verklaringen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper TaalkundeVUBSTUDENT. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,29. Je zit daarna nergens aan vast.
