De allernieuwste begrippenlijst van OWE 8 heb ik aan de hand van alle literatuur die door school is gebruikt uitgewerkt. De begrippen zijn uitgebreid uitgewerkt waarin de belangrijkste informatie uitgelegd wordt. Dit is de begrippenlijst van leerjaar 2023/2024
Cerebrum: De grote hersenen. Functies: zintuigelijke waarnemingen,
emoties/gedrag/bewustzijn bepalen en spieren aansturen.
bestaat uit 4 kwabben:
- voorhoofdskwab (frontaalkwab)
regelt gedrag/bewustzijn en bevat spraakcentrum
- wandbeenkwab (pariëtaalkwab)
rol bij zintuigen en cognitieve functies
- achterhoofdkwab (occipitaalkwab)
speelt een rol bij kunnen zien
- slaapkwab (temporaalkwab)
hierdoor kun je mensen onthouden en herkennen en herinneringen terughalen
Hersenstam: vormt de verbinding tussen de grote hersenen, het ruggenmerg en de
kleine hersenen.
Cerebellum: kleine hersenen, betrokken bij coördinatie van bewegingen, taal,
aandacht, emotie en reflexen.
Ruggenmerg: uitloper van het centrale zenuwstelsel. Doorsnede is ongeveer 1cm.
Bestaat uit grijze en witte stof. Het ruggenmerg is het ‘kabel’ contact tussen
hersenen en de rest van het lichaam en gaat over in zenuwen.
Centrale zenuwstelsel: bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg.
De functies zijn:
-ontvangen van informatie van de zintuigen (sensorische informatie)
- verwerken van deze informatie in de hersenen en verbinden met andere
informatie (uit geheugen bv.)
-verwerkte informatie gebruiken om spieren en organen aan te sturen.
Perifere zenuwstelsel: verbinding tussen CZ, spieren en zintuigen. Zorgt dat
informatie van organen, spieren en zintuigen naar het CZ gestuurd worden en er
omgekeerd commando’s teruggestuurd worden. het PZ kan opgedeeld worden in
het autonoom zenuwstelsel en animaal zenuwstelsel (somatisch zenuwstelsel).
Autonoom zenuwstelsel (sympathisch en parasympatisch): het deel van het
zenuwstelsel waar we geen controle over hebben. Het stuurt de gladde spieren, het
hart en diverse organen aan. Het is betrokken bij automatische processen en
reflexen. Kan onderverdeeld worden in:
sympathisch zenuwstelsel
-het deel wat geactiveerd is als we actief zijn, bijv. bij stress (fight or flight reactie).
Hartslag gaat omhoog en bloed gaat naar de spieren, het lichaam is alert.
parasympatisch zenuwstelsel
-dit deel is actief tijdens rust/ontspanning (rest and digest reactie). Hartslag gaat
naar beneden en energie wordt opgeslagen.
Animaal zenuwstelsel: het deel van het perifere zenuwstelsel waar we controle over
hebben, zelfs zonder dat we het doorhebben. Bijv. praten, lopen, bewegen. Actief bij
interactie met de omgeving.
, Afferente banen: sensorische zenuw. Leidt prikkel naar CZ toe. (richting hersenen).
Sensorische vezels komen binnen bij de dorsale hoorn (achterkant ruggenmerg)
Efferente banen: motorische zenuw. Geeft signaal vanuit CZ door (van hersenen
naar ruggenmerg). Motorische vezels gaan via de ventrale hoorn naar buiten.
Neuron: zenuwcel. Neuronen communiceren met elkaar via synapsen. Bevatten
uitlopers: axonen en dendrieten.
Dendrieten: (ontvanger) uitlopers van cellichamen die boodschappen van andere
neuronen ontvangen.
Axonen: (doorgever) uitloper van een neuron die elektrische impulsen doorgeeft en
zorgt voor informatieoverdracht in de hersenen.
Myelineschede: 3 belangrijke functies:
-zorgt voor een betere/snellere geleiding van signalen tussen zenuwcellen.
-beschermt neuronen tegen schade.
-voorziet zenuwbanen van voedingsstoffen.
Witte stof: bestaat vooral uit de uitlopers van neuronen, zenuwvezels of axonen.
(verbindingen zenuwcellen) hier wordt informatie doorgegeven. Om deze
verbindingen zit een wit laagje, myeline, vandaar de naam. In de hersenen zit deze
stof aan de binnenkant, in het ruggenmerg juist aan de buitenkant.
Grijze stof: bestaat voor het grootste deel uit neuronen, hier wordt informatie
verwerkt. In de hersenen zit deze stof aan de buitenkant, in het ruggenmerg zit de
grijze stof juist aan de binnenkant
Basale ganglia: zijn een groep zenuwcellen in de hersenen met dezelfde functie. Zet
automatismen in beweging (lopen, fietsen) en stimuleert het leren van simpele
processen en is betrokken bij cognitie en emotie.
Actiepotentiaal: ultrakorte golf van elektrische ontlading die over het membraan
van een neuron of spiercel gaat. Actiepotentiaal zorgt voor een snelle overdracht
van informatie tussen zenuwcellen onderling en andere celtypen, zoals spiercellen.
Synaps: het punt waarop 2 neuronen met elkaar communiceren. Brengt signalen
van het axon van het ene neuron over naar de dendriet van het andere neuron.
presynaptische zenuwcel
- cel voor de synaps, wil prikkel doorgeven.
- laat blaasjes met neurotransmitters los in de synapsspleet.
postsynaptische zenuwcel
- ontvangt de neurotransmitters en wordt hierdoor geprikkeld of juist geremd.
Neurotransmitters: kleine signaalstofjes die zenuwimpulsen overdragen tussen
neuronen en/of kliercellen/spiercellen. Bestaat uit een chemische substantie. Wordt
in de synaps gemaakt en richting de axon vervoerd.
Motorische eindplaat: het uiteinde van een motorische zenuw die een signaal van
een zenuw kan overbrengen op een spiervezel, waardoor de vezel kan
samentrekken of ontspannen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mirthetuinman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.
