,Inhoudsopgave
College 1: geschiedenis en aandacht voor vaders in onderzoek ....................................................... 2
Artikel Lamb .................................................................................................................................................... 9
Artikel Pleck .................................................................................................................................................... 9
College 2: gehechtheid aan vaders ........................................................................................................ 10
Artikel Bretherton ........................................................................................................................................ 18
Artikel Olsavsky ........................................................................................................................................... 18
Artikel Umemura .......................................................................................................................................... 19
College 3: inleiding hersenen en hormonen van vaderschap ........................................................... 19
Artikel Feldman ............................................................................................................................................ 26
Artikel Lotz .................................................................................................................................................... 26
Artikel Storey ................................................................................................................................................ 27
College 4: de biologie van vaders: hormonen en rolpatronen .......................................................... 27
Artikel Abraham ........................................................................................................................................... 34
Artikel Bos ..................................................................................................................................................... 34
College 5: voorspellers en uitkomsten van vader betrokkenheid ..................................................... 35
Artikel Diniz ................................................................................................................................................... 43
Artikel Kochanska ....................................................................................................................................... 43
Artikel Meuwissen ....................................................................................................................................... 44
College 7: diversiteit in vaderschap ....................................................................................................... 50
Artikel Golombok ......................................................................................................................................... 59
Artikel Jones ................................................................................................................................................. 60
Artikel Distelbrink ........................................................................................................................................ 60
1
,College 1: geschiedenis en aandacht voor vaders in onderzoek
Inhoud college
• Kort historisch overzicht
• Verdeling arbeid en zorg
• Het begrip: involvement
Waarom vaders?
• Ondervertegenwoordigd in onderzoek, vaak is onderzoek gebaseerd op
moeders. Weinig vaders betrekken bij onderzoek omdat:
o Vaders lastig te betrekken zijn bij onderzoek
o Bias: “vaders doen toch weinig bij de opvoeding”
• Rol van vaders in opvoeding is veranderd!
Waarom nu meer aandacht voor vaders?
• Moeders werken meer, ook meer fulltime
• Veranderende opvattingen en attitudes
• Meer betrokkenheid van vaders bij de opvoeding op verschillende manieren
• Dynamischer relaties: meer echtscheidingen, meer eenoudergezinnen en
meer samengestelde gezinnen, vaders beginnen tweede leg
• Culturele diversiteit: verschil in kijk op rol van vaders
• Veel media-aandacht, in positieve maar ook in negatieve zin
Korte geschiedenis
Artikel Lamb (2000) en publicatie J. Wubs (2000). Vaders gezin, moeders
verantwoordelijkheid. Pedagogiek, 20: 120 opvoedingsadviesboeken 1945-1995.
“Multifaceted conceptualization of fathers’ roles”: veelzijdige opvattingen over wat
vaderschap kan zijn. Een bepaalde rol van een vader ligt de nadruk op in een
bepaalde periode, maar die andere rol is niet van de baan.
Vier fases/ periodes in geschiedenis:
1. Morele leider
• Niet warm/zorgzaam
• Las de kinderen de bijbel/bepaalde teksten voor
• Gaf onderwijs
• Niet betrokken bij de zorg.
2. Kostwinner (rond industrialisatie)
3. Rolmodel (rond WO II)
• Vaak voor zonen
• Als er iets niet goed ging met kinderen -> door vader
4. De zorgende vader (rond ‘70)
• V.a. die tijd vond men dat vaders meer betrokken moeten zijn bij de zorg voor
het kind
Jaren 30 en 40: belangrijke theorieën als basis
• Psychoanalytische theorie – Sigmund Freud
o Sekse-rolmodel (vooral voor zonen)
o Vaders vormen persoonlijkheid van kinderen
• Behaviorisme: John B. Watson
o Al het gedrag was aangeleerd, klassiek conditioneren
o Kinderen vormen naar eigen idealen/ideeën, geen warmte voor warme ->
slappe individuen
• Gehechtheidstheorie – John Bowlby
2
, o Deels psychoanalyse en deels biologie
o Zei het eerst iets over zorg en warmte voor kinderen
Rond de tweede wereldoorlog
• Afwezigheid van vaders, kwamen vaak niet meer terug
• Moeders moesten aan het werk
• Eerste resultaten:
o Problemen in psychosociale ontwikkeling;
o Problemen met schoolprestaties
Jaren 50 en 60
• Kerngezin als hoeksteen van de samenleving
• Babyboom
• Vader als ondersteuner
• Vader als rolmodel (niet alleen meer voor zonen, ook voor dochters)
o Niet volwaardig opvoeder
• Moeder zorgde voor kinderen
o Aangesproken door opvoedingsboeken
o Waren niet meer tevreden hiermee
• Spock
• Bowlby: monotropy
o Kinderen hechten zich alleen aan moederfiguur
Nederlandse opvoedingsadviezen
• Een vader moet meer zijn dan de ‘man die bij ons aan tafel eet’ (Foppema,
1953), moet verantwoordelijkheid nemen, maar invulling hiervan was vaag.
• Vooral adviezen voor vader via relatie met moeder:
o Ondersteuning van moeder;
o Begrip, trouw en toewijding
Opvoedingsadviesboeken
• Spock: bekendste Amerikaanse boek over opvoeding ooit gepubliceerd vlak
na de tweede wereldoorlog
o Kinderarts
o Boek 1946
- 40 talen
- >50 miljoen
o Een van de eerste die zei dat je kinderen niet moet laten huilen, maar moet
oppakken
Zei spock wel iets over vaders?
Spock over vaders: “Father as occasional helper”
• Zelfde ideeën
• Vader wel belangrijk, maar concrete werd hij niet
• Wilde niet de indruk wekken dat de vader allerlei opvoedtaken zou moeten
doen, maar zou natuurlijk wel kunnen helpen af en toe
“Hij moet dus al bij aanvang een echte vader voor hen zijn”
“Natuurlijk bedoel ik niet dat de vader evenveel flessen moet geven of luiers moet
aandoen als de moeder. Maar hij hoeft zich zeker niet te generen deze dingen zo nu
en dan ook eens te doen... Natuurlijk zijn er vaders, die bij de gedachte alleen al dat
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottehuijzers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,94. Je zit daarna nergens aan vast.