Dit is een samenvatting van lesaantekeningen voor het vak vreemde valuta en financiële instrumenten. In de samenvatting wordt er ingegaan op de volgende onderwerpen: Presentatie-, boekhoud-, lokale- en functionele valuta, Omrekenverschillen tussen vreemde valuta in de jaarrekening, Algemene macro ...
Samenvatting van
lesaantekeningen vreemde
valuta en financiële
instrumenten
Inhoud
Verschillende valuta in de jaarrekening..............................................................................................2
Omrekenverschillen............................................................................................................................3
Algemene macro economische stof....................................................................................................6
Financiële instrumenten.....................................................................................................................8
Opties en termijncontracten............................................................................................................13
Inkopen eigen aandelen en personeelsopties..................................................................................23
Obligaties..........................................................................................................................................25
Procenten, procentpunten en basispunten......................................................................................31
,Verschillende valuta in de jaarrekening
We gaan behandelen hoe je omgaat met vreemde valuta in de jaarrekening, daar zijn allemaal regels
voor
Presentatie valuta, boekhoudvaluta, lokale valuta, functionele valuta
Alle grote grondstoffen worden gepresenteerd in dollars. Daarom is het logisch dat Shell die in de
olie en gas business zit rapporteert in dollars.
Alles wat niet in euro’s gerapporteerd wordt is voor ons (EU) een vreemde valuta
VREEMDE VALUTA 10.1
Valutabegrippen
• Functionele valuta: valuta van de economische omgeving v.e. ondern.
• Vreemde valuta: iedere niet-functionele valuta
• Presentatievaluta: valuta in de jaarrekening vd RP
• Lokale valuta: valuta van land statutaire vestiging
Je functionele valuta is de valuta waarin je de meeste transacties mee hebt met jouw operationele
activiteiten
Je rapporteert (presenteert) je valuta en de jaarrekening in euro’s
Het kan zo zijn dat jouw statutaire plaats in Nederland gevestigd is maar je niet in de lokale euro
valuta rapporteert maar in bijv. dollars of ponden. Shell en Ahold Delhaize rapporteren bijv. in
dollars.
,Omrekenverschillen
Ahold Delhaize is Belgisch maar maakt dus ook geld in de VS. Er zitten omrekenverschillen in. Je hebt
winst in dollars en als je die gaat omrekenen naar euro’s, dan kom je op een mooi bedrag. Mede
door de mooie koers tussen de dollar en euro door de sterke dollar heeft Ahold Delhaize mooie winst
uit Amerika.
Er zijn landen of bedrijven die lenen in andere valuta. Stel je hebt een bedrijf dat leent in dollara en
jouw bedrijf is Turks, dan is het nadelig dat je de schuld in dollars hebt terwijl je inkomsten in lira’s is.
Dan blijft de dollar hetzelfde maar moet je meer lira’s betalen voor dezelfde lening door de hoge
inflatie in Turkije. Je aflossing blijft hetzelfde maar hoeveel je moet ophoesten voor de lening wordt
steeds meer.
Monetaire post is het recht op ontvangst
Als je een schuld van een miljoen hebt zal je een miljoen moeten betalen. Als je een vordering van
een miljoen hebt zal je een miljoen ontvangen. Als je een miljoen hebt liggen heb je een miljoen. Als
je een voorziening voor een miljoen hebt dan heb je een miljoen aan schulden.
Soms heb je een voorziening die in geld gedrukt is maar waarmee je goederen terug zal geven, zoals
de garantievoorziening. Dit is geen monetaire post. Voorraden zijn geen monetaire posten omdat je
niet weet wat je terugkrijgt voor de voorraden (goederen)
Liquide middelen, vorderingen, schulden etc. zijn monetaire posten
VREEMDE VALUTA 10.2
Valutarisico
• Transactierisico
- transacties in niet-functionele valuta
• Translatierisico
- jaarrekening buitenlandse bedrijfsuitoefening in niet-presentatie valuta
• Strategisch risico
- invloed op concurrentiepositie
Forex (valuta omrekenverschillen) kunnen voorkomen wanneer je een schuld van de ene valuta
omrekent naar een andere valuta. De koers van jouw valuta kan bepalen of je een hogere of lagere
schuld hebt. Als er veel inflatie is in jouw land zijn de schulden in hetzelfde land veel minder waard
en dit is dus gunstiger voor de schuldenaars.
Als de koers van de munt van de schuld waartegen je de schuld gewaardeerd hebt stijgt dan stijgt de
schuld ook.
,VREEMDE VALUTA 10.3
Transacties: omrekening
• eerste verwerking koers transactiedatum
• tussentijdse verwerking
- monetaire post: koers balansdatum
koersverschil W&V
- niet-monetaire post:
obv HK koers transactiedatum
geen koersverschil
obv AW koers balansdatum
koersverschil herwaarderingsreserve
Debiteuren en crediteuren zijn monetaire posten
Stel je hebt een vordering van 10.000 pond en het is 30 december. Je moet dan tegen de koers
sluiting van die dag de pond vordering weer omrekenen naar euro’s. Dan kan je een winst of verlies
hebben op de vordering van 10.000 pond die hetzelfde blijft maar in euro’s gezien zal wijzigen. Dit
heten omrekenverschillen
De richtlijnen zeggen dat je de verschillen moet verwerken in de jaarrekening. Als je een monetaire
post hebt moet je die elke keer omrekenen tegen de koers van de dag waarop je het wilt bepalen,
dat heet de sluitingskoers. Als je bijv. op 30 november wilt weten wat de monetaire post waard is op
de balans neem je de koers van die dag. De omrekenverschillen neem je op in de winst- en
verliesrekening
Vandaag koop je 10.000 pond, je rekent om op de dag zelf. Je kan wanneer je wilt omrekenen om te
weten wat de 10.000 pond waard is
Op het moment dat je moet gaan betalen bereken je ook de koersverschillen weer
Als de schuld weer toeneemt in jouw eigen valuta neem je een kostenpost op. Als je iedere maand
een winst- en verliesrekening opstelt dan kijk je naar voor wat de schulden en vorderingen afgesloten
zijn en wat ze weer aan het einde van de maand waard zijn en het verschil ertussen zijn de
omrekenverschillen
Je hebt een post crediteuren in half november, het is 30 november en de schuld is toegenomen met
bijv. 300. Wat je boekt wanneer een schuld toeneemt in euro’s:
Koersverschillen (WV)
Aan) Crediteuren (B)
Je neemt dus een last terwijl de crediteuren nog niet afgewikkeld zijn.
Als daarna op de dag van betaling je 200 minder betaald dan moet je van de crediteurenpost 500
corrigeren omdat je eerst de 10.000 crediteurenpost met 300 had opgeboekt maar later de 10.000
maar 9.800 eu waard was.
,Waar je op gaat letten is of het een vordering of schuld is. Als een vordering stijgt in euro’s is het een
voordeel en daarom baten. Als een schuld stijgt in euro’s is het nadelig en daarom lasten.
Het kan zo zijn dat een bedrijf zegt: Ik haal niet meer af van deze land omdat daar alles duurder
wordt
Je moet in een casus of vraag goed opletten hoe de koers gegeven is. Je kan een notering hebben in
euro-pond, of pond-euro. Het ligt eraan wat het uitgangspunt is. De directe notering van de euro en
indirecte notering van de pond is wanneer de koers van euro naar pond wordt gegeven. Zoveel
euro’s zijn zoveel pond
Stel dat er een factuur is van £900.000 pond. 1 euro is 0,90 pond (penny’s). 900.000 pond is bij deze
koers 1.000.000 euro. De euro is dus hier zwakker dan de pond. Bij een koers van 1 euro is 1 pond is
de factuur van 900.000 pond 900.000 euro waard en bij een koers van 1 euro is 1,05 pond is de
factuur €857.142,86 waard. In het laatste koers voorbeeld is de euro sterker dan de pond
Als de koers 1 op 1 is heet het: pariteit. 1=1 is pariteit
Herwaarderen is wel een directe vermogensmutatie maar dit is een uitzondering. Het vaakst willen
we dat we met hulprekeningen van het eigen vermogen via de winst- en verliesrekening het eigen
vermogen muteren.
Bij een monetaire post moet het koersverschil verwerkt worden in de winst- en verliesrekening
Het toerekeningsbeginsel. Je hebt iets verkocht en geleverd en dan neem je de omzet en kun je
eventueel een garantievoorziening maken. We boeken omzet ook al hebben we het geld niet
ontvangen. Hier zit een idee achter, zelfde met kosten. Inkoopwaarde omzet is iets anders dan
inkopen. Dit idee zit in het toerekeningsbeginsel
De miljoenennota is het kasstelsel, dit zijn ontvangsten en uitgaven. Bij de winst- en verliesrekening
van een onderneming zit er omzet maar dit zijn geen ontvangsten
, Algemene macro economische stof
Wat wordt goedkoper bij opkomende landen? Importeren. Wat kan nadeliger zijn? Exporteren
Je hebt valuta en die stijgen en dalen in waarde. Sommige zouden meer kunnen dalen of stijgen maar
dit is dan geregeld door de centrale bank van een land. Als je constant meer importeert per saldo dan
exporteert, wat gebeurt er dan met de waarde van jouw munt? Die daalt dan in waarde
Je hebt andere munten nodig om de leverancier te betalen en weinig mensen betalen in jouw munt
waardoor de vraag naar jouw munt laag is. Als je een handelsoverschot of -tekort hebt, wat gebeurt
er dan met jouw munt?
De rente in de VS wordt hooggehouden door de centrale bank en daardoor zie je de gehele
kapitaalstroom naar de dollar. De maatstaf van de rente ligt veel hoger dan de maatstaf in Europa.
Daardoor is de waarde van de dollar gestegen. Andere landen hebben hier last van want het kapitaal
in andere landen worden uitgestroomd en komen in de VS terecht.
Qua handel heeft VS een te kort maar qua kapitaalstroom gaat er veel geld hiernaartoe. Daarnaast
worden bijna alle transacties van grondstoffen in dollars gedaan
Notering van de contante koers
Directe notering van de dollar (USD/EUR)
Prijs van de dollar in de eigen valuta (bv. $ 1 = € 0,8)
Indirecte notering van de dollar (EUR/USD)
Prijs van de eigen valuta in dollars (bv. € 1 = $ 1,25)
Het begrip het monetair beleid van een centrale bank is een belangrijk begrip.
We weten wat het inflatiedoel van de ECB is. Dit is lastig om te krijgen omdat we met verschillende
landen met verschillende economieën zijn.
Het hoofddoel (hoofdstreven) van de ECB is de prijsstabiliteit. Hiervoor zijn er een aantal
instrumenten die de ECB kan gebruiken.
De ECB heeft wel een aantal instrumenten in zijn gereedschapskist. Het beleidsrente en
aankoopprogramma’s. In de eurocrisis in 2014 waar landen niet hun staatsschulden terug konden
betalen ging de ECB-staatsleningen van landen kopen van banken, financiële instellingen etc.
Het opkoopprogramma is een instrument van de ECB. Sommige landen hadden enorm hoge
rentepercentages (marktrente) omdat ze hoge tekorten hadden en daardoor hoge risico’s.
Landen lenen geld, de leningen worden uitgegeven in staatsobligaties etc. en uiteindelijk moeten
landen rentes betalen over de leningen. De rentes werden uiteindelijk zo hoog
Een beleid van de centrale bank is gericht op het verhogen van de rentes, dit heet het monetair
beleid. Het streven van de ECB is prijsstabiliteit en dit willen ze bereiken door de inflatie op 2% te
houden. Je kan discussiëren over waarom het inflatiepercentage niet 2,5% of lager/hoger is.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper berkaysahin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.
