Geschiedenis in Publieke Debatten: Deel 1 (W1-W4)
Week 1, College 1: Herdenkingen in grote en kleine gebaren
Introductie
• Godwin’s Law (1990)
• Vier kernvragen:
1. Wie is aan het woord?
2. Met welk doel en gevolg?
3. Met welke middelen en media?
4. Hoe past dat bij histori(ografi)sche kwesties?
• Bijv. Hitler staat vooral centraal binnen internetdiscussies
• Discours over nationale identiteit anders in Polen dan in Nederland, omdat Polen niet
bestond op de kaart in 1815
Publieksgeschiedenis à containerbegrip
1. Geschiedenis als gemeenschapswerk
2. Academische geschiedenis vertaald voor ander publiek
3. Geschiedenis in opdracht van instellingen
4. Geschiedenis om burgerschap te ontwikkelen
• Altijd in relatie met contemporaine samenleving
• Altijd in een machtsrelatie en dus altijd politiek
• Vaak gespannen relatie met academische geschiedenis
1) Wie is aan het woord?
• Entertainers, bedrijfsleven, sporters, politici en 1 academicus
2) Doel van de vieringen van 200 jaar koninkrijk à vijf verworvenheden
• Persoonlijke rechten en vrijheden
• Bestuurlijke stabiliteit in een moderne rechtstaat
• Internationale oriëntatie
• Ruimte voor actief burgerschap
• Eenheid in verscheidenheid
è Maar zijn deze verworvenheden wel heel typerend voor de 200 jaar dat Nederland een
koninkrijk is geweest?
è Geen aandacht voor “donkere kanten” van het verleden bij de vieringen
è Happy history
3) Met welke middelen en media?
• 29 maart 2014: Grondwetfestival
• 30 augustus 2014: Hello World te Maastricht
• 25 april 2015: Lang leve de club (viering van vrijheid van vereniging) te Zwolle
(Nederland land met meeste lidmaatschappen van verenigingen in de wereld)
• 26 september 2015: Slotfeest 200 jaar Koninkrijk (‘Eenheid in verscheidenheid’)
4) Het veld verruimen
• Hetzelfde werd herdacht op andere plaatsen.
• Hetzelfde is herdacht in verschillende tijden.
, Joey Stofberg
• Vergelijkbare festiviteiten in bijv. Duitsland en België ter herdenking van
respectievelijk Slag van Leipzig en Slag van Waterloo
1913: 100 jaar Nederland (spectaculair gevierd)
• Opening Vredespaleis
• Tentoonstelling De Vrouw
• ENTOS (Sail 0.1)
1963: 150 jaar Nederland
• Bescheiden programma
Historische herinnering
• Individueel à Typhoon
• Sociale groepen à Lokale initiatieven
• Cultureel à Archieven, Media
• Politiek à Regering (nationaal comité)
Polen:
• Wet tegen benoemen van Poolse rol bij nazi-oorlogsmisdaden
• Gdansk/Danzig
1. Begin Tweede Wereldoorlog in 1939 à inname Danzig
2. Bevolking van Danzig (voor 90% Duits) is erg blij met de inname
• Na de oorlog alle Duitsers uit Danzig verjaagd
• 1980: anticommunistische arbeidersbeweging (Solidarnosc) opgericht in Danzig onder
leiding van Lech Walensa à begin van val van communisme à latere reden voor
oprichten van algemeen WOII-museum in deze stad
• Danzig heeft uitzonderlijke positie binnen Polen (relatief progressieve stad, bijv.
Donald Tusk)
• Donald Tusk kwam met idee voor WOII-museum met breed perspectief (maar met
accent op Polen en Oost-Europa), met aandacht voor oorlog in hele wereld (ook in
Azië)
• Museumdirecteur ontslagen door de regering die een ander museum wil oprichten in
hetzelfde gebouw met meer aandacht voor militaire strijd van de Polen
• Groots opgezet museum dat WOII-geschiedenis tastbaar probeert te maken, vooral
verschrikkingen van naziregime in de Bloedlanden in Oost-Europa, waaronder Polen
• WOII-museum in Danzig biedt een pluralistisch beeld van de oorlogservaring
1. Daarom is de regering niet blij
2. Tentoonstelling doet te weinig recht aan lijden van Polen zelf
3. Ook wandaden van Poolse instellingen en mensen genoemd, en Pools
antisemitisme aangekaart (nog steeds antisemitisme onder 37% van de Polen)
• Wat wil PiS van museum?
1. ‘Ontsmetting’ van ‘gewone Polen’ van ‘ongefundeerde beschuldigingen van
medeplichtigheid’ (Jaroslaw Kaczynski);
2. ‘Pedagogie van trots’ i.p.v. ‘schaamte’;
3. Meer ruimte voor positieve rol Polen in WOII;
4. Meer aandacht voor katholieke kerk;
5. Eerbied voor Poolse helden en militairen;
6. Meer aandacht voor hulp aan Joden;
, Joey Stofberg
7. Meer aandacht voor het ‘goede’ dat de oorlog naar voren heeft gebracht (‘nooit
meer oorlog’ was slogan van communisten ter rechtvaardiging van hun regime,
nu als slogan van kosmopolieten gezien om Polen van hun nationale identiteit
te beroven);
8. Nationale perspectief leidend maken
• Drie complexen van motieven achter kritiek op tentoonstelling
1. Kloof in Polen niet alleen politiek, maar primair sociaal en cultureel, langs de
lijnen stad versus platteland, katholiek versus liberaal, traditioneel versus
modern, nationalistisch/autoritair versus Europees/democratisch.
2. Politieke uitdrukking daarvan: hevige en diepsnijdende politieke strijd
3. Lange traditie van conflicterende visies
• Conflicterende visies op Poolse geschiedenis, met name WOII
o 1945-1963: communistische visie (fascisme=kapitalistische fase) dominant
tegenover katholiek-nationalistische visie;
o 1963-1980: nationaalcommunistische visie;
o 1980-1995: overgangsperiode, veelstemmigheid;
o 1995-2015: overwegend liberaal en progressief, pro-EU;
o 2015: rechtse revolutie;
o 2016: Christus als Koning van Polen, maar ook: Polen is de Christus van
Europa (Polen is het lijdende land van Europa).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joe1212. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.