Een uitgebreide analyse van het boek 'alles wat er was', geschreven door Hannah Bervoets. Dit leesverslag bevat een analyse van onder andere het idee, motto, motieven, thema, tijd, ruimte, een samenvatting en een verwerkingsopdracht. Met dit leesverslag weet je alles wat je moet weten voor je monde...
Alles wat er was , Hanna Bervoets (2013)
Atlas Contact, Amsterdam, 2e druk
Samenvatting
‘Alles wat er was’ is een verhaal over een groepje van 8 mensen dat opgesloten zit in een
schoolgebouw na een harde knal. Het is duidelijk dat ze het gebouw niet mogen verlaten. Buiten hangt
een dikke mist. Ze waren van plan een tv-programma over slimheid op te nemen, maar dit wordt niet
verder uitgevoerd. Ze weten niet hoe lang het zal duren voordat ze het schoolgebouw kunnen verlaten.
Er is echter maar een beperkte hoeveelheid voedsel aanwezig, de elektriciteit valt regelmatig uit, het
internet doet het niet meer en ze weten niet of het water wel uit de kraan zal blijven stromen. Om zo
lang mogelijk in leven te kunnen blijven worden er rantsoenen ingesteld, die naarmate de dagen
vorderen steeds kleiner worden. Als het boek begint zijn er nog maar 7 mensen over; Lotteke is naar
buiten gegaan maar niemand heeft ooit weer iets van haar gehoord. Op het begin draait het om Joeri,
maar er ontstaan langzaamaan steeds meer spanningen.
Merel vindt bij een rondgang door de school een agenda van een meisje, dat Melissa heette. Die
agenda gaat ze min of meer als dagboek gebruiken om de dagen van elkaar te kunnen onderscheiden.
De andere zeven zijn Merel, Barry en Leo (die van de televisiezijde komen) Natalie en haar zoon, de
8-jarige Joeri, Kaspar (de onderwijzer van Joeri) en Kalyem (de conciërge van de school). Ze besluiten
de lokalen zo te verdelen dat iedereen een andere kamer heeft. Ze hebben helemaal geen contact met
de buitenwereld en ze vragen zich natuurlijk wel af wat er buiten is gebeurd. Leo is populair onder de
bewoners. In het begin draait alles om het jongetje Joeri dat het leven in de brouwerij brengt. Hij zorgt
dat er gespeeld wordt. Maar gaandeweg komen er spanningen onderling. Dat heeft bijvoorbeeld te
maken met het verdelen van voedsel en de behoefte aan seks. Op dag 21 vindt Merel een buisje waarin
medicijnen hebben gezeten voor iemand die onder grote psychische spanningen lijdt. Ze vertelt dat
wel tegen Barry, die een van haar beste collega’s is. Dan valt de elektriciteit uit, wat ook weer voor
spanningen zorgt. Om de seksuele spanning te verminderen masturbeert Merel bij erotische fantasieën,
want seks is onder dergelijke omstandigheden een middel tot ontspanning. Natalie brengt daarom vaak
de nachten door in het lokaal van Kasper, de onderwijzer van Joeri. Joeri voelt zich dan buitengesloten
door twee mensen uit zijn directe omgeving (zijn moeder en zijn meester) en zoekt zijn toevlucht tot
Merel. Ze begrijpt later dat hij dit doet om zijn moeder een beetje jaloers te maken. Hij vraagt Merel
met hem het mattenspel te spelen. Daarbij glijdt hij met een mat van de trappen in de school. Maar
wanneer Merel eindelijk daarin toestemt, gaat het goed mis. Joeri dondert van de trap en het ziet er
akelig uit. Zijn arm heeft een open , gecompliceerde breuk en daarin begint later koudvuur te komen.
De arm wordt zwart en moet worden geamputeerd. Dat doet Kaspar met het keukenmes. Merel veegt
de bloedvlek van de trap, maar vindt meteen een nieuw kokertje van medicijnen. Natalie is woedend
vanwege het gebeurde, maar eigenlijk is ze zelf ook een beetje schuldig door ‘s nachts naar Kaspar te
gaan.
Natalie en Kaspar nemen het besluit het schoolgebouw te verlaten. Ze dragen Joeri met zich mee,
wanneer ze vertrekken. Leo zegt dat Joeri zo koud was toen hij vertrok, dat hij vermoedt dat het
jongetje dood was. Dat gebeurt allemaal omstreeks de dagen 50 tot en met 55. Een dag later hebben
Merel en Leo voor de eerste keer seks met elkaar. De dagen daarna gebeurt dat weer, maar Merel zorgt
ervoor dat ze altijd vroeg weer weggaat bij Leo, want ze wil niet dat de anderen iets merken. Wanneer
ze elke vierde nacht wil overslaan met seks en ze langs zijn lokaal loopt, hoort ze twee mannen hijgen.
Leo en Barry hebben dan ook seks met elkaar.
38
, Op dag 72 is het 12 november en dat is de verjaardag van Merel. Ze wordt 29 jaar. Kaylem nodigt haar
uit in zijn lokaal: ze krijgt als cadeau een ketting die hij zelf gemaakt heeft. Hij vertelt haar over zijn
verleden als vluchteling. De dagen vliegen voorbij. Merel heeft steeds seks met Leo. Ze heeft een
vreemd soort buikpijn. De lezer vermoedt op dat moment wel dat ze zwanger zal zijn. Dat verhoogt
ook de onderlinge spanningen, want Barry weet er intussen van. Hij was er immers ook gebrand om
Leo te veroveren. Maar hij ziet nu in dat dit waarschijnlijk onmogelijk is. Hij wil dan niet verder leven
en weigert te eten en te drinken. Merel verzorgt hem nog een tijdje. Leo verdenkt Barry ervan de man
van de pillen te zijn. Merel krijgt een geschreven brief van Barry: hij wil niet verder leven. Hij zegt dat
hij nooit pillen heeft geslikt. Hij vertelt dat hij Leo ook een brief geschreven heeft. Merel kient het zo
uit dat ze de brief van Barry aan Leo ontfutselt terwijl hij onder de douche staat. In de brief deelt Barry
aan Leo mee dat hij verliefd op hem is, maar dat hij begrijpt dat hij voor Merel kiest. Daarmee is het
doel in zijn leven voorbij. Als lezer voorvoel je dat hij de lust om te leven verloren heeft en zal
sterven.
Merel is intussen zwanger: dat kan alleen van Leo zijn en in haar dagboek richt ze zich nu tot “je”, met
wie ze meer dan waarschijnlijk haar ongeboren kind bedoelt. Die wil ze voor later vertellen wat er
allemaal gebeurd is.
Barry sterft en het lijkt erop dat Kaylem hem een handje heeft geholpen. Merel is enkele dagen niet
goed bij bewustzijn en als ze wakker wordt, blijkt dat Kaylem en Leo begonnen zijn aan de
fastfoodmaaltijd-Barry. Ze zijn aan zijn benen begonnen. Kaylem is de initiatiefnemer. Volgens Leo
smaakt het vlees hetzelfde als de Peruaanse cavia die hij ooit eens voorgezet heeft gekregen. Merel
neemt later wraak door Kaylem te wurgen met de ketting die ze ooit van hem had gekregen voor haar
verjaardag. En omdat het voedsel na al die dagen natuurlijk op is, beginnen ze ook te knagen aan het
vlees van Kaylem. Het is allemaal heel luguber.
In een van de laatste dagboekhoofdstukken beklemt Leo dat hij in North Dakota verslaafd is geraakt
aan de pillen. Hij had vijf kokers bij zich toen hij in het schoolgebouw aankwam. Hij vertelt aan Merel
dat hij de school moet verlaten, omdat hij “hulp” moet halen, omdat anders Merel, de baby en hijzelf
het allemaal niet zullen overleven. In het laatste dagboekverhaal geeft Merel aan dat Leo acht dagen
daarvoor vertrokken is en dat ze sindsdien niets meer van hem heeft vernomen. Ze bekent dat ze nu
alle pillen in een keer geslikt heeft: ze droomt nu min of meer van een reis naar North Dakota met haar
(ongeboren) dochtertje.
Titelverklaring
De titel ‘Alles wat er was’ verwijst naar de zogenaamde ‘oude situatie’. Dit is de situatie die bestond
voor de knal. In deze oude situatie bestonden er andere normen en waarden dan in de ‘nieuwe
situatie’. In het boek wordt vaak verwezen naar hoe het voor de knal was en welke dingen er nu niet
meer zijn.
Thema
Eenzaamheid: Het hele verhaal draait om hoe het gedrag van mensen verandert als ze afgesloten zijn
van de buitenwereld. Alle gebeurtenissen in het verhaal zijn het gevolg van dit isolement. De normen
en waarden van de personages veranderen door dit isolement. Het gedrag in groepen wordt belicht.
Het buitengesloten of het geïsoleerd worden, wordt in de roman gesymboliseerd door de dikke mist
die buiten het gebouw hangt. De personages hebben geen zicht meer op de buitenwereld. Ook in de
plaatjes die in het boek te vinden zijn (een steeds leger wordende rechthoek), is het groter wordende
isolement en het leger wordende leven van de ik-figuur zichtbaar.
39
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper f3005. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.