14.1 Organisatietheorieën
Scientific management is een managementtechniek die gericht is op de meest efficiënte
manier om te produceren.
Algemene managementtheorie geeft een uitganspunt hoe je een organisatie van boven af
het beste kunt leiden. Aanbevelingen, richtlijnen en principes geven daarbij de organisatie als
geheel vorm. Richtlijnen daarbij zijn: vooruitzien en plannen, organiseren, eenheid van
bevel, coôrdineren en controleren.
De human relations-beweging is de theorie die aandacht schonk aan de menselijke kant van
arbeid en de factoren die prestaties Van werknemers beïnvloeden. Aandacht voor
werknemers ging een grotere rol spelen.
Het revisionisme benadrukt zowel de technische als de sociale organisatie, waarbij
democratisering en humanisering van arbeid centraal staan. Likert koppelde de verschillende
hiërarchische lagen in de organisatie via de linking-pin.
Bij de systeemtheorie beschouwen we organisaties als open systemen die een wisselwerking
met de omgeving hebben.
Bij de contingentiebenadering gaan we ervan uit dat geen standaardorganisatiestructuren
en -managementopvattingen kunnen bestaan. Ze zijn altijd situatiegebonden.
14.2 Organisatiestructuren
Een organigram is een schematische weergave van afdelingen en zeggenschap.
Bij een lijnorganisatie staat boven elke werknemer een manager en zijn de taken logisch
opgedeeld in afdelingen. Daar is eenheid van bevel. Bij eenheid van bevel heeft iedereen
slechts één baas en het is dan ook duidelijk wie leiding geeft aan wie.
De voordelen van de lijnorganisatie zijn duidelijkheid en eenvoud wat betreft afbakening
taken en bevoegdheden, er zijn snelle beslissingen mogelijk.
Nadelen: er is meer kans op bureaucratie en eilandvorming, gebrek aan specialisatie, te
zware verantwoordelijkheid managers en weinig flexibel.
Een lijn-staforganisatie is een lijnorganisatie waaraan één 0f meer stafafdelingen zijn
toegevoegd. Deze stafafdelingen hebben gespecialiseerde krachten.
De taken van de staf bestaat uit het voorbereiden van uitvoerend werk, voorlichting geven,
adviseren, controleren, onderzoek en ontwikkeling.
, Bevelsbevoegdheid in een lijn-staforganisatie: de lijnfunctionarissen mogen opdrachten
geven, staffunctionarissenmeestal niet. Een functionele bevoegdheid is als een
staffunctionaris opdrachten op zijn vakgebied kan verstrekken aan een lijnfunctionaris.
De voordelen van lijn-staforganisatie zijn eenheid van bevel, inschakeling vakspecialisten,
betere samenwerking met verschillende afdelingen en ontlasting van de lijnfunctionarissen.
De nadelen van lijn-staforganisatie zijn dat de staf te theoretisch is, geen
verantwoordelijkheid draagt, zichzelf snel uitbreidt, soms teveel bevoegdheden neemt/heeft
en onvoldoendecontact met de lijn heeft.
Bij projectorganisatie wordt Voor een bepaald project een team samengesteld van lijnleden
en stafleden. Daardoor ontstaan snel problemen wat betreft de bevelsbevoegdheid.
Een ententestructuur is een horizontale structuur, gebaseerd op nevenschikking in plaats van
onderschikking. Binnen het individuele gebied neemt de betreffende functionaris de
besluiten. In het collectieve gebied zijn de beslissingen gezamenlijk.
14.3 Besluitvorming
Een individueel besluit wordt genomen door de bevoegde functionaris en een gezamenlijk
besluit wordt genomen door een hele groep.
Bij inspraak kan iedereen zijn mening geven en de beslisser moet met die opvattingen
rekening houden. Bij medezeggenschap hebben leden van de groep een beslissende stem in
de besluitvorming.
Besluitvorming is een proces waarbij we een keuze maken uit alternatieven. Het
besluitvormingsprocesbestaat uit de fasen waarin we tot een besluit komen. Een onderwerp
van besluitvormingkan gaan over probleemstellingof kansbenutting. Bij een
probleemstelling is er een verschil tussen de werkelijke en de wenselijke situatie. Bij
kansbenutting nemen we een besluit in het geval er sprake is van een onverwachte 0f
onzekere situatie.
Bij besluitvorming is altijd sprake van meer alternatieven verzamelen, we kijken daarbij naar
de haalbaarheid, gevolgen en belangrijkheid. Om een keuze te maken, kiezen we voor het
beste alternatief en nemen het feitelijke besluit.
Met een evaluatie kunnen we achteraf analyseren hoe het eerdere besluit is uitgevallen.
We kunnen volgens verschillende methodes een besluit nemen. Bij de intuïtieve methode
besluiten we Op gevoelsmatige, niet rationele gronden. Met de ervaringsmethode besluiten
we op basis van ervaringen in soortgelijke situaties. Bij de rationeel-systematische methode
besluiten we op grond van verstandelijke afweging en systematische keuze voor het beste
alternatief.
14.4 Communicatie
Formele communicatie: alle communicatie binnen een organisatie die 'officieel' is vastgelegd
en volgens vaste lijnen en structuren verloopt. Informele communicatie: alle communicatie
zonder vaste regels en structuren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Noaveldmaat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.