Samenvatting van het vak Burgerlijk recht I (tentamencijfer: 8). Inclusief alle hoorcollegeaantekeningen, de voorgeschreven jurisprudentie en ook informatie uit de werkgroepen is erin verwerkt. Bovendien bevat de samenvatting waar mogelijk handige stappenplannen en zijn belangrijke artikelen op een...
HR Blaauboer/Berlips
Een arrest over de verhouding tussen het goederen- en verbintenissenrecht.
Zaak: in de koopovereenkomst van een stuk grond tussen Blaauboer en Berlips stond de afspraak dat Berlips
een deel van zijn grond zou bestraten en ophogen. Berlips verkocht echter zijn stuk grond aan Maks, zonder
de afspraak te zijn nagekomen. Blaauboer houdt Berlips verantwoordelijk wegens wanprestatie, maar
Berlips beweert dat Maks nu schuldenaar is, klopt dat?
HR: nee, dat is niet zo. Als Maks schuldenaar zou zijn geworden, had de koopovereenkomst
goederenrechtelijke werking.
Dat is in strijd met het strikte onderscheid tussen het goederenrecht en het verbintenissenrecht.
Goederen
Art. 3:1 BW
Goederen zijn alle zaken en alle vermogensrechten.
Zaken
Art. 3:2 BW → definitie zaak:
Zaken zijn de voor menselijke beheersing vatbare stoffelijke objecten.
Art. 5:1 BW → iemand heeft eigendom over zaken.
Art. 3:10 BW → Registergoederen zijn:
- Alle onroerende zaken;
- Bepaalde roerende zaken;
- Beperkte rechten op registergoederen → art. 3:8 BW
Er zijn roerende en onroerende zaken.
Roerende zaken
Art. 3:3 lid 2 BW
Alle zaken die niet onroerend zijn.
Onroerende zaken
Art. 3:3 BW
Lid 1
Onroerend zijn:
- Grond
- Nog niet gewonnen delfstoffen
- Met de grond verenigde beplantingen
- Gebouwen en werken die duurzaam zijn verenigd met de grond:
2
,Stappenplan onroerende zaken
1. Is er een gebouw of werk?
2. Is er vereniging met de grond?
HR Havenkraan en HR Woonark
Is er sprake van een zaak die blijkens zijn constructie bestemd is om zich op het land te
bevinden?
3. Is de vereniging duurzaam?
HR Portacabin:
Is het gebouw bestemd duurzaam ter plaatse te blijven?
i. De bedoeling van de bouwer voor zover deze naar buiten kenbaar is;
ii. De bestemming van het gebouw om duurzaam ter plaatse te blijven moet naar buiten
kenbaar zijn;
iii. Verkeersopvatting ten aanzien van de duurzaamheid van de vereniging;
iv. Irrelevant is de technische mogelijkheid te verplaatsen.
HR Woonark
Zaak: een woonark was via palen verbonden met de bodem en was verder aangesloten op riolering,
nutsleidingen en kabels. Is er sprake van vereniging met de grond?
HR: Nee, het gaat om een zaak die blijkens zijn constructie die bestemd is om te drijven, zodat het een schip
is. Een schip is in het algemeen een roerende zaak. Het feit dat er een verbinding met de bodem is, maakt
het niet een onroerend goed.
HR Havenkranen
Zaak: er waren havenkranen geplaatst voor laden en lossen. Deze waren via rails aan de grond bevestigd en
bewogen daarop heen en weer. De vraag is of dit onroerende goederen zijn omdat er vereniging is met de
grond.
HR: blijkens hun constructie zijn de kranen bestemd om zich op het land te bevinden en staan zij, weliswaar
indirect via de rails, in voortdurende verbinding met de grond.
Verticale natrekking van onroerende zaken
Art. 5:20 lid 1 jo. art. 3:3 BW
Eigendom van de grond omvat:
Sub e
Gebouwen of werken die duurzaam verenigd zijn met de grond (zie hiervoor art. 3:3 BW)
Dit kan ook indirect zijn.
Tenzij:
o Bestanddeel van eens anders onroerende zaak;
o Opstalrecht.
Sub f
Met de grond verenigde beplantingen
o Beplantingen kunnen gemeenschappelijk zijn als deze op percelen van twee verschillende
eigenaren staan → HR Treurwilg
o Let op! “Duurzame” vereniging is niet vereist
o Er moet directe vereniging zijn met de grond
Indirect:
Is de beplanting een bestanddeel van het onderdeel dat in directe vereniging is
met de grond? → art. 3:4 BW
Is dat onderdeel duurzaam verenigd met de grond? → art. 3:3 BW
3
, Horizontale natrekking
Horizontale natrekking vindt plaats als er bestanddeelvorming plaatsvindt.
Art. 3:4 BW
Lid 1
Verkeersopvatting
HR Dépex
o Zaken zijn in constructief opzicht specifiek op elkaar afgestemd
Specifiek voor elkaar gemaakt zijn
o Onvoltooidheidscriterium
Wanneer de zaak bij het ontbreken van de andere zaak als onvoltooid moet
worden beschouwd
Let op! Niet van belang is de functie in het productieproces
Een tijdelijke hulpfunctie is een aanwijzing dat er geen sprake is van één
zaak → HR Groutankers
Gespecificeerd voor een bepaalde beroepsgroep → mening experts
Lid 2
Beschadiging van betekenis.
Hiervoor geldt het criterium van de fysieke verbondenheid:
HR UTB/Glencore
o Fysieke gevolgen van betekenis
o Niet relevant zijn vermogensrechtelijke gevolgen
MAAR: onevenredig hoge kosten voor schadevrij weghalen, kan worden
gelijkgesteld aan schade van betekenis.
Beide leden zijn nevengeschikt aan elkaar en er is niet één belangrijker.
Gevolgen bestanddeelvorming:
Geen apart eigendomsrecht meer → art. 5:3 BW
Bestanddeel is niet los overdraagbaar
Bestanddeel wordt onroerend als hoofdzaak onroerend is → art. 3:3 BW
Het kan leiden tot eigendomsverlies → art. 5:14 lid 1
Art. 5:20 lid 2 BW
Netwerken, kabels en leidingen zijn onroerend, want deze zijn duurzaam met de grond verenigd.
Deze bepaling voorkomt dat deze zaken verticaal worden nagetrokken, omdat horizontale natrekking
wellicht niet toereikend was.
Art. 5:21 BW
Luchtkolom boven de grond.
Lid 1:
- De eigenaar van de grond is als enige bevoegd gebruik te maken van de luchtkolom daarboven.
o Let op! Is geen eigenaar van de lucht, want lucht is geen zaak!
Lid 2:
- Het exclusieve gebruik geldt slechts voor zover de eigenaar er een redelijk belang bij heeft.
Goederenrechtelijke beginselen
I. Fixatiebeginsel faillissement
Een faillissement is alleen van toepassing op de eigendommen van de failliet.
II. Numerus clausus
Er is een gesloten systeem van goederenrechtelijke rechten:
Boek 3:
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cjoosten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,00. Je zit daarna nergens aan vast.
