Hoofdstuk 3 Aanvullend onderzoek en diagnose
Hoofdstuk 3.1 Differentiaaldiagnose
Meneer zijn klachten leiden tot differentiaaldiagnoses. Dit betekent het stellen van meerdere,
eveneens mogelijke, diagnoses (Jochems & Joosten, 2009).
Hoofdstuk 3.1 Differentiaal diagnose herseninfarct
Krachtverlies, gedragsverandering en geheugenproblemen zijn passende symptomen bij een
herseninfarct (Beers et al., 2005). Een herseninfarct ontstaat door zuurstoftekort in de
hersenen middels een meegevoerd stolsel. Afhankelijk van het aangedane gebied kunnen
klachten variëren in motoriek, sensibiliteit, visus, cognitie, waarneming, emotie en gedrag
(Günther et al., 2013). Ook hevige hoofdpijn, misselijkheid en slikproblematiek komen voor
(Hersenstichting, z.d.-b). De FAST-test (Face-Arm-Speech-Time-test) is een methode om
een herseninfarct te herkennen. Daarbij let je op een scheve glimlach, verlamming van arm
of been, onduidelijke of verwarde spraak en de tijd wanneer de klachten zijn ontstaan
(Universitair Medisch Centrum Groningen [UMCG], z.d.-a).
De neuroloog diagnosticeert een herseninfarct middels een neurologisch onderzoek en CT-
scan. Bloedafname, thoraxfoto en ECG worden gemaakt om de mogelijke oorzaak te
achterhalen (Günther et al., 2013). Afhankelijk van de locatie wordt aanvullend een CT
Angiografie (CTA) en/of CT Perfusie (CTP) gemaakt. CTA weergeeft nieuwe aangelegde
bloedvaten bij een occlusie en CTP verschaft informatie over de infarctkern en bedreigt
hersenweefsel. MRI is na de acute fase van belang ter verduidelijking van ischemie en het
aantonen van een alternatieve diagnose (Richtlijnendatabase, 2019a).
Hoofdstuk 3.2 Ernst van de situatie
Meneer heeft een amelanotisch (ongepigmenteerd) melanoom dat naar de longen is
gemetastaseerd. Vaak wordt dit soort in een vergevorderd stadium ontdekt, waardoor de
overlijdenskans groter is dan een gepigmenteerd melanoom (Njoo, z.d.). De tumor wordt
volgens de TNM geclassificeerd en gestadiëerd volgens de achtste editie van het American
Joint Committe on Cancer (AJCC). Dit beweert dat meneer een stadium IV melanoom heeft,
gezien de afstandsmetastasen naar de longen. In Tabel 1 is de stadiëring weergeven
volgens de TNM-classificatie (Van Spil et al., 2021).
Aangezien een melanoom vooral naar de hersenen metastaseert, wanneer meerdere
lichamelijke metastaseringen aanwezig zijn, lijkt een hersenmetastasering aannemelijk (AVL,
z.d.-b). Waarschijnlijk is de behandeling palliatief, gericht op vermindering van klachten en
verdere verspreiding (Njoo, z.d.).
, Tabel 1
Stadiëring TNM-classificatie
Opmerking. Overgenomen uit Leerboek oncologieverpleegkundige (p. 281) door J.A. van Spil et al., 2021, Bohn Stafleu van
Loghum. Copyright 2021, Bohn Stafleu van Loghum.
Om de ernst van de situatie in kaart te brengen worden meetinstrumenten ingezet. Palliaweb
(2018b) heeft een richtlijn voor meetinstrumenten in de palliatieve zorg. Momenteel zijn
krachtsverlies, gedragsverandering en vergeetachtigheid aanwezig. Daarnaast krijgt meneer
radiotherapie, wat kan leiden tot complicaties, zoals vermoeidheid (Van Spil et al., 2021).
Omdat vermoeidheid een grotere impact heeft op de kwaliteit van leven dan pijn (Redactie
Nursing, 2019), wordt hieronder de Lastmeter en Multidimensionele Vermoeidheidsindex
(MVI-20) besproken.
Hoofdstuk 3.2.1 Lastmeter
De Lastmeter signaleert lichamelijke, psychische en sociale problemen en behoeften die
mensen met kanker in de afgelopen week hebben ervaren. In de palliatieve fase wordt
aanbevolen de Lastmeter niet wekelijks, maar bij verandering van behandeling af te nemen
(Redactie Nursing, 2019). Met een cijfer van nul tot tien, met tien als extreme last, wordt
duidelijk waar de patiënt problemen of zorgen ervaart en extra ondersteuning nodig heeft
(Meetinstrumenten in de zorg, 2019a). Door de multidimensionale signalerende functie
kunnen bij probleemgebieden verdiepende meetinstrumenten worden ingezet.
Zie Figuur 2 voor de uitgewerkte Lastmeter vanuit de casus. Hieruit blijkt dat vooral op
sociaal-, emotioneel- en lichamelijk gebied problemen zijn. Meneer ervaart extreme
vermoeidheid, met achteruitgang in zijn spierkracht en conditie. Vanwege deze specifieke
klacht wordt de MVI-20 ingezet.
