Samenvatting boek: gedragsproblemen in de klas in het basisonderwijs van Horeweg, hoofdstuk 4, 5, 6, 7, 8, 9, 12 en 13. Te gebruiken voor het tweede tentamen in de minor speciale onderwijszorg op Windesheim.
ODD
Vaak in conflict met gezag houder, maar ook met leeftijdsgenoten omdat het op de manier
moet zoals zij het in gedachten hadden.
Woedeaanvallen, stemmingswisselingen
Drie groepen:
1. Dwars en uitdagend gedrag
2. Heftig emotioneel gedrag
3. Wraakzuchtig gedrag
Kan zich al openbaren vanaf het 4e levensjaar: early starters
Kans dat het zich uitbreid tot antisociale gedragsstoornis (CD)
Vertonen meer agressie dan de late starters
Vaker comorbiditeit met ADHD
Er zijn ook kinderen bij wie ODD zich pas later ontwikkelt: late starters
Jaar of 12/13
Langere periode van normaal gedrag, dus minder kans op CD
Vertonen minder agressie
Deze stoornis komt bij 3,2 procent voor. Lijkt geen verschil te zitten tussen jongens en
meisjes.
ODD/CD gaat het vaakst samen met ADHD. 40% van de mensen met ODD heeft ook
ADHD. Kan ook samengaan met tournette. Kan later ook een angststoornis of depressieve
stoornis ontwikkelen. Meisjes vaker een depressie, stoornis in middelengebruik of
angststoornis dan jongens.
De stoornis is aangeboren, maar kan verergeren door factoren:
Neurobiologische risicofactoren
o Minder goede regeling van executieve funties: impulsieviteit, emoties.
o Genen, temperament
o Minder cortisol, dus minder stress en angst en lager serotonineniveau: meer
agressie
Het kind zelf als risicofactor
o Persoonlijkheid: schuld buiten zichzelf leggen
o Negatief zelfbeeld
Andere risicofacotren
o Omgeving/gezin
o Wisselende regels en consequenties
CD
Meer grensoverschrijdend dan bij ODD.
Ontwikkelt zich meestal rond het 8ste levensjaar.
, Vertoont agressie tegen mens of dier
Schendt eigendommen van anderen
Vertoont onbetrouwbaar gedrag of pleegt diefstal
Ernstige overtreding van regels
Deze kinderen hebben over het algemeen weinig probleembesef en weinig zelfreflectie.
CD komt voor bij 2% van de kinderen.
30% van de kinderen met CD heeft ook ADHD. Hebben relatief vaak last van stemmings- en
angststoornissen. 15 tot 30 procent heeft last van een depressie. Relatief vaak
leerproblemen, aandachtsproblemen, moeite met plannen, zich uiten en andere begrijpen.
Wat kun je doen in de klas?
Relatie opbouwen met het kind.
Geef veel complimenten.
Stel reële, duidelijke grenzen.
Als het kind over de schreef gaat, zet hem op een standaard time-out plek.
Zorg dat het kind aan het werk is.
Laat aan het kind weten dat je verbeteringen ziet als die er zijn.
Praat heel regelmatig samen met de ouders.
Geef het kind geen kans de schuld te leggen bij anderen of de omstandigheden.
Raak niet ontmoedigd, maar blijf doorgaan met je aanpak.
Bespreek agressie in de groep via rollenspellen en groepsgesprekken.
Je moet in je communicatie goed nadenken over je reacties, omdat ze snel agressief worden
opgevat. Ook moet je grenzen stellen en niet emotioneel reageren. Wees duidelijk. Vertel
niet alleen wat er moet gebeuren, maar ook waarom. Gebruik geen cynisme of sarcasme om
het kind belachelijk te maken. Help een kind om te vertellen wat er aan de hand is en gebruik
een duidelijke stopinstructie als het kind te ver gaat.
Als een kind een taak niet wil uitvoeren ga je als het ware met hem mee. Je gaat er niet vol
tegenin, maar toont begrip. Uiteindelijk benoem je wel alsnog dat ze het wel gaan doen.
Ook plannen is lastig voor deze leerlingen. Geef de verantwoordelijkheid en de tijd die er
voor staat duidelijk aan.
Het is belangrijk om erachter te komen wat deze kinderen triggert tot het komen van
conflicten. Je kan ze dan leren om er mee om te gaan.
Als er toch een conflict ontstaat is het belangrijk om rustig te blijven en de leerling niet de
morele winnaar te laten worden, vooral niet tegenover de klas. Je kan het kind het beste een
time-out geven en later bespreken wat er is gebeurd.
Interne time-out: zet het kind apart binnen de ruimte waar je bent.
Externe time-out: uit de ruimte waar de rest van de klas is.
o Laat het kind niet alleen lopen en laat hem niet alleen bijv. op de gang staan.
o Wil het kind niet weg? Niet zelf aanpakken! Directie roepen.
Gevolgen van CD voor het kind
Voor het kind: geen vrienden, gepest
Voor je groep: het kind kan de klas overnemen of de groep kan het kind met ODD
helpen. Groep kan het gedrag stoer vinden en meeloopgedrag vertonen.
Voor de leerkracht: veel negatieve reacties op jouw hulp bieden. Kind zal erg
inspelen op jouw zwakke punten.
, Voor de ouders: ouders krijgen vaak de schuld. Slechte opvoeding. Ouders en
leraren moeten een front vormen om het kind te helpen. Niet elkaar aanvallen.
Voorgezet onderwijs: veel gedoe met andere leerlingen en met leerkrachten. Daardoor niet
veel vrienden en geen goede resultaten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juditholdenkamp20. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
